Meðal muna sem varðveittust eftir hið sögufræga slys þegar farþegaskipið Titanic sökk á siglingu sinni frá Englandi til Bandaríkjanna í apríl árið 1912 er vasaúr en það var í eigu manns sem lést í slysinu. Saga eiganda úrsins og eiginkonu hans, sem var meðal þeirra sem björguðust úr skipinu, er í senn mikil harm- og ástarsaga sem þykir minna á söguþráð stórmyndarinnar Titanic frá 1997.
Úrið var fyrir nokkrum árum selt á uppboði fyrir 57.500 Bandaríkjadali (um 8 milljónir íslenskra króna á núverandi gengi).
Það var í eigu manns að nafni Sinai Kantor. Hann var rússneskur gyðingur og var á leið til Bandaríkjanna með Titanic til að hefja þar nýtt líf. Úrið fannst á líki Kantor eftir að það náðist upp úr sjónum nokkrum dögum eftir slysið. Kantor var þá 34 ára gamall en með honum í för var eiginkona hans Miriam, 24 ára. Þau voru bæði frá Vitebsk sem þá tilheyrði rússneska keisaradæminu en er í dag hluti af Belarús.
Þau keyptu sér farmiða á öðru farrými skipsins og kostuðu þeir samtals 26 sterlingspund á verðlagi ársins 1912 en samkvæmt Englandsbanka eru það 2.512 pund (440.881 íslensk króna) á verðlagi nóvember 2024.
Hjónin voru á leiðinni til Bandaríkjanna en þau voru sögð ætla sér bæði að læra læknisfræði og tannlækningar. Þau höfðu með sér nokkurt magn af loðfeldum en Sinai hafði selt slíkan varning í Rússlandi og ætlaði að selja þá í Bandaríkjunum til að fjármagna námið.
Stefnan um borð í Titanic var að konur og börn færu fyrst um borð í björgunarbáta. Miriam fór því um borð í einn þeirra en ekkert pláss var fyrir Sinai sem eins og svo margir annarra farþega sem komust ekki að beið bana í köldum sjónum sem einn tók við eftir að skipið sökk.
Lík hans fannst nokkrum dögum síðar og var hann með vasaúrið sitt innanklæða.
Ljóst var því að slysið batt enda á drauma þeirra um að byrja saman nýtt líf í Bandaríkjunum.
Miriam þurfti að berjast fyrir dómstólum til að fá úrið og aðrar þær eigur Sinai sem tókst að bjarga úr sjónum afhentar.
Úrið var mjög vandað. Tölurnar eru á hebresku en aftan á úrinu er mynd sem munstruð er í málminn en hún er af Móses sem heldur á steintöflunum með boðorðunum 10.
Það fór hins vegar ekki vel með úrið að vera í vasa Sinai í köldum sjónum í nokkra daga og tíminn hefur síðan bætt við slitið. Vísarnir eru svo slitnir að þeir eru nánast horfnir, blettir eru á skífunni, nokkuð er af ryði á úrinu og silfur sem var utan um úrkassann hefur tærst alfarið í burtu svo að eftir stendur aðeins látúnið þar undir.
Þrátt fyrir að úrið hafi látið mjög á sjá þá er það samt sem áður í raun minnisvarði um drauma og brostnar vonir og lífið sem var tekið frá ekki bara eiganda þess, Sinai Kantor, heldur um 1.500 öðrum manneskjum í ísköldu Atlantshafinu þessa nótt í apríl 1912. Skipið sem átti að sögn ekki að geta sokkið varð drambi mannanna gagnvart náttúrunni að bráð.
Byggt á umfjöllum All that’s Interesting.
