fbpx
Þriðjudagur 29.apríl 2025
Pressan

Óhugnanleg uppgötvun á Svalbarða

Kristján Kristjánsson
Föstudaginn 1. febrúar 2019 06:58

Frá Svalbarða þar sem hlýnar með ári hverju. Mynd:Wikimedia Commons

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Svalbarði er nyrsta eyjaþyrping heims. Eyjarnar eru staðsettar í miðju Norður-Íshafinu á milli Noregs og Norðurpólsins. Noregur fer með stjórn mála á eyjunum samkvæmt Svalbarðasamningnum frá 1920 en hann kveður meðal annars á um rétt ríkja til að nýta auðlindir eyjanna og að þær skuli vera herlausar. Nýlega gerðu vísindamenn óhugnanlega uppgötvun á eyjunum og hefur hún vakið miklar áhyggjur margra.

Það voru vísindamenn, undir forystu vísindamanna við Newcastle University, sem gerðu rannsóknir á eyjunum og fundu þar gen sem gera bakteríur fjölónæmar, sem sagt ónæmar fyrir sýklalyfjum. Þessi gen fundust í fyrsta sinn fyrir nokkrum árum á Indlandi en hafa nú borist til Svalbarða. Þessi gen, eða erfðavísar, fundust í jarðvegi við Kongsfjorden. Í honum var töluvert af þessum genum. Eitt þessara gena, sem heitir NDM-1, framleiðir ensím sem gerir bakteríur ónæmar fyrir fjölda sýklalyfja.

Í 40 jarðvegssýnum fundu vísindamennirnir 131 gen, sem gera bakteríur fjölónæmar, en sýnin voru tekin á átta mismunandi stöðum. NDM-1 var í 60 prósentum prufanna.

Það ætti kannski að koma á óvart að fjölónæmar bakteríur finnist á óbyggðum svæði eins og þarna en það gerir það samt sem áður ekki. Rannsóknir hafa sýnt að fjölónæmar bakteríur er að finna í fuglaskít. Af þessum sökum telja vísindamennirnir hugsanlegt að genin hafi borist til Svalbarða með farfuglum en einnig koma önnur dýr og menn til greina sem flutningsaðilar þeirra.

Gen sem þessi er eitthvað sem við getum ekki einangrað því þau berast víða. NDM-1 fannst í fyrsta sinn í indverskum sjúklingi árið 2008. 2010 fannst genið í yfirborðsvatni í Nýju-Delí. NDM er einmitt skammstöfun á New Delhi metallo-beta-latamase. Danska ríkisútvarpið segir að þetta sama ár hafi NDM-1 fundist í bakteríu, Klebsiella pneumoniae, sem fannst í dönskum sjúklingi með blóðeitrun. Hann fékk bakteríuna á Balkanskaga.

NDM-1 er ekki hættuleg í sjálfu sér. Ef genið er í bakteríu sem ekki veldur sýkingu er engin hætta á ferðum fyrir fólk.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Pressan
Í gær

Átta myrtir á tveimur mánuðum – Óttast að raðmorðingi leiki lausum hala

Átta myrtir á tveimur mánuðum – Óttast að raðmorðingi leiki lausum hala
Pressan
Í gær

Tók til sinna eigin ráða eftir að dóttir hennar var myrt og það átti eftir að kosta hana lífið – Ævintýraleg barátta syrgjandi móður sem bauð glæpagengi birginn

Tók til sinna eigin ráða eftir að dóttir hennar var myrt og það átti eftir að kosta hana lífið – Ævintýraleg barátta syrgjandi móður sem bauð glæpagengi birginn
Pressan
Fyrir 2 dögum

Ekki henda lónni úr þurrkaranum – Hún getur komið að góðu gagni

Ekki henda lónni úr þurrkaranum – Hún getur komið að góðu gagni
Pressan
Fyrir 2 dögum

Fundu dularfulla holu á Mars – „Þar gæti verið líf“

Fundu dularfulla holu á Mars – „Þar gæti verið líf“
Pressan
Fyrir 3 dögum

Faðir skaut níðing sonar síns til bana í beinni útsendingu – Nú opnar sonurinn sig um málið

Faðir skaut níðing sonar síns til bana í beinni útsendingu – Nú opnar sonurinn sig um málið
Pressan
Fyrir 3 dögum

Hentu óvart listaverki eftir Andy Warhol

Hentu óvart listaverki eftir Andy Warhol