Danske Bank, stærsti banki Danmerkur, hefur mánuðum saman verið í umræðunni og í skoðun hjá yfirvöldum vegna peningaþvættismáls sem hefur nú þegar kostað Thomas Borgen starfið sem aðalbankastjóri bankans. Þá þurfti formaður bankaráðs að láta af störfum eftir að Mærsk-fjölskyldan, sem á samnefnt skipafélag og ýmis önnur fyrirtæki, beitti sér innan bankans en fjölskyldan á stóran hlut í bankanum.
Í síðustu viku var Birgitte Bonneson, bankastjóri Swedbank í Svíþjóð, síðan látin taka pokann sinn eftir að bankinn var bendlaður við peningaþvætti. Þá hefur Nordea bankinn í Danmörku og Svíþjóð einnig verið til skoðunar að undanförnu vegna peningaþvættis.
Mál Danske Bank er mjög umfangsmikið og gæti verið eitt stærsta peningaþvættismál sögunnar í heiminum. Talið er að 300 til 400 milljarðar dollara hafi verið þvættaðir í gegnum útibú bankans í Eistlandi frá 2007 til 2015. Megnið af peningunum virðist hafa komið frá Rússlandi. Hér er ekki um neinar smáupphæðir að ræða en þær eru um tíu sinnum hærri en stærð eistneska hagkerfisins. Samt sem áður virðast engin viðvörunarljós hafa kviknað innan Danske Bank og það þrátt fyrir að bæði Deutsche Bank og JP Morgan fjárfestingarbankinn hafi varað Danske Bank við en bankarnir sáu um fjármagnsfærslur fyrir Danske Bank.
Sænska ríkisútvarpið skýrði frá því í vetur að minnst 135 milljarðar dollara hafi verið fluttir í gegnum útibú Swedbank í Eistlandi, frá viðskiptavinum sem voru flokkaðir í hæsta áhættuflokk og bjuggu utan Eistlands, á árunum 2008 til 2018. Þetta voru aðallega Rússar. Stór hluti af þessu fé fór á milli reikninga í útibúum Swedbank og Danske Bank í Eistlandi. Það bendir til að tengsl séu þarna á milli. Þá skýrði Sænska ríkisútvarpið nýlega frá því að í gegnum útibú Swedbank í Litháen hafi milljónir dollara streymt af reikningum í Úkraínu sem tengjast hugsanlega fyrrverandi forseta landsins, Viktor Yanukovych, sem er nú í útlegð í Rússlandi og á ákærur fyrir landráð yfir höfði sér í heimalandinu. Fram kom að hluti þessa fjár hefði endað á reikningum sem tengjast Paul Manafort, fyrrverandi kosningastjóra Donalds Trump, sem hlaut nýlega þungan fangelsisdóm í Bandaríkjunum. Manafort starfaði áður fyrir Yanukovych. Swedbank sætir rannsókn bandarískra yfirvalda fyrir villandi upplýsingagjöf. Í apríl 2016 krafði fjármálaeftirlit New York-ríkis bankann um upplýsingar um fjármagnsfærslur tengdar Mossack Fonseca, hinni velþekktu lögmannsstofu í Panama, í Eystrasaltsríkjunum en fékk ekki fullnægjandi skýringar og því er Swedbank nú til rannsóknar þar á bæ. Ekki bætir það stöðu Swedbank að ásakanir hafa komið fram um að bankinn hafi brotið reglur um innherjaupplýsingar með því að láta marga hluthafa í bankanum vita af ásökununum um peningaþvættið.
Nordea, sem er stærsti banki Svíþjóðar, hefur einnig verið sakaður um að hafa leyft peningum, frá vafasömum aðilum, að renna í gegnum útibú bankans í Eistlandi, Danmörku og Finnlandi. Færslurnar áttu upphaf sitt í banka í Litháen en sá er ekki starfandi lengur. Hluti af þessu fé er sagður tengjast spillingarmálum sem rússneski endurskoðandinn Sergei Magnitsky kom upp um í Rússlandi. Hann var barinn til dauða í rússnesku fangelsi 2009.
Öll þessi hneyksli eiga það sameiginlegt að það eru útibú bankanna í Eystrasaltsríkjunum sem virðast hafa verið notuð af Rússum til að dæla peningum, sem var aflað með vafasömum hætti, frá Rússlandi og til Vesturlanda.
Nú vinna sænsk og dönsk stjórnvöld að því að herða allt regluverk í kringum starfsemi banka og fjármálastofnana og veita þeim meiri völd og úrræði til að takast á við mál eins og þessi. En þessi hneykslismál vekja upp spurningar um af hverju þessi stóru norrænu bankar voru svo berskjaldaðir fyrir peningaþvætti. Bent hefur verið á að í Bandaríkjunum sé regluverkið mun betra og bankar og eftirlitsstofnanir betur í stakk búnar til að takast á við slík mál. Það sama á ekki við alls staðar í Evrópu og það er kannski ástæða þess að Rússar hafa komið auga á veika hlekki í Vestur-Evrópu og nýtt sér þá til fjármagnsflutninga og peningaþvættis.
