Um áramótin renna út kjarasamningar sem Samtök atvinnulífsins og Alþýðusamband Íslands skrifuðu undir í janúar árið 2016. Aðeins þeir sem hafa búið í helli undanfarna mánuði hafa ekki tekið eftir þeirri ólgu sem undir kraumar og er að brjótast upp á yfirborðið í launþegahreyfingunum. Hver hallarbyltingin hefur rekið aðra og nýju leiðtogarnir eru með blóðið á tönnunum eins og Svíarnir segja.
Gylfi Arnbjörnsson, fráfarandi formaður Alþýðusambands Íslands, hefur verið harðlega gagnrýndur fyrir linkind í kjarabaráttunni og treysti hann sér ekki til að sækjast eftir endurkjöri. Enda hefði hann að öllum líkindum ekki riðið feitum hesti frá þeirri rimmu.
Auk þessa sáum við Sósíalistaflokkinn, flokk sem kemur til dyranna eins og hann er klæddur, vinna stórsigur í borgarstjórnarkosningunum í vor. Á meðan töpuðu hinir hefðbundnu vinstriflokkar, Samfylkingin og Vinstri græn, fylgi og minnstu munaði að hinn síðarnefndi dytti út úr borgarstjórn.
Ráðandi öfl benda á aukinn hagvöxt, kaupmátt og lágt atvinnuleysi. Það sé engin ástæða til að raska ástandinu. Vissulega er ekki hægt að rífast við staðreyndir á blaði en staðreyndin er sú að meðaltöl og miðgildi endurspegla ekki raunveruleika allra. Fjöldi Íslendinga lepur dauðann úr skel þrátt fyrir góðærið. Það er líka staðreynd.
Almenningi svíður þegar fréttir berast af svívirðilegum kauphækkunum forstjóra fyrirtækja, kaupaukum og bónusum. En þetta eru einkafyrirtæki.
Það sem svíður enn þá meira er þegar kjörnir fulltrúar okkar, sem eiga að hafa okkar hagsmuni að leiðarljósi, moka úr vösum ríkissjóðs í eigin pyngjur. DV gerir úttekt á launum þingmanna á þessu ári og tölurnar segja sína sögu.
Kjararáð hefur hækkað grunnlaun þingmanna og annarra embættismanna mikið á undanförnum árum og hefur það ekki farið fram hjá neinum. Þingmenn veigruðu sér við ábyrgð á því batteríi þar til það var aflagt í sumar, þrátt fyrir að ráðið væri mestum hluta kosið af Alþingi.
Þingfararkaupið, eða grunnlaunin, segja hins vegar ekki alla söguna því ofan á það leggjast sporslur af ýmsum toga. Formannsálag, þingflokksformannaálag, álag fyrir formenn nefnda, álag fyrir varaformenn nefnda og álag fyrir annan varaformann nefnda. Húsnæðiskostnaður, dvalarkostnaður, bílakostnaður, flugkostnaður, símakostnaður, netkostnaður.
Þingmenn slá ryki í augu fólks þegar þeir láta eins og þetta allt sé meitlað í stein og engu sé hægt að breyta. Það er hægt að afþakka 550 þúsund króna mánaðargreiðslu fyrir formennsku í stjórnarandstöðuflokki. Það er hægt að sleppa því að fara í fyllerísferðir til Siglufjarðar á kostnað þingsins. Það er hægt að afsala sér ráðherralaunum og þiggja aðeins þingfararkaupið eins og dæmi Ögmundar Jónassonar sýnir. Og ef skrifstofustjóri Alþingis neyðir þingmenn til að taka við húsnæðisgreiðslu þá er hægt að láta hana renna beint til góðgerðarmála.
Ef þingmenn eru að vinna störf sín af hugsjón og vilja ekki að ástandið á atvinnumarkaðinum springi í loft upp þá verða þeir að taka til í þessum málum. Eins og Michael Jackson söng: „Ég ætla að byrja á manninum í speglinum.“