Inga Sæland félags- og húsnæðismálaráðherra hefur lagt fram frumvarp til breytinga á lögum um fjöleignarhús. Snúa breytingarnar að katta- og hundahaldi í slíkum húsum en verði frumvarpið að lögum þarf fólk ekki lengur samþykki annarra eigenda til að hafa kött eða hund í eins og lögin kveða nú á um.
Frumvarpið kveður sömuleiðis á um að húsfélag geti sett nánari reglur um hunda- og/eða kattahald á húsfundi með samþykki allra eigenda enda séu þær eðlilegar, málefnalegar og á jafnræði reistar. Einnig kemur fram að valdi hundur eða köttur öðrum íbúum verulegum ama, ónæði eða truflun og eigandi dýrsins ráði ekki bót þar á þrátt fyrir áminningar húsfélags geti húsfélagið með samþykki ⅔ hluta eigenda, bæði miðað við fjölda og eignarhluta, bannað viðkomandi hunda- eða kattahald og gert eigandanum að fjarlægja dýrið úr húsinu. Hið sama
gildi brjóti eigandi dýrs verulega eða ítrekað gegn skyldum sínum þrátt fyrir áminningar húsfélags.
Í greinargerð með frumvarpinu kemur fram að Inga hafi fjórum sinnum lagt fram frumvarp, í tíð sinni sem þingmaður í stjórnarandstöðu, sem sé efnislega sambærilegt þessu frumvarpi en það hafi ekki náð fram að ganga.
Í greinargerðinni er enn fremur rifjað upp að samkvæmt lögum þurfi nú að afla samþykkis aukins meiri hluta eigenda annarra eignarhluta, í fjöleignarhúsi, fyrir hunda- og kattahaldi.
Í greinargerðinni eru færð rök fyrir því hvers vegna þessi breyting á lögunum sé nauðsynleg:
„Undanfarin misseri hafa þau jákvæðu áhrif sem gæludýr hafa á fólk og samfélag þess orðið sífellt ljósari. Gæludýrahald getur leitt til aukinnar hreyfingar, útiveru og samskipta við annað fólk. Þannig er gæludýraeign almennt talin draga úr félagslegri einangrun og einmanaleika ásamt því að geta átt þátt í að draga úr streitu, kvíða og þunglyndi. Er því mikilvægt að stuðla að jákvæðri umgjörð um hunda- og kattahald í fjöleignarhúsum.“
Segir enn fremur að núgildandi ákvæði um að það þurfi samþykki aukins meirihluta eigenda leggi stein í götu margra og það geti verið erfiðleikum háð að að fá samþykki 2/3 hluta eigenda fyrir hunda- eða kattahaldi.
Gæludýraeigendur sem þurfi að flytja lendi oft í vandræðum þegar komi að því að afla samþykkis nágranna fyrir dýrinu. Þá standi þeir frammi fyrir erfiðum valkostum. Annaðhvort þurfi þeir að finna sér annað húsnæði eða losa sig við gæludýrið sitt. Málið snúi þannig ekki aðeins að eignarrétti þeirra sem gæludýraeigenda heldur einnig að friðhelgi einkalífs þeirra og sjálfstæði.
Í greinargerðinni er einnig gerð grein fyrir helstu athugasemdum sem almennt komi upp varðandi katta- og hundahald í fjölbýlishúsum.
Segir að þörfin á samþykki annarra eigenda tengist einkum för gæludýrs um sameiginlegan inngang eða sameiginlegan stigagang í sameign með tilliti til hagsmuna þeirra sem hafi ofnæmi fyrir hundum eða köttum. Engu að síður geti aðrir þættir haft mikil áhrif á ákvörðun nágranna um hvort þeir veiti samþykki fyrir hunda- eða kattahaldi og séu í raun engar kröfur gerðar samkvæmt gildandi lögum um ástæður synjunar um leyfi fyrir slíku dýrahaldi, svo sem að viðkomandi sé með ofnæmi eða sé haldinn fælni gagnvart umræddum dýrum.
Núgildandi ákvæði laga um fjöleignarhús komi ekki í veg fyrir að hunda- og kattahald viðgangist í fjöleignarhúsum jafnvel þótt einhverjir íbúa þeirra hafi ofnæmi fyrir slíkum dýrum, enda sé ekki gerð krafa um samþykki allra. Samkvæmt lögunum sé þó kveðið á um að liggi fyrir
samþykki um hunda- og kattahald en eigandi eða einhver í hans fjölskyldu sé með ofnæmi fyrir hundum eða köttum á svo háu stigi að sambýli við dýrið sé óbærilegt og læknisfræðileg gögn staðfesti það skuli kærunefnd húsamála leita lausna að fengnu áliti ofnæmislækna og sérfræðinga á öðrum sviðum ef því sé að skipta. Þá hvíli nú þegar sú skylda á íbúum fjöleignarhúsa að gæta hreinlætis í sameign og þegar séu úrræði í lögum um fjöleignarhús sem hægt sé að grípa til gegn íbúum sem vanrækja slíkar skyldur.
Eins og áður segir hefur Inga fjórum sinnum áður lagt sambærilegt frumvarp fram án þess að það hafi náð fram að ganga en nú þegar hún er orðin ráðherra aukast líkurnar á því að frumvarpið verði að lögum verulega.
