„Ungt fólk getur eyðilagt líf sitt með því að taka þátt í svona tálbeituaðgerðum,“ segir Fjölnir Sæmundsson, formaður Landsambands lögreglumanna, í viðtali við DV, um aðgerðir svokallaðra tálbeituhópa sem oft samanstanda af mjög ungum karlmönnum. Talið er að 65 ára gamall maður frá Þorlákshöfn, sem lést eftir að hafa fundist þungt haldinn í Gufunesi, hafi verið fórnarlamb tálbeituhóps, eins og DV hefur greint frá.
Fjölnir segir fleiri mál er varða ofbeldi tálbeituhópa hafa komið til kasta lögreglu en þau tvö mál sem helst hafa verið í fjölmiðlum, árás á karlmann á Akranesi og síðan áðurnefnt mál í Gufunesi.
„Akranesmálið komst í fréttir vegna þess að sá maður var með svo mikla áverka. En þetta er það sem hefur verið varað við, að fólk sé að taka lögin í eigin hendur, það getur endað illa.“
Fjölnir segir að ungt fólk í tálbeituhópum hugsi málin ekki til enda. „Það á kannski ekki við um öll þessi mál en þetta eru oft ungir krakkar, ungir strákar, og ég held þau hugsi ekki alveg fram á hvað gerist ef þau ganga svo í skrokk á einhverjum að þau verða ákærð fyrir meiriháttar líkamsárás. Þú ætlaðir þér kannski einhverjar hótanir eða valda ótta eða eitthvað og svo þegar ofbeldið byrjar þá hefur það afleiðingar fyrir þig. Hvort sem þú ferð yfir strikið eða ekki þá er ólöglegt að ganga í skrokk á einhverjum.“
Fjölnir bendir á að ofbeldi getur svo hæglega farið úr böndunum. „Þú getur misst tökin á því. Það þarf ekki nema eitt högg eða eitt spark á rangað stað, eins og við höfum mörg dæmi um, það er bara eitt hnefahögg og dauði.“
Hann segir hættulega þróun að fólk taki lögin í eigin hendur og réttlæti eigið ofbeldi. „Ég veit að margir þessara ungu krakka hugsa með sér að þau megi gera þetta, þetta séu glæpamenn, það megi hefna sín á þeim fyrir samfélagið. En þau eru að stofna eigin framtíð í hættu. Þegar þú ert ungur þá hugsarðu kannski ekki mörg skref fram í tímann en þú getur verið að eyðileggja eigið líf með því að taka þátt í svona hóp. Þannig getur efnilegt ungt fólk rústað lífi sínu.“
Fjölnir telur að rannsóknarvinnu tálbeituhópanna sé mjög ábótavant. Þau viti oftast lítið eða ekkert um þá sem þau saka um að vera barnaníðinga. „Þau vita ekkert um manninn, þau eru bara að leggja út gildrur.“ Hann segir undarlegt til þess að vita að þekkt undirheimafólk hafi blandast inn í þessar tálbeituaðgerðir eins og virðist vera í Gufunesmálinu.
„Í þessu Gufunesmáli ertu allt í einu kominn með nafn á þekktum ofbeldismanni og öðru undirheimafólki. Þarna virðast glæpamenn vera að ná sér í pening. Þegar þekktir glæpamenn eru farnir að sjá gróðavon í þessu þá fer þetta að hætta að vera sú réttlætisbarátta sem þetta átti að vera.“
Fjölnir varar ungt fólk við því að taka þátt í tálbeituhópum og leggur þunga áherslu á það. „Ungt fólk getur eyðilagt líf sitt með því að taka lögin svona í eigin hendur. Ég vara mjög við því. Ég skil sem rannsóknarlögreglumaður að maður getur verið óþolinmóður yfir því hvað það tekur langan tíma að afla sönnunargagna og koma málum í gegn, en þannig virkar bara réttarríkið, það er það sem við höfum og lögreglan er alltaf að gera sitt allra besta til að bregðast við. En við þurfum sönnunargögn, við byggjum á því og þannig viljum við hafa samfélagið.“
Fjölnir segir að honum virðist það vera orðið meira samfélagslega viðurkennt hjá ungu fólki að beita ofbeldi. Hann hefur ekki skýringu á því en hefur miklar áhyggjur af þeirri þróun. „Maður sér unga krakka vera farna að beita miklu ofbeldi hvert gegn öðru,“ segir hann.
