Bandaríski álframleiðandinn Alcoa, sem rekur álverið í Reyðarfirði, hefur varað Donald Trump Bandaríkjaforseta við því að fyrirhugaðir verndartollar muni ekki reynast vernd fyrir bandarískan áliðnað. Þvert á móti þá sé líklegt að allt að 100 þúsund bandarísk störf glatist.
Alcoa er tæplega 140 ára gamalt fyrirtæki með höfuðstöðvar í iðnaðarborginni Pittsburgh í Bandaríkjunum. Það er hins vegar með starfsemi víða um heim. Meðal annars á Íslandi, Kanada, Ástralíu, Bretlandi, Gana og Jamaíku.
Donald Trump Bandaríkjaforseti hefur boðað 25 prósent verndartolla á ál og stál sem flutt sé inn. Tilgangurinn er að vernda bandaríska framleiðslu. Tollarnir verða settir á á þriðjudag, 4. mars.
Eins og Reuters greinir frá sagði Bill Oplinger, stjórnarformaður Alcoa, á námuvinnsluráðstefnu í Flórída að verndartollar Trump myndu kosta um það bil 20 þúsund störf í bandarískum áliðnaði. Ekki nóg með það heldur einnig um 80 þúsund störf í afleiddum greinum einnig. Þetta myndi því hafa þveröfug áhrif en ætlast er til.
„Þetta er slæmt fyrir áliðnaðinn í Bandaríkjunum og þetta er slæmt fyrir bandarískt verkafólk,“ sagði Oplinger á ráðstefnunni.
Alcoa er einn af þeim álframleiðendum sem hafa dregið úr framleiðslu í Bandaríkjunum. Árið 2000 voru framleidd 3,7 milljón tonn af áli í Bandaríkjunum en í fyrra var framleiðslan komin niður í 670 þúsund tonn. Helsta ástæðan fyrir því að framleiðendur hafa flutt starfsemina annað er hár orkukostnaður í Bandaríkjunum.
Verndartollarnir eiga að hvetja fyrirtæki til þess að færa framleiðsluna inn fyrir múrana. En Oplinger segir að tollarnir séu ekki nóg til þess að fá Alcoa til þess að flytja sína framleiðslu.
„Það er mjög erfitt að taka slíka fjárfestingarákvörðun, eins og um að hefja aftur framleiðslu, án þess að vita hversu lengi verndartollarnir verða,“ sagði Oplinger. Greindi hann einnig frá því að hann hefði óskað eftir undanþágu fyrir ál sem framleitt er í Kanada. Hafa ber í huga að nær allt ál sem framleitt er á Íslandi fer á markað í Evrópu en ekki Bandaríkjunum.
Orkukostnaður er stóra málið að sögn Oplinger. Ef Bandaríkin hefðu gnægð ódýrrar orku, eins og á Íslandi, þá gæti orðið fýsilegt að framleiða ál í Bandaríkjunum aftur. Álframleiðsla er orkufrek og orkan er ein stærsta breytan í iðnaðinum.
Oplinger ræddi einnig áhrif Úkraínustríðsins sem hefur haft mikil áhrif á áliðnaðinn. Rússar eru stórir álframleiðendur og kaup á rússnesku áli hefur dregist verulega saman eftir að stríðið hófst. Ef stríðinu lýkur brátt gæti farið svo að flóðgáttir rússnesks áls til Evrópu opnuðu á nýjan leik.