Breiðfylking forvarnarsamtaka hefur óskað eftir fundi með Höllu Bergþóru Björnsdóttir, lögreglustjóra á höfuðborgarsvæðinu, til að ræða um tafir á máli ÁTVR gegn netverslunum með áfengi. Í júní verða fimm ár síðan málið var kært.
„Fyrir okkur vakir að fá umræðu um hvað í ósköpunum geti skýrt þessa ótrúlegu töf. Á öllum stigum virðist hægagangurinn vera með ólíkindum, bæði þegar kemur að rannsókn máls og eftir að rannsókn lýkur og málið fer til ákærusviðs,“ segir Árni Einarsson, framkvæmdastjóri FRÆ, félags áhugafólks um forvarnir og heilsueflingu sem eru ein af samtökunum í breiðfylkingunni. Árni segir að engin svör hafi borist frá lögreglunni enn þá.
ÁTVR kærði netverslanir með áfengi í júní árið 2020. Síðan þá hefur að minnsta kosti ein verslunin hætt starfsemi en tugir bæst við. Í dag eru þær í kringum 30 talsins.
Þann 27. mars í fyrra ítrekaði ÁTVR kæruna með bréfi til Ríkissaksóknara sem bað svo um svör frá Lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu þann 28. maí. Í svarbréfi lögreglustjóra þann 10. júní sagði að rannsókn væri að ljúka hjá rannsóknardeild en beðið væri eftir greinargerðum frá Skattinum, sem yrðu líklega komnar í þeirri viku.
Þann 28. september í fyrra var svo greint frá því í fjölmiðlum að rannsókninni væri lokið og að málið hefði verið sent til ákærusviðs. Ekki lægi fyrir hvenær það yrði afgreitt þaðan. Síðan hefur ekkert frést af málinu.
Aðspurður um hvort hann telji að verið að sé að svæfa málið segist Árni ekki vilja fullyrða það. Heldur ekki hvort að orð stjórnmálamanna um lögmæti netsölu áfengis hafi haft áhrif á framgang þess. En Jón Gunnarsson, Bjarni Benediktsson, Guðrún Hafsteinsdóttir og Sigurður Ingi Jóhannesson eru á meðal þeirra ráðherra sem hafa rætt um hana á undanförnum árum.
„Maður getur látið hugann reika í allar áttir en í okkar huga er þetta ferli ekki mjög flókið,“ segir Árni. Ekki þurfi mikinn mannafla til að rannsaka og taka ákvarðanir í máli eins og þessu. „Þetta ætti að vera eins og lögfræðiálit, að einhverjir lögspekingar fari yfir það hvort starfsemin í samræmi við það sem okkar lög og reglur segja eða er þetta fyrirkomulag í mótsögn við annað. Svo sem regluverk EES eða hvað það nú getur verið.“
Í þessu máli, sem hafi verið í næstum hálfan áratug í vinnslu, komi fram sinnuleysi gagnvart því fyrirkomulagi sem Íslendingar hafi haft. Það er ákveðið félagslegt taumhald á áfengissölu.
„Ef það er í samfélaginu samkomulag um að við viljum hafa þetta öðruvísi. Að salan sé markaðsvædd. Þá verður það að fara í gegnum löggjafarvaldið. Þá kollvörpum við þessu fyrirkomulagi. Það er ekki endilega það sem ég er hrifinn af en það er alla vega hin rétta leið í samfélagi eins og okkar,“ segir Árni.
Nýlega kom út skýrsla Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar (WHO) þar sem meðal annars var fjallað um fyrirkomulag áfengissölu á Íslandi og tafirnar á kæru ÁTVR gagnvart netsöluaðilum. Árni segist vera mjög ánægður með þessa skýrslu. Hún sýni líka að það sé verið að fylgjast með málinu úti í heimi.