Einn fremsti krabbameinssérfræðingur Bretlands varar nú við því að olíur sem finnast í mörgum heimilum geti aukið hættu á hættulegri tegund brjóstakrabbameins.
Prófessor Justin Stebbing, krabbameinslæknir við Imperial College London, segir að línólsýra – fjölómettuð fitusýra sem er algeng í fræolíum – geti haft skaðleg áhrif þegar hún hitnar við eldun. Samkvæmt rannsóknum getur sýran valdið bólgum og stuðlað að því að krabbameinsfrumur vaxi og fjölgi sér hraðar.
„Við viljum ekki hræða fólk frá því að nota olíur yfir höfuð, en það er ástæða til að stíga varlega til jarðar,“ segir Stebbing í samtali við breska fjölmiðla. „Sérstaklega ættu þeir sem tilheyra áhættuhópum, til dæmis með fjölskyldusögu um brjóstakrabbamein, að huga að neyslu sinni.“
Stebbing bendir á að fræolíur séu mikið notaðar í unnin matvæli, steikingu og matreiðslu, og séu því stór hluti af daglegri fæðu margra. Meðal þeirra olía sem innihalda mikið af linólsýru eru sólblómaolía, maísolía og sojabaunaolía.
Nýlegar rannsóknir benda til þess að linólsýra geti umbreyst í skaðleg efnasambönd við mikinn hita sem geti hugsanlega stuðlað að æxlisvexti. Þó séu ekki allir vísindamenn sammála um hversu stór áhrif þessi tengsl hafi í raun og veru, og kalla margir eftir frekari rannsóknum.
Krabbameinsfélög víðsvegar um heim hafa síðustu ár aukið áherslu á rannsóknir á tengslum mataræðis og krabbameins. Á meðan endanleg niðurstaða liggur ekki fyrir, telja sérfræðingar skynsamlegt að velja fjölbreytta fitugjafa – svo sem ólífuolíu, repjuolíu og avókadóolíu – í stað þess að treysta alfarið á fræolíur.
„Við þurfum ekki að útiloka þessar olíur, heldur nota þær í hófi og í jafnvægi við aðra fitu úr jurtum og fiskafurðum,“ segir Stebbing um fræolíurnar.