Fjölmiðlar hafa greint frá því að níu ísraelskir hermenn séu í haldi og verði yfirheyrðir vegna gruns um að þeir hafi beitt palestínskan fanga miklu harðræði meðal annars alvarlegu kynferðisofbeldi.
Í umfjöllun AP kemur fram að að ísraelski herinn hafi greint frá þessu í gær en Palestínumaðurinn var í haldi í fangelsi í herstöð í Sde Teiman, sem er í Negev-eyðimörkinni í suðurhluta Ísraels, en maðurinn er sagður vera liðsmaður Hamas-samtakanna.
Ekki voru gefnar frekari upplýsingar um hvernig þetta harðræði lýsti sér nákvæmlega en herinn segir málið í rannsókn. Ísraelskir fjölmiðlar segjast hafa heimildir fyrir því að harðræðið hafi verið meðal annars af kynferðislegum toga og hermennirnir því brotið kynferðislega á fanganum. Times of Israel segir í frétt sinni að kynferðisofbeldið sem hermennirnir eru grunaðir um að hafa beitt palestínska fangann hafi verið alvarlegt.
Samkvæmt skýrslum mannréttindasamtaka og rannsókn AP eru aðstæður í fangelsinu afar slæmar og fangar þar beittir harðræði en fangelsið í Sde Teiman er sagt vera það stærsta í Ísrael.
Ísraelski herinn hefur yfirleitt vísað því á bug að fangar séu beittir harðræði í herfangelsum. Eftir dómsmál sem spratt af ásökunum um harðræði var tilkynnt að flestir Palestínumenn yrðu fluttir frá fangelsinu í Sde Teiman og gerðar yrðu endurbætur á því.
Ljóst er að ekki eru allir Ísraelar sáttir við að hermennirnir séu í haldi og telja það ekki tiltökumál að fangar sem þeir kalla hryðjuverkamenn sæti harðri meðferð.
Þegar herlögreglumenn mættu í fangelsið í Sde Teiman til að handtaka hermennina níu mætti þeim hópur mótmælenda og til stympinga kom. Síðar um daginn braust fjöldi manns inn um hlið fangelsins, veifaði ísraelska fánanum og sagði handtöku hermannanna skammarlega en á Youtube má sjá fjölda myndbanda af atburðinum, en í hópnum eru sagðir hafa verið meðal annars þingmenn. Umræddir þingmenn eru harðlínumenn af hægri væng ísraelskra stjórnmála og hvöttu þeir hópinn eindregið til dáða.
Hernum tókst að koma hópnum út af lóð fangelsins en um kvöldið hélt mannskarinn að herstöðinni þar sem hermennirnir níu voru vistaðir. Hópurinn stækkaði og nokkur hundruð manns brutust inn á herstöðina en á fjölda myndbanda má sjá stympingar milli hermanna og fólksins en sumir í hópnum voru grímuklæddir, vopnaðir og jafnvel klæddir í einkennisbúninga hersins. Hópurinn krafðist þess að hermennirnir yrðu látnir lausir en eftir nokkurt þóf tókst hernum að koma mannskaranum út af herstöðinni.
Æðsti hershöfðingi ísraelska hersins Herzi Halevi hefur fordæmt hegðun mannskarans og segist styðja rannsókn á ásökunum í garð hermannanna níu heilshugar. Slík rannsókn verndi ísraelska hermenn og þau gildi sem ísraelski herinn standi fyrir.
Ýmsir stjórnarþingmenn eru aftur á móti ekki sammála. Þeirra á meðal er Yuli Edelstein þingmaður Likud, flokks Benjamin Netanyahu forsætisráðherra. Edelstein hefur beitt sér mjög í málinu og séð til þess að yfirmenn í hernum hafi verið kallaðir fyrir þingnefnd til að svara fyrir handtöku hermannanna sem þingmaðurinn er ósáttur við og ekki síður hvernig hún fór fram. Edelstein hefur tjáð sig um málið í tveimur harðorðum færslum á samfélagsmiðlinum X. Í annarri þeirra segir hann meðal annars að það sé óásættanlegt að grímuklæddir herlögreglumenn ráðist inn í herstöð og hann muni ekki leyfa því að endurtaka sig. Síðan bætir hann við:
„Hermenn okkar eru ekki glæpamenn og þessi fyrirlitlega eftirför gagnvart þeim þykir mér vera óásættanleg.“
אני לא אתן יד למראות כמו שנראו היום בבסיס בשדה תימן. מצב בו שוטרים צבאיים רעולי פנים נכנסים לפשיטה על בסיס צה“לי אינו מקובל עליי ולא אסכים שיקרה שנית. חיילנו אינם פושעים והרדיפה הבזויה הזו אחרי לוחמנו אינה מקובלת עליי. pic.twitter.com/D8DWNaR2AH
— Yuli Edelstein 🇮🇱 יולי אדלשטיין (@YuliEdelstein) July 29, 2024
Vísa ásökunum á bug
Í umfjöllun AP kemur fram að Ísrael hafi tekið þúsundir Palestínumanna til fanga eftir árás Hamas-samtakanna 7. október á síðasta ári, samkvæmt opinberum tölum. Nokkur hundruð hafi þó verið sleppt eftir að herinn komst að þeirri niðurstöðu að viðkomandi hefðu engin tengsl við Hamas. Ísraelsk mannréttindasamtök segja að flest af þessu fólki hafi verið vistað að minnsta kosti tímabundið í fangelsinu í Sde Teiman. Þau fagna rannsókn hersins en segja umkvartanir þeirra ekki snúast um þetta eina mál heldur kerfisbundið harðræði í fangelsinu.
Ísraelsk yfirvöld hafa löngum verið sökuð um að draga hermenn ekki til ábyrgðar fyrir glæpi gegn Palestínumönnum. Hert hefur á slíkum ásökunum í kjölfar yfirstandandi hernaðaraðgerða á Gaza. Stjórnvöld í Ísrael fullyrða hins vegar að herinn fari eftir lögum hernaðar og alþjóðalögum og að óháð rannsókn fari fram á öllum ásökunum um harðræði.