Ása Berglind Hjálmarsdóttir, oddviti Íbúalistans í Ölfus og frambjóðandi Samfylkingar til alþingiskosninga, bendir á að þýski iðnrisinn Heidelberg auglýsi grimmt og styrki félög og góðgerðasamtök í bænum í aðdraganda kosninga.
„Þau sem hafa farið á golfvöllinn í Þorlákshöfn í sumar ráku eflaust augun í Heidelberg fána við fyrstu 9 holurnar og í íþróttahúsinu er stærsta og mest áberandi auglýsingin í salnum einnig frá Heidelberg,“ segir Ása í grein sem birtist á Suðurlandsmiðlinum DFS í dag. „Þá stóð til að merkja búninga ungra iðkenda í fótboltafélaginu í bænum með auglýsingu frá fyrirtækinu en blessunarlega var fullur skilningur þar þegar foreldrar mótmæltu þeim fyrirætlunum.“
Dagana 25. nóvember til 9. desember fer fram bindandi íbúakosning um aðal og deiliskipulagstillögur sem lúta að því að heimila byggingu mölunarverksmiðju Heidelberg í Þorlákshöfn. Þar á að mala íslenskt móberg til sementsframleiðslu úr Litla Sandfelli og flytja út en vegna umfangs og rasks eru áætlanirnar mjög umdeildar.
Ása segir að Heidelberg hafa boðið fleiri félögum í Ölfusi háar fjárhæðir á þessu ári og efast um heilindin þar að baki.
„Það er auðvitað alþekkt að fyrirtæki í sveitarfélögum láta gott af sér leiða og styrkja félagasamtök og góðgerðasamtök og er það vel. En þegar fyrirtæki sem ekki er staðsett í sveitarfélaginu og á allt sitt undir því að íbúar kjósi þeim í vil í íbúakosningu fer fram með þessum hætti vekur það óneitanlega upp spurningar,“ segir hún. „En íbúar í Ölfusi láta ekki kaupa sig. Það verður spennandi að sjá hvort fyrirtækið haldi áfram að leggja til pening í félagasamtök í bænum ef kosningin fellur ekki þeim í hag.“
Ása segir kosninguna hafa áhrif á framtíð Íslands. Áætlanir hins þýska sementsrisa séu fordæmalausar og snerti hag allra Íslendinga.
Þá beinir hún spjótum sínum að bæjarstjóra Ölfuss, Elliða Vignissyni, sem hafi nýlega sagt í viðtali við RÚV að málið væri ekki mikið rætt í sveitarfélaginu. Fólk þekkti það lítið.
„Ég veit ekki hversu marga íbúa bæjarstjórinn hittir öllu jafna en upplifun mín er gjörólík,“ segir Ása. „Fjölmargir áhyggjufullir íbúar hafa komið að máli við mig undanfarna daga og deilt áhyggjum sínum vegna þessa máls. Íbúar hafa meðal annars áhyggjur af ímynd og framtíð bæjarins, öryggi sínu og fjölskyldunnar á vegum úti. Sjómenn hafa áhyggjur af fiskimiðum vegna fyrirætlana um námugröft á hafsbotni mikilvægra hrygningarsvæða fiskstofna landsins, starfsfólk landeldanna hefur áhyggjur af neikvæðum áhrifum og enn aðrir hafa áhyggjur af því að fjármokstur Heidelberg í ýmis félög í bænum kunni að hafa mótandi áhrif á skoðun fólks þegar kemur að kosningu.“
Þess fyrir utan hafi fólk í öðrum sveitarfélögum réttmætar áhyggjur af málinu, enda þarf það að keyra sömu vegi. Einnig óttist það ágang erlends stórfyrirtækis í auðlindir landsins.
„Hvað gerist þegar fyrsta fjallið klárast, hvaða fjall verður mokað niður næst og flutt úr landi?“ spyr Ása.
Í greininni bendir Ása meðal annars á neikvæðar umsagnir Vegagerðarinnar og Hafrannsóknarstofnunar um framkvæmdina. Málið hafi áhrif á umferðaröryggi, reyni á vegakerfið, sé mengandi og hafi neikvæð áhrif á lífríkið.
„Þessi áskorun sem íbúar í Ölfusi standa frammi fyrir kemur meðal annars til vegna þeirra vankanta sem eru á regluverki um nýtingu náttúruauðlinda hér á landi, eins og Indriði Þorláksson kom svo vel inn á í nýlegri grein. Þar bendir hann á að með ónýtum lagaramma um náttúruauðlindir hefur verið skapað kjörlendi fyrir fjármálabrask og spákaupmennsku með þær. Eignarhald á landi og/eða nýting á því verður auðfengin bráð klókra fjáraflamanna í viðskiptum við lítt reynda Frónbúa og ginkeypta stjórnmálamenn þeirra,“ segir hún.
