Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra, kveðst sannfærð um að móttökuskóli fyrir börn af erlendum uppruna geti skipt sköpum og haft jákvæð áhrif fyrir allt skólastarf hér á landi.

Þetta kemur fram í grein sem Áslaug skrifar í Morgunblaðið í dag.

Verulega hallað undan fæti

„Hef­ur þú staðið fyr­ir fram­an 25 ung­linga í þeim til­gangi að kenna þeim stærðfræði? Verið í grunn­skóla í Reykja­vík og þegar þau horfðu á þig með stór spurn­ing­ar­merki í aug­un­um áttaðir þú þig á því að fæst þess­ara barna töluðu ís­lensku? Eft­ir dá­lítið grúsk komst þú að því að þrjú þeirra voru ný­kom­in úr flótta­manna­búðum með litla skóla­göngu að baki og að alls voru töluð sex tungu­mál í þess­um litla bekk,“ segir Áslaug Arna.

Hún bendir á að veruleiki grunn­skóla­barna og grunn­skóla­kenn­ara sé alls kon­ar. „Sög­urn­ar eru ótrú­leg­ar en það litla sem við raun­veru­lega vit­um um stöðu þessa mik­il­væga skóla­stigs er að þar hef­ur hallað veru­lega und­an fæti síðastliðin ár,“ segir Áslaug og nefnir að tæp 30% nemenda í íslenskum grunnskólum hafi erlendan bakgrunn og ljóst að slík fjölgun í óbreyttu kerfi hafi áhrif á gæði náms og árangur nemenda.

„Kenn­ar­ar hafa reynt að mæta þess­um áskor­un­um með fjöl­breytt­um leiðum en benda á að álagið sem þessu fylg­ir haldi aft­ur af hefðbundnu skóla­starfi og vilja aðrar lausn­ir,“ segir hún.

Sannfærð um að þetta geti skipt sköpum

Áslaug bendir í grein sinni á slakan árangur íslenskra nemenda í PISA og þá staðreynd að árangurinn þar er undir meðallagi OECD og Norðurlandanna í öllum þáttum. Þá útskrifist helmingur drengja úr grunnskólum án þess að hafa náð grunnfærni í læsi.

„Vand­inn er margþætt­ur og erfitt er að benda á eina töfra­lausn en þrátt fyr­ir það er ég sann­færð um að ein ákvörðun – ein stór breyt­ing – gæti skipt sköp­um og haft mik­il og já­kvæð áhrif fyr­ir allt skólastarf. Hún er sú að við Íslend­ing­ar setj­um upp al­menni­lega og vel skipu­lagða mót­töku­skóla fyr­ir börn af er­lend­um upp­runa,“ segir hún.

Þessi hugmynd er ekki ný af nálinni og segir hún að slíkan skóla megi til dæmis finna í Noregi.

„Skól­inn væri fyrsta skref fyr­ir börn af er­lend­um upp­runa sem eru að fóta sig í ís­lensku sam­fé­lagi og lögð væri áhersla á sam­ræmda tungu­mála­kennslu og hæfnismat. Sér­hæft úrræði þannig að þau séu bet­ur und­ir­bú­in þegar þau síðan fara inn í al­menna grunn­skóla. Slík­ar til­lög­ur hafa verið lagðar fram af Bryn­dísi Har­alds­dótt­ur og fleiri þing­mönn­um Sjálf­stæðis­flokks­ins,“ segir Áslaug og bætir við að með því að taka slíka ákvörðun mætum við betur nemendum sem eru á fóta sig í nýju skólaumhverfi og þurfa aukna aðstoð og tungumálakennslu.

„Í óbreyttu kerfi tapa all­ir – ekki aðeins börn og ung­menni af er­lend­um upp­runa held­ur líka aðrir nem­end­ur, kenn­ar­ar og starfs­fólk sem reyn­ir að mæta þörf­um hvers og eins nem­anda án nægi­legs stuðnings. Árang­ur skipt­ir sam­fé­lagið öllu máli. Kerfið þarf að virka fyr­ir alla – og sér­stak­lega fyr­ir þann hóp barna sem á und­ir högg að sækja í ís­lensku mennta­kerfi. Mennta­kerfið okk­ar á að tryggja jöfn tæki­færi. Óbreytt staða trygg­ir ekki þau tæki­færi fyr­ir alla.“