„Mér finnst mikilvægt að íbúar séu bæði upplýstir um álagið og forsendur þeirra erfiðu ákvarðana sem bæjarstjórn þarf að taka til að mæta þeirri stöðu sem við erum í. Við höldum áfram að leita leiða til að bæta reksturinn til að sveitarfélagið geti staðið undir góðri þjónustu við íbúa á öllum aldri,“
segir Bragi Bjarnason, bæjarstjóri Árborgar og oddviti Sjálfstæðisflokks.
Fyrr í vikunni tilkynnti Bæjarstjórn Árborgar að hún muni leggja á álag útsvars afturvirkt frá upphafi árs 2024. Upphæðirnar verða hins vegar rukkaðar á næsta ári, sumarið 2025.
DV greindi frá skattahækkuninni í vikunni.
Sjá einnig: Bæjarstjórn Árborgar hækkar skatta á íbúa vegna fjárhagsvanda – Þetta eru hækkanirnar
Í tilkynningu frá bænum eru listuð dæmi af hverjar upphæðirnar geta verið fyrir fólk. Eru þær til dæmis 147.400 krónur fyrir fólk sem hefur 10 milljónir í árslaun og 221.100 krónur fyrir fólk sem hefur 15 milljónir í árslaun.
Gríðarleg óánægja er á meðal íbúa Árborgar með þessa ákvörðun og velta margir fyrir sér hvort hún sé hreinlega lögleg.
Sjá einnig: Ólga út af skattahækkunum í Árborg – „Skil ekki hvernig þeir mega þetta“
„Eðlilega er enginn ánægður með slíkan aukareikning,“ segir Bjarni í grein sem hann skrifar á Vísi.
Segir hann ekki horft framhjá því að staða sveitarfélagsins var orðin grafalvarleg árið 2022, raunar miklu fyrr og segir sjálfstæðismenn hafa bent á stöðuna í aðdraganda kosninga, „rétt eins og fyrrum bæjarfulltrúar okkar höfðu gert og varað við. Kjósendum var ljóst að við urðum að bregðast við stöðunni og okkur í D-listanum falið að leiða þá vegferð og ná tökum á vandanum. Skuldumvafið sveitarfélag getur ekki staðið undir þeirri þjónustu sem því ber að veita íbúum sínum í nútíð og framtíð.“
Bjarni segir skuldastöðuna hafa verið það slæma að „í maí 2022 hafi verið stutt í að eftirlitsnefnd sveitarfélaga myndi taka yfir reksturinn. Á þessum tíma hafði verið ráðist í mörg verkefni sem kannski var ekki innistæða fyrir. Slíkt ýtti undir mikla skuldsetningu og á meðan var lítið horft í reksturinn, sem blés út og var orðinn verulega íþyngjandi. Skuldirnar tvöfölduðust á fjórum árum.“
Segir Bjarni eðlilegt að spyrja hvernig þáverandi yfirvöld sveitarfélagsins hafi séð fyrir hvernig framhaldið yrði eða hvernig ætti að borga fyrir þetta allt. Rekur hann að frá fyrsta degi hafi það verið stærsta verkefni nýrrar bæjarstjórnar og starfsmanna sveitarfélagsins að finna leiðir til að bæta rekstur sveitarfélagsins.
„Það hefur gengið mjög vel en á þeirri vegferð hefur þurft að taka margar erfiðar ákvarðanir. Það er engum stjórnmálamanni skemmtun í því að þurfa að segja upp fólki en slíkt var nauðsynlegt og til þessa hefur stöðugildum sveitarfélagsins fækkað um tæplega eitthundrað. Á sama tíma höfum við lækkað annan rekstrarkostnað. Fjárfestingum og viðhaldi hefur verið forgangsraðað og eignir seldar. Allt er þetta liður í því að draga sem mest úr nýrri lántöku.“
Lántaka sveitarfélagsins var 3,7 milljarðar árið 2023 og fór 1,3 milljarða á þessu ári, 2024. Segir Bjarni að áfram verði haldið á þeirri braut að takmarka lántöku sveitarfélagsins og leita leiða til að bæta reksturinn til að sveitarfélagið geti staðið undir góðri þjónustu við íbúa á öllum aldri.
„Til þess erum við kosin og meðal aðgerða verður frekari hagræðing innan sveitarfélagsins.“
Bæjarstjórn átti samstarf við Eftirlitsnefnd með fjármálum sveitarfélaga um til hvaða aðgerða þyrfti að grípa. „Ein af þeim aðgerðum sem nefndin lagði upp með var að sett yrði sérstakt tímabundið álag á útsvarið sem heimilt er skv. lögum. Taldi nefndin að það yrði að vera að lágmarki 1,474 prósentustig, til að hámarki tveggja ára.“
Álagið leggst eins og fyrr segir á íbúa við uppgjör skattframtals í júní árið 2025. Leggst það á í hlutfalli við tekjur og sem dæmi leggjast tæpar 177 þúsund krónur í heildina yfir árið á þann sem hefur 1 milljón krónur í mánaðartekjur.
„Ég legg áherslu á að íbúar séu bæði upplýstir um álagið og forsendur þeirra erfiðu ákvarðana sem bæjarstjórn þarf að taka til að mæta þeirri stöðu sem við erum í. Ég er nokkuð viss um að það sé ekkert sérstakt áhugamál neins bæjarfulltrúa að hækka álögur á íbúa,“ segir Bragi og segir slíkt ganga gegn hugsjónum Sjálfstæðismanna.
„Við horfumst hins vegar í augu við vandann og tökum á honum með þeim hætti sem dugar. Þetta eru tímabundnar aðgerðir, þær eru að skila okkur árangri og við sjáum fyrir endann á erfiðu tímabili. Við höldum okkur við planið sem lagt var upp með í upphafi kjörtímabilsins og í ljósi þess árangurs sem við nú sjáum trúi ég því að í sameiningu klárum við verkefnið.“
