Hættan og líkurnar á nýjum stórum veirufaraldri af völdum fuglaflensuveirunnar H5N1 eru miklar og yfirvofandi. Yfirvöld um allan heim þurfa því að undirbúa sig undir nýjan heimsfaraldur.

Þetta segja tveir þekktir og leiðandi sérfræðingar í grein sem birtist í hinu virta vísindariti British Medical Journal fyrir helgi.

Vísindamennirnir, þeir Christopher Dye, sem er prófessor í faraldsfræði við Oxford University, og Wendy S Barclay, veirufræðingur sem starfar hjá Imperial College London, segja að það sé nauðsynlegt að vera tilbúin með viðbragðsáætlanir til að koma í veg fyrir að til heimsfaraldurs komi sem og til að takast á við heimsfaraldur.

Ástæðan fyrir áhyggjum þeirra er að stór faraldur fuglaflensu barst til Bandaríkjanna frá Evrópu haustið 2020 og síðan til annarra heimshluta. Veiran hefur borist í margar dýrategundir og er um faraldur að ræða hjá þeim því milljónir fugla og tugir þúsunda annarra dýra hafa drepist af völdum veirunnar.

En það sem hefur vakið einna mesta athygli og áhyggjur er að veiran hefur borist í þúsundir mjólkurkúa í Bandaríkjunum. Þegar þetta er skrifað hefur veiran greinst á 90 kúabúum í 12 ríkjum. Fyrir tveimur mánuðum voru þetta 16 kúabú í 6 ríkjum.

Það er sjaldgæft að H5N1 veiran berist í fólk en það kemur þó fyrir, nú síðast í Texas í Bandaríkjunum. Frá 2003 til 2022 voru 886 tilfelli H5N1 veirunnar í fólki skráð í 21 landi. Dánartíðnin var 53%.

Smiteinkenni hjá fólki geta verið allt frá því að vera væg, til dæmis augnsýking, upp í alvarlega sýkingu í öndunarfærunum sem getur síðan þróast yfir í alvarlega lungnabólgu með hárri dánartíðni.

Vísindamennirnir hafa áhyggjur af að veiran stökkbreytist og geti borist á milli fólks og þannig hrundið nýjum heimsfaraldri af stað.