Fornleifafræðistofnun Mexíkó sakar borgaryfirvöld í borginni Guanajuato um afleita meðhöndlun á stórmerkum múmíum. Starfsfólk sleit óvart höndina af einni múmíunni.
Múmíurnar í Guanajuato, um miðbik Mexíkó, eru stórmerkar. Eru þetta lík fólks sem létust í miklum kólerufaraldri í Mexíkó árið 1833. Varðveittust líkin sem múmíur í gröfum vegna hins þurra loftslags.
Komst þetta í ljós árið 1870 þegar ættingjar höfðu ekki greitt svokallaðan grafarskatt og lík voru grafin upp til geymslu þangað til að skatturinn væri greiddur. Spurðist þetta út og hafði fólk áhuga á að skoða múmíurnar. Var því komið á fót safni fyrir í kringum 100 múmíur.
Í dag standa þær í glerbúrum á varanlegri sýningu í Guanajuato. Sumar hafa verið lánaðar á önnur söfn, meðal annars í Bandaríkjunum.
Talið er að ein múmían hafi verið grafin lifandi. Það er af konu sem hét Ignacia Aguilar og hafið fengið hjartastopp. Múmía hennar var í öðruvísi stellingu en flestar aðrar. Eins og segir í Wikipediu grein um málið hafi andlit hennar hafi snúið niður, verið mjög blóðugt, hún hafi verið með hendurnar undir andlitinu og búið var að borða hluta annarrar handarinnar. Talið sé að hún hafi vaknað í kistunni og látist úr súrefnisskorti.
Samkvæmt fornleifafræðistofnuninni, INAH, vantar nú handlegginn á eina múmíuna. Handleggurinn hafi rifnað af þegar var verið að gera framkvæmdir á safninu eins og segir í frétt AP af málinu.
INAH telur sig hafa forræði yfir múmíunum í ljósi þess að þær séu mikilvægur sagnfræðilegur og fornleifafræðilegur arfur Mexíkó. Borgarstjórn Guanajuato telur sig einnig hafa forræði yfir múmíunum, sem séu eitt helsta aðdráttarafl borgarinnar fyrir ferðamenn og skaffi því miklar tekjur.
Ekki bætir úr sök að málið er flækt í pólitík. Guanajuato borg er stýrt af hinum hægrisinnaða PAN flokki, helsta stjórnarandstöðu flokknum við vinstriflokkinn Morena sem stýrir landinu, og þar með INAH.
INAH hefur farið fram á nákvæma úttekt á hvað var gert í framkvæmdunum á safninu. Einnig hvaða leyfi hafi verið sótt um áður en byrjað var að færa múmíurnar.
„Þetta atvik sýnir að aðferðin við að færa safnkostinn var ekki sú rétta og ekki hafi verið rétt að henni staðið út frá forvörslu. Skemmdir urðu á safnkostinum, ekki aðeins þessu eina líki,“ segir í tilkynningu INAH. „Það lítur út fyrir að einstaklingarnir sem framkvæmdu verkið hafi hvorki haft réttu þekkinguna eða verkfærin.“
Ekki var getið hvaða aðrir bútar hefðu hrunið af múmíunum. Borgarstjórn Guanajuato hefur ekki brugðist við tilkynningunni.