Danskt flugtryggingafélag, Beta Aviation, hefur verið dæmt til þess að greiða ekkju manns sem dó í flugslysi á Suðurlandi árið 2019 bætur. Maðurinn var flugmaður á sextugsaldri sem lést þegar lítil flugvél hans hrapaði á Flughátíð.
Dómurinn féll í Héraðsdómi Reykjavíkur á föstudag, þann 9. febrúar. Var félaginu gert að greiða ekkjunni 7,6 milljón króna með vöxtum frá októbermánuði árið 2020 auk málskostnaðar.
Slysið varð á Haukadalsflugvelli á Rangárvöllum þann 27. júlí árið 2019. Þar fór fram flughátíð og á fimmta tug voru viðstaddir.
Eins hreyfils vél mannsins hlekktist á í flugtaki og hrapaði hún til jarðar í kjölfarið. Maðurinn var einn um borð í vélinni, hlaut mikla áverka og var úrskurðaður látinn á vettvangi eftir að endurlífgunartilraunir báru ekki árangur. Samkvæmt fréttum af slysinu var fólki mjög brugðið og þurfti að bjóða því áfallahjálp á staðnum.
„Vélin klifraði mjög bratt eftir flugtak og virtist mikið afl á hreyflinum með þeim afleiðingum að vængirnir hættu að bera vélina uppi. Vélin virtist hafa ofrisið og afl dregið af hreyflinum, en við það byrjaði hún að falla niður á hægri vænginn og spann síðan einn hring til jarðar og brotlenti í graslendi 42 metra suðaustanmegin við flugbrautina,“ segir í dóminum.
Tæknideild lögreglu komst að því að slysið hefði mátt rekja til mannlegra mistaka. Hægt var að stýra vélinni úr öðru sæti og hafði flugmaðurinn sem flaug henni á undan vafið öryggisbelti utan um stýrispinnann þar til að festa hann. Hafi maðurinn ekki vitað af því að aftari pinninn væri fastur.
Tryggingafélagið hafnaði að greiða dánarbætur eftir að Rannsóknarnefnd samgönguslysa hafði skilað sinni skýrslu. Vísað var til þess að maðurinn hefði sýnt af sér stórfellt gáleysi.
Ekkjan hafnaði því að um stórfellt gáleysi væri að ræða og taldi sig eiga rétt á bótum samkvæmt skilmálum tryggingarinnar. Sú hugsanlega yfirsjón að gleyma að líta á aftari stýripinnann og losa sætisbeltið sem festi hann geti ekki talist sem stórkostlegt gáleysi. Óljóst hafi verið hversu mikið maðurinn hafi geta hreyft sinn stýripinna fyrir flugtak og hvort hann hefði mátt átta sig á því að gengið hefði verið frá vélinni með þessum hætti.
Vísaði til þess að hann hefði verið þaulreyndur flugstjóri með 30 ára reynslu á bakinu. Vitni hafi sagt hann afar varkáran og ábyrgan. Þá hafi tryggingafélag greitt bætur fyrir tjón á flugvélinni án nokkurra athugasemda.
Beta Aviation byggði sína vörn á því að maðurinn hefði sýnt af sér stórfellt gáleysi og þar með fyrirgert tryggingunni samkvæmt skilmálum. Vísaði félagið til skýrsla hjá lögreglu og Rannsóknarnefnd samgönguslysa. Hefðbundið hafi verið að ganga frá aftari stýripinna með þessum hætti og hafi maðurinn mátt vita það.
Að mati dómsins, sem skipaður var sérfróðum meðdómanda, var háttsemi mannsins talin orsök slyssins. Enginn annar hafi getað talist meðábyrgur.
En samkvæmt íslenskum vátryggingalögum eru það haldlaus rök að stórfellt gáleysi valdi því að réttur til bóta falli niður. Meta verður á málið í heild sinni. Í þessu tilfelli skerðir dómurinn bótafjárhæðina um þriðjung. Það er krafan var 11,4 milljónir króna en bæturnar verða 7,6 milljónir.
