fbpx
Mánudagur 04.nóvember 2024
Fréttir

Rímspillisár frestar bóndadeginum í ár – Ruglingur á sumum dagatölum

Kristinn H. Guðnason
Mánudaginn 22. janúar 2024 15:30

Bóndadagurinn frestaðist um eina viku vegna rímspillisársins í fyrra.

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Árið 2023 var svokallað rímspillisár og því er bóndadeginum, og þar með þorranum, frestað um eina viku. Dæmi eru um að dagatöl hafi verið prentuð með vitlausri dagsetningu bóndadags sem hafi valdið uppnámi hjá þorrablótsnefndum.

Samkvæmt útskýringu Vísindavefsins er rímspillisár þegar aðfaradagur árs, seinasti dagur ársins, er laugardagur og næsta ár á eftir hlaupár. Þetta gerist vanalega á 28 ára fresti. Gerðist árið 2023 en þar áður árið 1995.

Er vísað í útskýringar stjarnfræðingsins Þorsteins Sæmundssonar þessu til stuðnings. Það er að orðið rím merkir útreikning almanaks eða dagatals. Samanber að ruglast í ríminu sem þýðir að ruglast á dögum.

Sumarauki síðar en vanalega

Hið gamla íslenska tímatal kallast misseristal, því áherslan var á misserin tvö. Sumar og vetur. Það grundvallaðist á vikum en ekki mánuðum.

Rímspillir er tímabil í þessu misseristali þegar viðmiðunartímar seinka um einn dag. Þá spillist rímið, dagsetningarnar ruglast. Svokölluðum sumarauka, sem er ein vika, er skotið inn í misseristalið degi síðar en vanalegt er til að misseristalið sé í samræmi við náttúrulegt árstíðafar.

„Innskot á sumarauka degi síðar en vanalega, verður oftast á 28 ára fresti en aldrei þegar hlaupár er. Rímspillirinn stendur þá frá sumarauka og fram á hlaupársdag næsta ár,“ segir í útskýringu Vísindavefsins. „Rímspillisár er árið sem rímspillir hefst. Rímspillisár hefst þegar sumarauka er skotið inn í 23. júlí í stað 22. júlí.“

Ruglaði þorrablótsnefndir

Staðarmiðillinn Austurfrétt greindi frá því í haust að þetta hefði ruglað þorrablótsnefndir í skipulagningu sinni. Það er að sum dagatöl hefðu verið með rangri dagsetningu bóndadags ársins 2024. Höfðu sagt hann vera 19. janúar en ekki 26. janúar.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Fréttir
Fyrir 22 klukkutímum

Fyrir og eftir gervihnattarmyndir sýna eyðilegginguna á Spáni

Fyrir og eftir gervihnattarmyndir sýna eyðilegginguna á Spáni
Fréttir
Fyrir 22 klukkutímum

Össur segir að Kamala sigri – „Skýrar vísbendingar um að Harris sé á sigurbraut“

Össur segir að Kamala sigri – „Skýrar vísbendingar um að Harris sé á sigurbraut“
Fréttir
Í gær

Læknar fresta verkfalli og boða til nýs

Læknar fresta verkfalli og boða til nýs
Fréttir
Í gær

Minna á hvaða þingmenn vildu ekki rýmka þungunarrofslöggjöf og sjálfsákvörðunarrétt kvenna

Minna á hvaða þingmenn vildu ekki rýmka þungunarrofslöggjöf og sjálfsákvörðunarrétt kvenna
Fréttir
Fyrir 2 dögum

„Hún óttaðist líka um líf sitt“

„Hún óttaðist líka um líf sitt“
Fréttir
Fyrir 3 dögum

Geir Haarde segir Steingrím J. hafa hótað sér í hruninu og verið höfuðpaurinn í Landsdómssamsærinu

Geir Haarde segir Steingrím J. hafa hótað sér í hruninu og verið höfuðpaurinn í Landsdómssamsærinu