Drykkjarfernur, sem fjölmargir Íslendingar þrífa og flokka samviskusamlega til þess að hægt sé að endurvinna þær, eru fluttar úr landi og brenndar í sementsverksmiðju á meginlandi Evrópu. Þetta kemur fram í rannsókn Bjartmar Odds Þeys Alexanderssonar sem birtist á forsíðu Heimildarinnar í morgun.
Þrátt fyrir að fernurnar endi sem eldsmatur í Evrópu þá eru þær skráðar sem endurunnar í endurvinnslutölfræði Íslands og hefur Úrvinnslusjóður, opinber sjóður sem sér um umsýslu og ráðstöfun úrvinnslugjalds, greitt íslensku endurvinnslufyrirtækjunum Sorpu, Terra og Íslenska gámafélaginu fjármuni fyrir að sjá um það ferli.
Í umfjölluninni er haft eftir Jóni Viggó Gunnarssyni, framkvæmdastjóra Sorpu, að um svokallaðan grænþvott sé að ræða en það er þegar fyrirtæki, stjórnvöld eða stjórnmálaflokkar villa um fyrir fólki með því að sýnast vera umhverfisvænni en þau raunverulega eru.
Ennfremur kemur fram í umfjölluninni að sú aðferð sem notuð er hérlendis, að fernurnar séu settar í tunnur með öðrum pappír, lækki verðmæti pappírsins fyrir endurvinnslufyrirtækin. Ástæðan er sú að fernurnar innihalda einnig plast og jafnvel málma og sem gerir endurvinnsluna afar flókna. Það hafi fyrirtækin verið fullmeðvituð um en ákvörðunin hafi verið tekin af Ólafi Kjartanssyni, framkvæmdastjóri Úrvinnslusjóðs, og Ögmundi Einarssyni, þáverandi framkvæmdastjóri Sorpu, árið 2006.
„ÓK ( Ólafur Kjartansson) átti nýverið fund með Ögmundi Einarssyni, framkvæmdastjóra Sorpu. Fram kom hjá Ögmundi að hann reikni með því að semsettar umbúðir (fernur) fari saman við aðrar pappaumbúðir enda þótt lægra verð fáist fyrir pappaumbúðir með því móti. Hann taldi að þær átta kr./kg sem nú eru greiddar fyrir pappann myndu þá ef til vill reynast of lágt einingarverð,“ segir í fundargerð stjórnar Úrvinnslusjóðs.
Ákvörðunin hafi gert það að verkum að hækka þurfti úrvinnslugjald á venjulegum pappír sem framleiðendur og innflytjendur borguðu af, til þess eins að niðurgreiða það tap sem yrði á sölu á pappírnum vegna þeirrar mengunarinnar frá fernunum. „Þetta þýddi að íslensk fyrirtæki sem notuðu pappír í sínum umbúðum fóru að niðurgreiða úrvinnslugjald á fernum,“ segir í greininni.
Hér má lesa greinina í heild sinni á vef Heimildarinnar.