Fréttir DV af málum þriggja kvenna sem ákærðar hafa verið fyrir stórfelld skattalagabrot hafa vakið mikla athygli. Konunum er gefið að sök að hafa látið undir höfuð leggjast að gera grein fyrir háum peningagreiðslum frá erlendum manni sem skattskyldum gjöfum á skattframtali.
Sú spurning hefur vaknað hvort héraðssaksóknari sé að beita konurnar tvöfaldri málsmeðferð og verði þær fundnar sekar, þá verði þær beittar tvöfaldri refsingu. Slíkt stríðir gegn ákvæði í Mannréttindasáttmála Evrópu.
Það sem vekur þessa spurningu er sú staðreynd að allar skattkröfur í málinu hafa þegar verið gerðar upp, þar á meðal álag. Álag skattyfirvalda getur flokkast undir refsikennd viðurlög og því má halda því fram að konunum hafi þegar verið refsað. Lagalega óvissa ríkir um hvort álag frá skattyfirvöldum sé ígildi refsingar.
Fyrsta málgrein 4. greinar 7. viðauka Mannréttindasáttmála Evrópu er svohljóðandi:
„Enginn skal sæta lögsókn né refsingu að nýju í sakamáli innan lögsögu sama ríkis fyrir brot sem hann hefur þegar verið sýknaður af eða sakfelldur um með lokadómi samkvæmt lögum og sakamálaréttarfari viðkomandi ríkis.“
Reynt hefur á þetta ákvæði fyrir fyrir dómi í skattalagabrotum með mismunandi hætti í ólíkum málum og með mismunandi niðurstöðu.
DV sendi fyrirspurn á Ólaf Hauksson héraðssaksóknara og óskaði svara við því álitamáli hvort ákæruvaldið væri að sækjast eftir tvöfaldri refsingu með því að lögsækja aðila sem greitt hafa skattkröfur til skattyfirvalda og sætt viðurlögum af þeirra hálfu.
„Almennt séð þá gerist stundum þegar rannsókn er hafin á skattalagabrotum að álagningin er greidd upp en brotið telst engu að síður fullframið áður en greiðsla er innt af hendi,“ segir Ólafur og svarar því ekki þeirri spurningu hvort mögulega sé tvöföld refsing undir, en vekur athygli á því að brotið er framið áður en til greiðslna til skattyfirvalda kemur. Ólafur segir um þetta tiltekna mál:
„Málið sem þú vísar til er til meðferðar fyrir dómi og umfjöllun um málið af hálfu ákæruvaldsins á sér stað þar fyrst og fremst.“