Hafnarfjarðarbær hefur hækkað verð til foreldra á skólamat um 33 prósent í grunnskólum og 19 prósent í leikskólum. Eftir kosningar árið 2022 lofuðu Sjálfstæðisflokkur og Framsóknarflokkur að lækka verð á skólamat og stefna að því að gera hann gjaldfrjálsan.
„Þarna er verið að fara í fullkomlega öfuga átt. Á þessum síðustu og verstu tímum á að vernda fólk fyrir skattahækkunum af þessum toga. Þetta eru vissulega þjónustugjöld en í raun skattar á barnaheimili,“ segir Guðmundur Árni Stefánsson, oddviti Samfylkingarinnar í Hafnarfirði sem hefur gagnrýnt hækkunina.
Hádegismatur í mánaðaráskrift hækkar úr 533 krónum í 709 krónur. Þetta þýðir í raun að áskriftin hækkar úr í kringum 10.000 þúsund krónur í 13.500. Þessi hækkun nemur því um 35 þúsund krónum á 9 mánaða skólaári fyrir eitt barn. Þá hefur ávaxta og grænmetisáskriftin hækkað úr 123 krónum í 157 á dag.
„Sjálfstæðisflokkur og Framsókn samþykkja tillögu fræðsluráðs um breytingar á gjaldskrá skólamatar sem eru tilkomnar vegna hækkunar hjá Skólamat ehf. Lögð er áhersla á að standa vörð um kostnaðarhlutdeild forráðamanna barna, en hún verður sú sama fyrir og eftir breytingar,“ segir í bókun meirihlutaflokkanna um málið.
Í málefnasamningi flokkanna eftir sveitarstjórnarkosningarnar árið 2022 var íbúum bæjarins hins vegar lofað að gjöldin yrðu lækkuð. Þar segir:
„Gjöld á barnafólk í skólakerfinu verði áfram lækkuð, meðal annars fyrir skólamáltíðir og þannig stigin markviss skref í þá átt að gera þær gjaldfrjálsar.“
Hafa ber í huga að gjaldskráin var einnig hækkuð um síðustu áramót. En hver skólamáltíð í grunnskólum kostaði 487 krónur haustið 2022, fyrir nemanda í áskrift
Jón Axelsson, framkvæmdastjóri Skólamatar, segir að gerður hafi verið nýr samningur við Hafnarfjarðarbæ í sumar. Hann segist ekki hafa töluna í hausnum um hversu mikil hækkunin var en það sé mjög líklegt að hún sé sú sama og gjaldskrárhækkun bæjarins var.
Ástæðan en hækkun á matvælaverði. Ekki flutningur fyrirtækisins í nýtt húsnæði. En Skólamatur opnaði nýlega nýtt 1500 fermetra sérhæft húsnæði í Keflavík undir starfsemi fyrirtækisins.
„Þvert á móti. Nýja húsnæðið á að leiða til kostnaðarlækkunar ef eitthvað er,“ segir Jón.
Jón segir að sveitarfélögin borgi mismikið fyrir skólamáltíðir. Verðið byggist á samningum sem gerðir eru eftir útboð. Verðið til neytenda fari svo eftir gjaldskrárákvörðunum sveitarfélaganna.
Skólamatur þjónustar 85 grunn og leikskóla á öllu höfuðborgarsvæðinu og Suðurnesjum. Hafnarfjörður var eina sveitarfélagið sem gerður var nýr samningur við að þessu sinni.
Foreldraráð grunnskóla Hafnarfjarðar hefur fordæmt gjaldskrárhækkunina og segja hana ýta undir mismunun.
„Foreldraráð grunnskólabarna í Hafnarfirði fordæmir þá niðurstöðu bæjarins að 33% hækkun á gjaldskrá fyrirtækisins lendi á fjölskyldum grunnskólabarna, enda er hækkunin vel umfram verðlagsþróun. Foreldraráð telur þessa hækkun ýta undir ójafnræði milli barna og vera á skjön við Barnasáttmála Sameinuðu Þjóðanna og lög um farsæld barna enda viðbúið að sumar fjölskyldur hafi ekki lengur tök á að nýta sér þessa mikilvægu þjónustu,“ segir í bókun foreldraráðs.
Hefur ráðið óskað eftir því að hækkunin verði tekin til endurskoðunar en hún á að taka gildi um næstu mánaðamót.
Guðmundur Árni segir að verið sé að láta hækkun framleiðandans flæða til notendanna. „Bærinn borgar í dag þrjá fjórðu af skólamatnum niður en einn fjórði er á hendi foreldra, oft á tíðum barnmargra. Það hefði verið eðlilegt að okkar mati að bærinn hefði tekið þetta högg af foreldrum og hækkað endurgreiðsluna,“ segir hann.