Embætti landlæknis er enn með til skoðunar hversu margar þarflausar uppflettingar voru í lyfjaávísanagátt, um hversu marga starfsmenn umræddra lyfjaverslana er að ræða og hversu mörgum einstaklingum var flett upp. Embættinu hafa borist tvö erindi vegna gruns um þarflausar uppflettingar í lyfjaávísanagátt, og varðar annað atvikið varðar Lyfju en hitt annað apótek. Kemur þetta fram í frétt Vísis.
DV fjallaði um málið fyrir helgi. Vítalía Lazareva er sá fyrrum starfsmaður Lyfju sem kærður hefur verið til lögreglu fyrir tilefnislausar uppflettingar í Lyfjagagnagrunni. Þetta fullyrðir Stefán Einar Stefánsson, fyrrum fréttastjóri viðskiptadeildar Morgunblaðsins, í hlaðvarpinu Þjóðmálum, í umsjón Gísla Freys Valdórssonar, en þar var málið rætt í þaula.
Vítalía og Lyfja vildu ekki tjá sig
DV hafði samband við Vítalíu í lok síðustu viku vegna orðróms um að hún tengdist málinu. Hún vildi ekki tjá sig um málið og kannaðist ekki við að tengjast málinu né að hafa verið boðuð í skýrslutöku hjá lögreglu vegna þess.
DV sendi skriflega fyrirspurn til Lyfju vegna málsins, en svarið var stutt: „Lyfja getur ekki tjáð sig um málefni einstakra fyrrverandi starfsmanna“
Sjá einnig: Lyfja segist ekki geta tjáð sig – Segir fyrirtækinu ekki treystandi fyrir trúnaðarupplýsingum
Embætti landlæknis ítrekar í svari sínu til Vísis að í lyfjaávísanagátt sé ekki að finna upplýsingar um lyfajasögu eða heilsufarsupplýsingar. Í lyfjaávísanagáttinni geta starfsmenn lyfjaverslana nálgast virkar lyfjaávísanir eða þær lyfjaávísanir sem einstaklingur á til afgreiðslu hverju sinni. Ekki sé hægt að takmarka birtingu upplýsinga við einstaka starfsmenn eða lyfjaverslanir.
„Einnig er það svo að starfsmenn þurfa að geta flett upp lyfjaávísunum til að geta afgreitt þær og einnig til að upplýsa viðskiptavini um það hvort þeir eigi viðkomandi lyf til afgreiðslu eða ekki. Allt miðar þetta að því að hægt sé að veita nauðsynlega þjónustu til þeirra sem þurfa á lyfseðilsskyldum lyfjum að halda.“
Embætti landlæknis leggur til að rekjanleika uppflettinga verði breytt, ekki hafi verið gerð krafa um slíkt við setningu núverandi lyfjalaga. „Það er hins vegar hlutverk hvers lyfsala, eins og annarra sem vinna viðkvæmar persónuupplýsingar, að tryggja nægilegar og viðeigandi öryggisráðstafnir við meðferð þeirra, þ.m.t. aðgangsstýringar,“ segir embættið. Starfsmenn lyfjaverslana fái aðgang að lyfjaávísanagátt í gegnum kerfi þeirrar lyfjaverslunar þar sem viðkomandi starfar en allir með aðgang séu bundnir trúnaði.
Embætti landslæknis lítur alvarlega á málið.
„Til skoðunar er að heilbrigðisráðuneyti setji reglugerð sem skerpi enn frekar á þessu. Erfitt er að viðhafa eftirlit með tilefnislausum uppflettingum þar sem mjög algengt er að starfsmenn lyfjaverslana þurfi að fletta upp í lyfjaávísangátt vegna þjónustu við viðskiptavini án þess að lyf sé afgreitt. Ekki eru til reglur um uppflettingar að öðru leyti en því að starfsmenn lyfsöluleyfishafa hafa undirgengist trúnaðarskyldu og í henni felst að óheimilt er að fletta upp lyfjaávísunum nema það sé nauðsynlegt vegna þjónustu við viðskiptavini.
Embætti landlæknis lítur misnotkun eins og uppflettingar að þarfalausu alvarlegum augum. Embættið býr yfir eftirlitsúrræðum þegar um er að ræða heilbrigðisstarfsmenn, s.s. áminningar og í alvarlegum tilfellum sviptingu starfsleyfis. Þá eru einnig ákvæði um trúnað í lyfjalögum sem varða alla starfsmenn, úrræði Lyfjastofnunar ef lyfsöluleyfishafar verða uppvísir að því að fullnægja ekki þeim kröfum sem til þeirra eru gerðar og í persónuverndarlögum er að finna ákvæði sem gera ráð fyrir að einstaklingar sem misfara gróflega með persónuupplýsingar geti sætt ákæru og fangelsisrefsingu. Það er því ljóst að öll misnotkun á aðgengi að viðkvæmum persónuupplýsingum sem starfsmönnum er treyst fyrir er litin alvarlegum augum ekki eingöngu af embættinu heldur einnig löggjafanum,“ eins og segir í svari embættisins við fyrirspurn Vísis.