Ástæðan fyrir atkvæðagreiðslunum eru ósigrar Rússar á vígvellinum í Úkraínu að undanförnu. Með því að efna til „atkvæðagreiðslu“ og innlima svæðin í Rússland geta Vladímír Pútín og skósveinar hans sagt að um árás á Rússland sé að ræða ef Úkraínumenn ráðast á þessi herteknu svæði. Þar með opnast alveg nýir möguleikar fyrir Pútín í stríðinu við Úkraínu, stríðinu sem hann hefur kallað „sérstaka hernaðaraðgerð“ fram að þessu. Það hefur einmitt bundið hendur hans að kalla stríðið „sérstaka hernaðaraðgerð“ því þá er ekki hægt að senda hermenn til Úkraínu gegn vilja þeirra og því hefur rússneski herinn ekki úr eins miklum mannafla að spila og annars.
Sigrar Úkraínumanna á vígvellinum að undanförnu hafa valdið ringulreið og pirringi í Moskvu en eftir nokkurt hik er Pútín reiðubúinn til að herða mjög á hernaðinum. Fyrrgreindar „atkvæðagreiðslur“ eru einn liður í því.
Atkvæði verða greidd á hernumdum svæðum í Donetsk, Luhansk, Kherson og Zaporizjzja í suður- og austurhluta Úkraínu um hvort svæðin eigi að verða hluti af Rússlandi. Eins og fyrr sagði eru úrslitin ráðin í þessum „kosningum“. Bæði vegna þess að margir Úkraínusinnaðir íbúar svæðanna eru flúnir frá þeim og vegna þess að hernmámsliðið hefur fulla stjórn á atburðarásinni, þar á meðal talningunni.
Þegar „niðurstöðurnar“ hafa verið kynntar geta stjórnvöld í Moskvu „réttlætt“ innlimun svæðanna í Rússland á sama hátt og þau gerðu þegar Krímskagi var innlimaður í Rússland 2014 í kjölfar svipaðrar atburðarásar.
Í kjölfar innlimunarinnar geta Rússar sagt að árásir á þessi svæði, þar sem úkraínski herinn er til staðar og sækir víða fram, séu árás á rússneskt land og geta því brugðist við í samræmi við það.
Þá er rétt að hafa í huga að rússneska þingið er nú að fjalla um lagabreytingu sem að mati stjórnmálaskýrenda mun gera stjórnvöldum auðveldarar fyrir við að setja herlög og kalla varalið hersins til starfa.
Tatiana Stanovaja, hjá ráðgjafafyrirtækinu R. Politik og sérfræðingur í málefnum Kreml, sagði að sögn Washington Post á Telegram að Pútín veðji nú á stigmögnun átakanna og nú sé verið að vinna praktíska undirbúningsvinnu fyrir hana. Það sé verið að undirbúa stórstyrjöld og þetta sé alvarlegur viðsnúningur í rökfræði Pútíns hvað viðkemur Úkraínu.
Pútín ætlaði að ávarpa þjóð sína í gærkvöldi en ekki varð af því. Talið er að hann muni gera það nú í morgunsárið. Hefur verið nefnt að hann geri það klukkan 5 eða 6 að íslenskum tíma.
Stanovaja segir að með ákvörðun Pútíns um að lýsa í raun yfir stríði gegn Úkraínu færist stríðið yfir á nýtt og hættulegt stig. Hún segir að eins og staðan er núna þá sé áætlun Pútíns í fjórum liðum.
