Ragnar Egilsson hefur staðið í langvinnum lagadeilum við nágrannakonu sína að Álfhólsvegi í Kópavogi. Deilan snýst um eignarhald á þvottaherbergi í húsinu sem Ragnar hefur ávallt talið að tilheyrði sér einum enda er það hluti af kjallaraíbúð hans og samkvæmt afsali hans af íbúðinni og þinglýstri eignaskiptayfirlýsingu er þvottaherbergið í hans eign.
En bæði héraðsdómur og Landsréttur hafa hafnað kröfum Ragnars í málinu og nýverið synjaði Hæstiréttur honum um áfrýjunarleyfi. Í leyfisbeiðni sinni byggði Ragnar á því að málið hefði verulegt almennt gildi og snerti mikilvæga hagsmuni hans. Dómur Landsréttar í málinu feli í sér breytingu á gildandi rétti hvað varðar gildi þinglýstra skjala enda hafi Landsréttur ekki metið vægi eignaskiptayfirlýsingar með réttum ætti. Ennfremur gangi dómurinn gegn fordæmi Hæstaréttar og sé bersýnilega rangur að efni til.
Hæstiréttur hafnar öllum þessum röksemdum Ragnars. Málið hafi ekki almennt gilti, það snerti ekki mikilvæga hagsmuni Ragnars og dómur Landsréttar sé ekki bersýnilega rangur.
Fréttir DV um dóm héraðsdóms og Landsréttar í málinu vöktu mikla athygli. Samkvæmt afsali og eignaskiptayfirlýsingu er þvottaherbergið í hans eigu. Það er inni í íbúð hans og til að komast inn þangað með tæki þarf að fara í gegnum útidyrnar hjá honum, hins vegar er hægt að komast inn í herbergið í gegnum litlar dyr úr sameigninrni til að þvo þvott.
Rökstuðningur Landsréttar fyrir því að þvottaherbergið væri í sameign var eftirfarandi:
„Ágreiningur málsaðila laut að því hvort þvottaherbergi í kjallara fasteignarinnar Á væri í óskiptri sameign þeirra eða séreign R. Í dómi Landsréttar kom fram að
samkvæmt lögum nr. 26/1994 um fjöleignarhús væri hugtakið sameign skilgreint neikvætt miðað við séreign og væri sameign meginregla. Löglíkur væru því jafnan
fyrir því að umþrætt húsrými og annað væri í sameign. Sameignina þyrfti ekki að sanna og sá sem héldi því fram að tiltekið rými væri séreign yrði að bera
sönnunarbyrði fyrir þeirri fullyrðingu. Þá kom fram að eignaskiptayfirlýsing fyrir fasteign fæli í sér samning eigenda fjöleignarhúss og markaði grundvöll að réttindum þeirra og skyldum innbyrðis. Í eignaskiptayfirlýsingu fyrir fasteignina Á kæmi fram að íbúð R væri auðkennd í fasteignamati með tilgreindu skráningarnúmeri en þar væri ekki getið þess skráningarnúmers sem samkvæmt opinberum gögnum vísaði til sameiginlegs rýmis í kjallara. Að því leyti var eignaskiptayfirlýsingin ekki talin renna stoðum undir það að þvottaherbergið væri séreign R. Að því gættu og með hliðsjón af meginreglum fjöleignarhúsalaga var ekki talið að R hefði tekist sönnun þess að þvottaherbergið væri séreign hans. Var því fallist á niðurstöðu hins áfrýjaða dóms um að þvottaherbergið teldist vera í óskiptri sameign málsaðila.“
Húsið var byggt sem parhús árið 1952 og skiptist í austurenda og vesturenda. Með nýrri eignaskiptayfirlýsingu fyrir austurenda hússins sem þinglýst var haustið 1987 var þeim hluta hússins skipt í tvo eignarhluta, annars vegar tvær efri hæðir hússins, þar með talinn bílskúr og iðnaðarhúsnæði, sem verði 70,61% alls hússins, og hins vegar þriggja herbergja íbúð í kjallara, sem verði 29,39% hússins.
Ragnar Þór Egilsson keypti kjallaraíbúðina árið 1987 á þeim forsendum að þvottaherbergi í kjallaranum væri hluti af henni. Engu að síður var þvottaherbergið notað af öðrum íbúum hússins árum og áratugum eftir það, hafði enda fyrri eigandi gert samkomulag um það við íbúana.
Ragnar bendir á að ósamkomulag hafi ekki orðið í húsinu fyrr en árið 2014. „Við kaupum hérna 1987 af sama aðila og hjón sem keyptu af honum miðhæðina og risið, þau kaupa líka iðnaðarrými í kjallaranum, en þetta iðnaðarherbergi átti að verða þvottahús. Seljandi og hjónin koma þá til mín og biðja um að þau fengju að nota þvottaherbergið ef allt yrði í góðu og ég jánkaði því. Í 27 ár var þetta ekki vandamál, það var gott samkomulag á milli okkar. Þau selja 2014 og þá koma hjón sem fara að reka þarna Airbnb-íbúð og fengu leyfi til þess frá Kópavogsbæ og sýslumanni þó að brunavörnum væri áfátt. Ég kærði það.“
Ragnar segir að það næsta sem hafi gerst hafi verið að núverandi eigandi hins hluta hússins, kona sem er fasteignasali og lögfræðingur, hafi keypt af þessum hjónum.
„Einum og hálfum mánuði síðar bankaði hún upp á hjá mér og bað um leyfi til að fara með þvottavélina í gegn. Ég leyfði það með því skilyrði að það yrði allt í góðu, en það varð ekki þannig, hún var að setja í þvottavélina 11-12 á kvöldin og hún setti þurrkara í gang klukkan 2-3 á nóttunni. Þá fékk ég alveg nóg, fyrir utan sóðaskapinn í þvottahúsinu, og skrifaði bréf, ég er skrifblindur og ekki lögfræðingur, festi á hurðina – henti draslinu og þvottinum sem hún var með hérna og læsti þvottaherberginu. Hún segir við mig að hún sé lögfræðingur og hún ætli að kæra mig, sem hún gerði. Ég er með eignaskiptayfirlýsingu sem segir að mín íbúð sé þriggja herbergja íbúð og hún kemur með eignaskiptalýsingu sem gildir fyrir húshlutann við hliðina, kemur með eldgamalt blað frá Kópavopgsbæ. Einhvern veginn í fjandanum dæma bæði héraðsdómur og Landsréttur eftir þessu bréfi,“ segir Ragnar, afar ósáttur.
„Við skiljum ekki dóminn, það skilur enginn dóminn, af hverju þeir eru að dæma mér í óhag,“ sagði Ragnar í viðtali við DV í nóvember í kjölfar niðurstöðu Landsréttar í málinu.
Ragnari er þar gert að láta ganga til baka þær breytingar sem hann hefur gert á þvottahúsinu, að viðlögðum dagsektum. Hann segir að um sé að ræða afskaplega litlar framkvæmdir:
„Þetta er ekki neitt. Ég málaði þetta herbergi, það hafði ekki verið málað í 30 ár, ég skar niður þvottasnúrurnar, setti inn tvö rúm en ég fékk dóttur mína og barnabarn í heimsókn frá Danmörku í sumar og þau sváfu þarna. Það þarf bara að losa rúmin og selja þau á Bland eða eitthvað. Jú og það þarf að opna aftur dyrnar, ég lokaði þeim.“
„Þetta er ekkert annað en valdníðsla. Þinglýstur eignaskiptasamningur er til þess að vernda fyrir þriðja aðila. Samkvæmt stjórnarskránni er eignarréttur minn tryggður en þeir hlustuðu ekkert á mig,“ sagði Ragnar er DV ræddi við hann eftir dóm Landsréttar í nóvember 2021.
Ragnar segir að með niðurstöðum dómstóla í málinu sé gildi opinberra gagna á borð við eignaskiptayfirlýsingar í uppnámi. „Hvernig er hægt að sanna að maður eigi eitthvað eftir þennan dóm? Þinglýsing felur í sér opinbera skráningu réttinda á eignum til þess að þau njóti réttarverndar gagnvart þriðja manni,“ segir Ragnar sem telur dómstóla landsins vera að kveða upp dóma sem brjóti ákvæði stjórnarskrárinnar um eignarétt.