Guðjón Jensson, leiðsögumaður og eldri borg­ari í Mos­fells­bæ, er orðinn þreyttur á sprengjuæði landsmanna um áramótin og veltir því fyrir sér í pistli í Morgunblaðinu hvort það ætti ekki að láta flugeldasölu björgunarsveitanna líða undir lok.

„Sjald­an hef­ur slökkviliðið á höfuðborg­ar­svæðinu og jafn­vel víðar á land­inu fengið jafn­mörg út­köll vegna bruna og að þessu sinni. Ára­mót­in eru mörg­um erfið, ekki aðeins slökkviliðinu held­ur einnig flest­um sem eiga í erfiðleik­um með alla þá meng­un og hávaða sem af flug­eld­um og blys­um stafa,“ segir Guðjón í upphafi pistilsins.

Þá minnir hann á hve erfiður þessi tími er fyrir dýrin. „Og ekki má gleyma blessuðum dýr­un­um sem vita ekki hvaðan á sig stend­ur veðrið, þau fæl­ast af öll­um þess­um ósköp­um hvort sem hund­ar eða kett­ir, hest­ar, fugl­ar eða af ein­hverri ann­arri teg­und eiga í hlut. Af hverju eru þessi ósköp lögð á dýr­in og þá sjúku sem mega ekki við auknu álagi meðal annars vegna önd­un­ar­erfiðleika og jafn­vel ein­faldra hræðslu­viðbragða?“

Flestir réttlæta flugeldasölu með því að björgunarsveitir landsins þurfi á fjáröfluninni að halda. Guðjón segir að auðvitað þurfi að tryggja björgunarsveitunum næga tekjustofna til að standa straum af þeim útgjöldum sem vænta má í starfi þeirra en hann spyr hvers vegna tekjurnar þurfi að koma frá flugeldasölu.

„Hvers vegna þarf þetta fyr­ir­komu­lag að vera hjá okk­ur eins og í villta vestr­inu þar sem hver og einn get­ur keypt sér mikl­ar flug­elda­birgðir og hagað sér eins og versti stríðsherra?“

Segir peningana geta komið úr öðrum áttum

Hann bendir þá á möguleika sem hefur margoft verið ræddur í gegnum árin, að ríkissjóður standi undir rekstri björgunarsveitanna. Hann segir að sveitarfélögin gætu einnig komið inn sem samstarfsaðilar.

„Eft­ir hver ára­mót eru mörg sveit­ar­fé­lög úti­lít­andi eins og eft­ir stríðsátök. Leif­ar af skottert­um, flug­eld­um og blys­um liggja eins og hráviði, eng­um til fram­drátt­ar en öll­um til vansa. Með því að sveit­ar­fé­lög­in gangi til liðs við björg­un­ar­sveit­irn­ar um góða og vandaða flug­elda­sýn­ingu um lág­nættið á gaml­árs­kvöld mætti halda meng­un í lág­marki. Einnig hættu á elds­voðum sem meira en nóg var af um núliðin ára­mót. Með þessu mætti halda meng­un og hreins­un­ar­kostnaði í lág­marki. Og eins slysa­hættu, sem er allt of mik­il í þessu ástandi villta vest­urs­ins.“

Þá veltir Guðjón einnig fyrir sér þeim möguleika að láta björgunarsveitirnar rukka fyrir veitta aðstoð. „Það er gert víða um heim. Sá sem þarf á ein­hverri nauðsyn­legri þjón­ustu að halda verður auðvitað að greiða fyr­ir hana sann­gjarnt end­ur­gjald,“ segir hann.

„Eitt af meg­in­verk­efn­um björg­un­ar­sveita lands­ins er að veita ferðafólki aðstoð sem hef­ur álp­ast van­búið út í óviss­una. Það er með öllu óþolandi að jafn­vel tug­ir manna verði bundn­ir kannski dög­um sam­an við að sækja van­búið ferðafólk og bíl á há­lendið vegna þess að viðkom­andi hafði ekki kynnst sér aðstæður og þá sér­stak­lega veður­horf­ur nægj­an­lega vel.“

Guðjón bendir á að í Sviss þurfi fólk að greiða fullt verð fyrir veitta aðstoð björgunarsveita, hann segir það hafa gefist vel þar í landi. „Á Íslandi ætti það að heyra sög­unni til að van­bún­ir ferðalang­ar sem álp­ast út í óviss­una fái veitta aðstoð án eðli­legs end­ur­gjalds. Vitn­eskja um að þurfa að greiða fyr­ir aðstoð hvet­ur alla til vandaðri und­ir­bún­ings ferðalaga,“ segir hann.

En burtséð frá því hvernig starfsemin á að vera fjármögnuð þá er Guðjón staðfastur á einu: „Flug­elda­sala björg­un­ar­sveit­anna ætti að heyra sög­unni til. Hún er barn síns tíma.“