Í byrjun mars varð ég fyrir því óláni að fótunum var kippt undan mér þegar ég hljóp yfir örsmáan og nær ósýnilegan hálkublett fyrir utan mitt eigið heimili. Ég lenti illa og mölbraut á mér hægri ökklann. Áverkarnir kröfðust viðamikillar aðgerðar og ísetningar tveggja platna og á annan tug nagla og skrúfa.
Hér má sjá Hægri ökkla að viðbættum varahlutum eftir aðgerð
Læknirinn útskýrði í framhaldinu fyrir mér að næstu tólf vikur mætti ég ekki svo mikið sem stíga í fótinn. Nú, þegar hyllir undir lok þess tímabils sem kunnugir sem ókunnugir töldu nær víst að myndi ganga fram af annars atorkusamri konu, þá langar mig að deila með ykkur dýrmætum lexíum sem í þessu verkefni hafa falist.
Það er vissulega áfall fyrir fullfríska og sjálfstæða manneskju sem aldrei hefur brotið eitt einasta bein að missa getuna til að sjá um sig sjálf. Að þurfa að biðja aðra um aðstoð við að baða sig, klæða og næra var mér alls ekki auðvelt en það var lærdómsríkt að þurfa að gera það. Að átta sig á því að seiglu og sjálfstæði eru stundum takmörk sett og að öll þurfum við á öðrum að halda. Ég er óendanlega þakklát öllum þeim vinum og vandamönnum sem hafa heimsótt mig á rúmstokkinn og í sófann, fært mér andlega og líkamlega næringu, farið fyrir mig í útréttingar og sent mér góðar óskir og endalausa hlýju. Þið kennduð mér að þiggja hjálp með þökkum og ég er þakklátari en nokkru sinni fyrir að eiga svo marga góða að og að vera einstaklega vel gift.
Fótbrotin fermingarmamma
Ýmsir sem standa mér nærri áttu von á því versta þegar athafnakonan sem alltaf er á fullri ferð varð skyndilega svo kyrfilega kyrrsett. Það rigndi yfir mig hugmyndum um hvað ég gæti gert til að drepa tímann, til að komast í gegnum að því er virtist óyfirstíganlega hindrun fyrir manneskju eins og mig, að gera ekkert af viti. Sjálf hafði ég af þessu nokkrar áhyggjur og sankaði að mér ábendingum um góðar bækur og vandað sjónvarpsefni og gerði áætlanir um fjölmörg verkefni sem ég ætlaði að nýta þennan tíma í. Ég ætlaði að vera dugleg, enda alin upp við að dugnaður sé mesta dyggðin. Ég hef í hreinskilni sagt komið bæði sjálfri mér og öðrum á óvart. Verkefnið sem ég fékk er líkamlega krefjandi og hversu mikið sem hugurinn reynir, þá hefur líkaminn sett mér skorður og ég hef fyrst og fremst verið dugleg að hvíla mig og setja bata í forgang. Ég hef vissulega notið þess að hafa tíma til að horfa, hlusta á og lesa fróðleik og skemmtiefni af ýmsum toga, en ég hef notið þess mest að vera bara til staðar. Vera til staðar þegar börnin koma heim úr skólanum, vera til staðar fyrir sjálfa mig, vera hvorki að fara né koma, heldur bara vera.
Þegar fólk heimsækir mann á rúmstokkinn víkja innihaldsminni samræður eins og: “Er brjálað að gera?” eða “Hvað á að gera um helgina?” fyrir dýpri og þýðingarmeiri umræðum. Ég hef síðustu vikur átt sérlega nærandi samtöl við vini og vandamenn. Þegar manneskja liggur berskjölduð og bjarglítil í rúminu er auðveldara fyrir aðra að opna sig og taka þátt í dýpri umræðum um tilgang lífsins, hvað skiptir mann raunverulega máli og hvernig nýta má erfiðu verkefnin í lífinu til þess að vaxa og þroskast. Ég hef notið þess að þiggja hjálp og visku annarra og ég hef lagt mig fram um að gefa til baka í einlægni með þeim sem það þiggja. Góð vinkona mín og lærimóðir hefur oft haft það á orði að hún velji helst að vera í félagsskap sem leitar hratt í dýptina (friends who go deep fast). Ég held ég hafi aldrei skilið hana betur, enda er slíkur félagsskapur og þannig umræður sérlega nærandi.
Það reyndist mér alls ekki auðvelt að þurfa að afboða mig í fjölmörg verkefni sem ég hafði tekið að mér frá Singapore til Svíþjóðar. Í fyrstu fann ég fyrir gríðarlegu samviskubiti yfir því að bregðast fólki og fyrirtækjum sem ég hafði unnið að undirbúningi með svo mánuðum skipti. Fjölmargir fengu svo til viðbótar þá hugmynd að þeir gætu bjargað mér frá því að missa vitið með því að biðja mig um að aðstoða sig og/eða taka að mér ýmis ný verkefni. Ég er öllu því fólki þakklát fyrir að hugsa til mín og sýna áhuga á að virkja mína hæfileika þó úr rúminu væri. Ég veit að allir meintu það vel. Ég tók hinsvegar strax þá ákvörðun að einbeita mér heilshugar að því augljósa verkefni sem ég stóð frammi fyrir og taka engin ný verkefni að mér fyrr en ég hefði sinnt því verkefni að ná heilsu á ný. Ég veit að margir urðu hissa á þessari ákvörðun minni og hversu fast ég hef staðið með henni. Ástæðan er ekki síst að í þessari stöðu fólst tækifæri til að læra að setja mörk og segja nei án samviskubits. Einn minn helsti kostur (sem er endalaus kraftur og áhugi á allskonar og öllu) verður nefnilega oft minn stærsti löstur (að gera endalaust og allskonar á kostnað sjálfs míns og þeirra sem mér þykir vænt um). Það felst mikið frelsi í því að geta sagt nei, að kunna sér takmörk. Ég bið ykkur sem upplifðuð höfnun að fyrirgefa, ég kem á endanum sterkari til baka og hef meira að gefa.
Þegar ég starfaði í Bandaríkjunum sem starfsmannastjóri þá gerðum við þá kröfu til stjórnenda og starfsmanna að þeir gengju nokkra daga á ári í störf annarra. Við kölluðum þetta “Walk in my shoes days” og það sýndi sig að þetta jók auðmýkt okkar og skilning á mikilvægi allra starfa og starfsmannna fyrirtækisins. Ég hef síðustu vikurnar fengið einstakt tækifæri til að setja mig í spor þeirra sem ekki búa við þau forréttindi að ganga á tveimur jafnfljótum. Ég horfi nú öðrum augum en áður á þröskulda, þröng dyraop og sturtuklefa, svo fátt eitt sé nefnt. Sjónarhorn mitt er nú allt annað, auðmýktin meiri og skilningurinn á stöðu þeirra sem ekki búa við mín forréttindi er dýpri.
Vinir mínir hafa margir hverjir haft það á orði að það bjargi mér í þessum aðstæðum að ég sé svo jákvæð og bjartsýn að eðlisfari. Ég veit ekki hvort að það sé rétt mat vina minna að þetta séu eðlislægir eiginleikar í mínu fari, en ég veit að ég VEL frekar jákvæðni en neikvæðni og frekar bjartsýni en svartsýni. Staðreyndin er að ég hefði getað fengið miklu erfiðara verkefni og margir glíma svo sannarlega við óendanlega erfið verkefni í sínu lífi. Ég gleymi því ekki í eina mínútu að vera þakklát fyrir að hafa fengið þetta verkefni, sem hefur kennt mér margt og mun með tíma og þolinmæði taka enda.
Ég get ekki látið staðar numið án þess að færa þakkir til heilbrigðisstarfsfólksins sem hefur sinnt mér af fagmennsku og alúð. Ég er einlæglega þakklát þeim öllum. Ég klóra mér í kollinum yfir því hversu marga hjúkrunarfræðinga ég hef hitt sem hafa tekið ákvörðun um að hætta störfum og gerast flugþjónar, tímabundið eða til langframa. Með fullri virðingu fyrir mikilvægi ferðaþjónustunnar, þá hljótum við að þurfa að ræða þessa stöðu og ástæður þess að okkar vel menntuðu og færu hjúkrunarfræðingar virðast í vaxandi mæli velja flugþjónustu fram yfir heilbrigðisþjónustu . Ég innti suma eftir svörum og fékk að heyra að ákvörðunin snérist vissulega um betri laun, en ekki síður manneskjulegri vinnutíma og viðráðanlegra álag. Ég fæddi bæði börnin mín á Landspítalanum, kvaddi föður minn þar, hef fylgt móður minni, öðrum ættingjum og vinum þar eftir í veikindum og hef nú sjálf þegið ómetanlega aðhlynningu á þessum stærsta og mikilvægasta vinnustað landsins. Landspítalinn Háskólasjúkrahús er með líf okkar allra í lúkunum og það skiptir sköpum að þetta hjarta heilbrigðisþjónustunnar sé sterkt. Ég stend eftir mína reynslu þétt með þeim tæplega 90.000 Íslendingum sem vilja sjá þá forgangsröðun í okkar samfélagi að starfsfólk LHS geti ávallt sinnt okkur af fagmennsku, öryggi og umhyggju og um leið sinnt forystuhlutverki sínu á sviði menntunar og vísinda. Ég vil að við sýnum þeim og hvert öðru þá virðingu að vinna saman að því að svo sé.
Höfundur greinar: Halla Tómasdóttir
Greinin birtist fyrst á vefsíðu höfundar Hallatomasdottir.is
