Breska heimildamyndin, sem RÚV sýndi síðastliðið mánudagskvöld, um síðustu árin í lífi Rembrandts, kannski mesta málara allra tíma, var á köflum býsna áhrifamikil. Ekki síst undir lokin þegar umsjónarmaður þáttarins rýndi mjög nákvæmlega í mynd Rembrandts af sjálfsmorði Lucretiu. Þarna var sögð afar átakanleg saga um grimm örlög ungrar konu. Lengi var staldrað við þessa mynd og aðra sem Rembrandt málaði af Lucretiu. Svo ítarlega var sagan sögð að maður á alltaf eftir að hafa sterkar taugar til þessara tveggja mynda og Lucretiu. Og auðvitað gleymir maður ekki Rembrandt, þessum stórkostlega listamanni sem kunni betur á ljós og skugga en nokkur annar.

Í myndinni var sagt eitthvað á þá leið að fáir hafi vitað betur en Rembrandt hvernig tíminn fer með andlitið. Því til sönnunar voru sýndar myndir listamannsins af gömlu fólki, þar sem hver hrukka og lína var til marks um lífsreynslu og þroska. Um leið áttaði maður sig á því að slétt og hrukkulaus andlit eru ekkert sérlega spennandi, því þau segja svo litla sögu.

Snilldarleg listaverk ættu ekki að fara úr tísku en samt henti það að ekki varð lengur eftirspurn eftir verkum listamannsins. Þau þóttu of gróf og ljótleiki sömuleiðis of fyrirferðarmikill. Okkur voru sýnd málverk sem þóttu betri en verk Rembrandts og það var vandræðalegt að sjá þær líflausu glansmyndir. Furðulegt hvað samtímamenn geta misreiknað sig illilega í mati í list.

Rembrandt lifði það að verða gjaldþrota, sárafátækur og aleinn. Hann átti svo miklu betra skilið.