Bókardómur
Ein athyglisverðasta ljóðabókin fyrir þessi jól er örugglega Slitförin eftir Fríðu Ísberg. Nafnið vísar fyrst og fremst til slitfara á líkama móður en einnig til þess ferðalags sem hvert barn þarf að leggja á sig frá æsku til unglingsára og loks fullorðinsára, til þess að þroskast og að lokum „slíta naflastrenginn“ svo við vísum nú í útjaskað myndmál sem er auðvitað hvergi að finna á síðum Slitfaranna/fararinnar nema ef því sé snúið á haus. Með titlinum setur Fríða upphafstóninn í verkinu; hún tekur þetta hversdagslega orð, slitför, úr samhengi og setur í nýtt. Eitt orð verður að ferðalagi sem verður að heilli ævi.
Fríða er snillingur þegar kemur að skemmtilegu, jafnvel einföldu myndmáli sem sett er í nýtt og áhugavert samhengi. Lesandi er þá neyddur til þess að endurhugsa og endurmeta allt sem viðkemur umræddu myndmáli. Við annan lestur skýrist ýmislegt sem var lesanda ráðgáta við fyrsta lestur. Þannig má segja að hún kallist á við skáldsystur sína Svövu Jakobsdóttur sem má teljast eitt mesta myndmálsséní sem Ísland hefur átt, þar til nú. Einnig vitnar Fríða í Steinunni Sigurðardóttur í upphafi bókarinnar sem bindur verkið saman. Myndmálið í ljóðabók Fríðu verður í senn auðskilið og ráðgáta á sama tíma. Hver getur annars staðist ljóðlínur sem þessar:
„í loftinu liggur sætur ilmvatnsþefursem lyktareins og leiðinleg stelpa“?
Allavega ekki gagnrýnandi. Ljóðabókin er uppfull af kunnuglegum andartökum sem við flest höfum gengið í gegnum á þroskaferlinum. Hvort sem við reynum að finna okkur sjálf, móta okkur sjálf, máta persónuleika annarra á okkur sjálfum eða lendum í tímabundnum samskiptaörðugleikum við okkur sjálf. Allur þessi sannleikur er settur fram í Slitförunum/Slitförinni og við hvern lestur dýpkar skilningur okkar á ljóðmælanda sem og okkur sjálfum. Ljóðin í Slitförunum/Slitförinni eru líka svo vel meitluð að það mætti stundum halda að Fríða hefði höggvið þau út í stein. Þar er engu ofaukið og það er nákvæmlega nóg sagt í hverju ljóði fyrir sig. Einnig treystir hún lesanda fyrir því að þurfa ekki alltaf að skilja allt sem kemur fram í hverju ljóði fyrir sig. Það kann gagnrýnandi að meta. Því hver er tilgangurinn með því að gefa út skáldskap sem allir skilja eins? Það er líka svo fallegt að uppgötva texta upp á nýtt þegar maður les eitthvað í annað sinn og setur nýja merkingu í orðin. Þannig virka bestu fagurtextarnir að mati gagnrýnanda en það mega auðvitað allir vera ósammála. Ef þú, lesandi góður, ert hins vegar traustsins verður, þá mæli ég hiklaust með þessari bók.