Valgeir Skagfjörð ólst upp föðurlaus og átti sér þá ósk heitasta að eignast pabba. Móðir hans átti við áfengis- og geðræn vandamál að stríða og gengu Valgeir og yngri systkini hans sjálfala. Hann hitti föður sinn fyrst 17 ára gamall en varð fyrir svo miklum vonbrigðum að hann sleit öll tengsl við hann og vildi ekkert meira af honum vita. Um 22 árum síðar lágu leiðir feðganna saman á ný og það fyrir einskæra tilviljun.
Þetta er brot úr stóru viðtali í helgarblaði DV.
Á uppvaxtarárunum bjó Valgeir í lítilli íbúð í Álfheimunum ásamt móður sinni og tveimur yngri systkinum. Hann ól sig upp sjálfur. Faðir hans var enskur tónlistarmaður sem kynntist móður hans á Hótel Borg á sínum tíma. Hjónaband þeirra entist stutt og faðir hans hélt til Englands á ný.
„Mamma gat ekki unnið og var stöðugt að byrja með nýjum og nýjum körlum sem gátu skaffað peninga. Ég hef ekki tölu á öllum stjúppöbbunum sem komu inn á heimilið.“
Móðir Valgeirs var alkóhólisti. Persónuleikaröskun gerði það að verkum að hún átti í erfiðleikum með greina á milli sannleika og lygi; hún skildi ekki muninn á milli veruleika og fantasíu. Oft kom það fyrir að hún hvarf og skilaði sér ekki heim svo dögum skipti.
„Yngri systkini mín áttu feður sem þau heimsóttu en ég hafði engan annan en mömmu. Stundum kom það fyrir að ég þurfti að hugsa um hana. Ég vissi ekki alltaf hvernig ástandið ætti eftir að vera á henni, hvenær eða hvort hún kæmi heim. Það voru engir gemsar á þessum tíma og síminn heima var yfirleitt lokaður.“
Hann minnist þess að heyra bíllhjóð fyrir utan, bílhurðina skellast og mömmu sína nálgast. „Þá hugsaði ég: „Í hvernig ástandi er hún? Er hún ofbeldisfull, blíð, geðvond? Hvaða mamma er að fara að koma inn um dyrnar?“
Hún var oft illa á sig komin. Ég þurfti að sækja fötu handa henni því hún þurfti að kasta upp, ég þurfti að gefa henni að borða og hlúa að henni. Sjóða jafnvel síðasta eggið ofan í hana.
Börn sem alast upp við þessar aðstæður, það er sambærilegt við það að lifa af styrjöld. Þú ert á tánum allan daginn, alla daga ertu stilltur á kvíða og ótta. Þú ert alltaf á varðbergi, hættan getur leynst alls staðar og þú þarft alltaf að vera viðbúinn. Þetta snýst um að lifa af.
Síðan þurfti ég auðvitað líka að mæta í skólann og spilatíma og standa skil á hinu og þessu. Á sama tíma þurfti ég alltaf að vera að passa að enginn fengi að vita um ástandið heima. Það voru margir boltar sem þurfti að halda á lofti og það var heilmikill pakki fyrir 11 ára strák.“
Barnaverndarnefnd fylgdist stöðugt með heimilinu en aldrei var þó gripið inn í málin.
„Það var sett upp leikrit. Fulltrúinn frá barnaverndarnefnd kom alltaf í eftirlitsheimsókn á miðvikudögum. Áður en hún mætti vorum við systkinin öll sett í verkefni, það þurfti að þrífa allt og ryksuga hátt og lágt og mamma dró fram strauborðið og strauboltann. Svo hringdi dyrabjallan, við fórum til dyra og tókum á móti fulltrúanum og inni í íbúðinni var allt spikk og span. Þetta var rosalega flott leikrit sem við settum upp, allir tóku fullan þátt í því. Systir mín sat og var að læra, bróðir minn var að leika sér, ég var stundum settur á píanóið og svo var mamma að strauja á fullu eins og fyrirmyndarhúsmóðir. Þetta var hið fullkomna heimili. Það var aldrei hægt að setja út á neitt.
Hún átti aldrei möguleika. Hún drakk og tók töflur þar til hún dó um sextugt. Það fylgir þessu mikil skömm og sektarkennd. Þér finnst þú bera ábyrgðina. Mér tókst ekki að láta mömmu hætta. Þegar ég var beittur ofbeldi þá hugsaði ég með mér að ég ætti þetta skilið. Þú venst því að vera stöðugt í ótta og kvíða, það verður eðlilegt ástand. Einn daginn fékk ég síðan bara nóg og fór að heiman, 16 ára gamall.“
Valgeir sér engan tilgang í því að vera reiður eða bitur vegna þeirra aðstæðna sem hann bjó við sem lítill drengur.
„Ég er auðvitað búinn að „feisa“ þetta allt saman. Ég er búinn að fyrirgefa og þetta er ekki lengur að stýra mínu lífi eins og hjá svo mörgum meðvirkum alkabörnum.“
