Ásgeir Rúnar Helgason, sérfræðingur hjá Krabbameinsfélaginu, ritar grein í Morgunblaðið í dag um vanda tengdan blöðruhálskirtilinum. Algengt að fjarlægja þurfi líffærið úr mönnum á efri árum vegna krabbameins, en það leiðir til risvandamála og brotthvarfs fullnægingartilfinningar, sem er mönnum mikið áfall.

„Blöðru­hálskirt­ill­inn hef­ur það stóra hlut­verk í tímg­un, ásamt sáðblöðru, að fram­leiða nær­ing­ar­vökva fyr­ir sæðis­frum­urn­ar úr pungn­um til að synda í. En líf­færið er einnig afar mik­il­vægt fyr­ir lífs­gæði, enda mik­il­væg­ur hlekk­ur í mynd­un full­næg­ing­ar hjá körl­um. Vökvinn losn­ar við örvun lims sem leiðir til krampa sem veita unað. Sam­hliða unaðskrömp­um (full­næg­ing­unni) flæðir nær­ing­ar­vökvinn úr kirtl­in­um (og sáðblöðrum) niður þvagrás­ina þar sem hann bland­ast sæðis­frum­um úr pungn­um. Þetta ger­ist allt svo að segja sam­tím­is og því upp­lifa menn þetta sem einn at­b­urð, en full­næg­ing­in og sáðlátið eru samt í raun tveir at­b­urðir,“

segir Ásgeir í grein sinni og víkur síðan að reisninni:

„Til að koma vökv­an­um með sæðis­frumun­um til skila inn í leg konu þarf ákveðna reisn. Full reisn þverr með stíg­andi aldri og veld­ur það flest­um körl­um miklu hug­ar­angri, ekki síst þegar reisn­in þverr skyndi­lega, t.d. sem af­leiðing meðferða við krabba­meini í blöðru­hálskirtl­in­um (prostata). Þetta ger­ist þegar taug­ar sem tengj­ast reisn skadd­ast, en þær liggja þétt við kirt­il­inn.“

Stundum þarf að fjarlægja blöðruhálskirtilinn

Ef krabbamein greinist í blöðruhálskirtlinum þarf oft að fjarlægja hann. Dregur það mjög úr reisn og getur manna til að hafa samfarir. Þetta getur orðið mönnum mikið áfall:

„Þegar prostatinn (blöðru­hálskirt­il­inn) er fjar­lægður að hluta eða öllu leyti dreg­ur það yf­ir­leitt veru­lega úr reisn og getu manna til að hafa sam­far­ir án hjálp­ar­tækja. Það er nokkuð þekkt að miss­ir fullr­ar reisn­ar er flest­um mönn­um áfall, en oft er hægt að bæta reisn með lyfja­gjöf eða ann­arri meðferð. Það er ekki jafn út­breidd þekk­ing að miss­ir full­næg­ing­arnautn­ar er flest­um körl­um álíka mikið áfall og miss­ir reisn­ar, en við því eru ekki til nein lyf. Eina meðferðin sem er í boði er að hjálpa mönn­um að sætta sig við orðinn hlut, eða búa þá und­ir það sem koma skal. Þar geta ráðgjaf­ar Krabba­meins­fé­lags­ins aðstoðað skjól­stæðinga að kostnaðarlausu.“

Ásgeir vekur athygli á starfsemi félagsins Framför, sem er aðilarfélag Krabbameinsfélagið. Framför er vettvangur fyrir þá sem hafa greinst með krabbamein í blöðruhálskirtli og maka þeirra. Sjá vefsíðu félagins.