„Framundan eru jólaboð á færibandi. Margir fá kvíðahnút yfir að hitta fjölskyldumeðlimi sem koma með athugasemdir um líkama þinn, mataræði, barneignir, sambandsstöðu. Hafa ekki tilfinningalega innistæðu til að ræða pólitík og heimsmál. Vilja ekki fulla frændann í heimsókn sem tekur þig fjórtán sinnum undir handarkrikann í trúnó. Nenna ekki rökræðum við systkinin því þau eru alltaf ósammála.“
Þetta segir Ragnhildur Þórðardóttir sálfræðingur og einkaþjálfari, betur þekkt sem Ragga nagli, í pistli sem hún birtir á Facebook-síðu sinni.
Hún segir að í tilvikum eins og talin eru upp hér að ofan reyni á okkur að setja skýr mörk.
„Mér finnst mjög leiðinlegt að tala um líkama minn eða mataræðið mitt. Ég væri miklu frekar til í að segja þér frá hvað ég stefni á að gera á nýju ári.“
„Ég hef ekki tilfinningalega innistæðu til að ræða stjórnmál eða heimsmálin núna.“
„Það er of viðkvæmt fyrir mig að ræða barneignir núna.“
„Við erum ósammála, og það þýðir ekkert fyrir okkur að reyna að sannfæra hvort annað um að okkar sjónarhorn sé hið eina rétta.“
„Við viljum ekki ásaka, gagnrýna eða ráðast á hina manneskjuna með fullyrðingum.
Við viljum tala út frá okkur sjálfum og eigin upplifun.
„mér finnst….“ „ég tel….“ „það er mín upplifun….“
Við viljum halda okkur við málefnið en ekki hjóla í manninn.“
Ragga segir suma svitna á rasskinnunum við tilhugsunina eina saman að setja fjölskyldumeðlimum mörk. Sumum finnist dónalegt og ruddalegt að stama út um túlann staðföstum skilaboðum um hvaða hegðun sé þeim boðleg.
„Þegar reynt er að rífa niður mörkin þín þá stendurðu sterkur bakvið þau og endurtekur setningarnar eins og biluð plata. Hækkar ekki róminn. Heldur ró þinni. Talar út frá sjálfum þér.“
Ávinningur þess að setja mörker samkvæmt Röggu:
„Oftar en ekki ofmetum við tilfinningaviðbrögð annarra. Svekkelsi húsfreyju yfir óétinni kökusneið varir yfirleitt afar stutt. Að einhver þurfi að færa sig um einn rass í sófanum mun ekki sitja í honum til eilífðar. Að frænka þín fái ekki fullt skotleyfi á þitt líkamlega útlit mun ekki ríða henni að fullu. Að umræða um flokkadrætti, reykfyllt herbergi og frændhygli í pólitík þarf að bíða betri tíma setur ekki partýið á felguna.
Þegar við setjum mörk þá heiðrum við okkar þarfir, setjum fram raunhæfar væntingar um hvaða framkomu við líðum í okkar garð. Mörk eru sjálfsrækt og virðing við sjálfan þig.“