fbpx
Föstudagur 22.nóvember 2024
Fókus

Bjarndýr skotið í Fljótavík: „Þegar hann fékk leið á að skoða dyrnar fór hann í dótið okkar. Át þar appelsínur og gleypti heilt franskbrauð“

Fókus
Laugardaginn 15. desember 2018 16:10

Björninn fallinn Fljótavík á Ströndum.

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Árið 1974 var bjarndýr skotið í Fljótavík á Vestfjörðum. Átti það ekki nema þrjá til fjóra metra ófarna til manna þegar því var veitt eftirtekt. Frá þessu segir meðal annars í nýútkominni bók, Hvítabirnir á Íslandi, en í henni fjallar höfundurinn, Rósa Rut Þórisdóttir, um alla landgöngu bjarndýra hér á landi, allt frá landnámi til okkar dags, með viðkomu í þjóðsögum um þessar grimmu skepnur og sagnir ýmiss konar. En áfram með frásögnina af bjarndýrinu í Fljótavík.

Björninn hnusaði af dyrunum

Það var laugardaginn 18. maí að Helgi Geirmundsson skipstjóri, Jón Gunnarsson trésmiður og Ingólfur Eggertsson útvarpsvirki fóru ásamt eiginkonu Ingólfs, Herborgu Vernharðsdóttur, syni þeirra Herði, sextán ára, og tveimur öðrum drengjum, Magnúsi, syni Jóns, og Helga, báðum ellefu ára, á vélbát frá Ísafirði norður í Fljótavík. Strax eftir lendingu fór Herborg með drengina inn að sumarhúsi þeirra að Atlastöðum en karlmennirnir fóru að slysavarnaskýlinu til að huga að jeppabifreið sem þar stóð og var í eigu þeirra. Þar sem þeir hlustuðu á útvarpið og dyttuðu að jeppanum varð einum þeirra skyndilega litið upp og sá þá bjarndýr nokkra metra frá þeim. Mönnunum brá mikið við þetta og snöruðust inn í skýlið. Þeim tókst að grípa haglabyssu með sér inn í skýlið en skotin urðu eftir úti.

Úr skýlinu náðu þeir talstöðvarsambandi við Ísafjörð þar sem þeir sögðu frá aðstæðum sínum og voru strax gerðar ráðstafanir til að ná í flugvél og senda menn norður til að vinna á dýrinu. Helgi Geirmundsson sagði blaðamanni Vísis að þeim hefði ekki liðið vel lokuðum inni í skýlinu á meðan björninn hnusaði af dyrunum. Mestar áhyggjur höfðu þeir þó haft vegna Herborgar og drengjanna sem voru í sumarbústaðnum í tveggja og hálfs kílómetra fjarlægð og hefðu alltaf getað tekið upp á því að fá sér göngutúr í góða veðrinu til að líta eftir þeim og gengið þannig beint í flasið á dýrinu. Að lokum náðu þeir þó í skotin og felldu björninn.

Hvítabirnir á Íslandi Rósa Rut Þórisdóttir rekur sögu þessara hættulegu dýra.

Át appelsínur og franskbrauð

Helgi Geirmundsson lýsti atburðinum á eftirfarandi hátt: „Við komum norður í Fljótavík svona um hálf tólf og vorum búin að vera þar í rúmar tvær klukkustundir þegar við sáum bjarndýrið. Það hlýtur að hafa komið utan frá Kögri. Líklega hefur það heyrt til okkar og runnið á hljóðið. Hins vegar veittum við því enga eftirtekt þegar það kom að. Það heyrðist ekkert í því og við vissum ekki af neinu því sem var í kringum okkur þar sem við vorum önnum kafnir við að setja vél í jeppaskrifli sem við höfðum með okkur frá Ísafirði. Jeppann höfum við þarna til að létta okkur ganginn.

Bangsi hélt okkur þannig inni í hálftíma meðan hann þefaði úti fyrir dyrum, vitandi vel af okkur inni fyrir. Við heyrðum í gegnum dyrnar andardráttinn í honum fyrir utan. Þegar hann fékk leið á að skoða dyrnar fór hann í dótið okkar. Át þar appelsínur og gleypti heilt franskbrauð en annað fann greyið ekki. Ferðaútvarpstækið okkar vakti mikla athygli hans. Hann hlustaði vendilega eftir músíkinni og velti tækinu um koll með hrömmunum. Svo vék hann sér nægilega frá til þess að ég taldi óhætt að freista þess að ná til úlpunnar og þá var ég ekki höndum seinni að smella skoti í einhleypuna. Og eins og færið var stutt þá var ekki vandinn að sálga bangsa. Ég sendi honum kveðjuna beint í hausinn. Það dugði. Að vísu sendi ég honum annað skot til þess að vera alveg viss því að biðin inni í skýlinu hafði ekki beinlínis verið til þess að róa okkur félagana.“

Vopnið, sem varð ísbirninum að bana, var rússnesk einhleypa af hlaupvídd nr. 12 og skotin voru með ósköp venjulegum „fuglahöglum“ eins og Helgi sagði. En heppilegt hafði það reynst að hafa byssuhólkinn með. „Já, það var nú annars meiri tilviljunin,“ sagði Helgi blaðamanninum. „Ég hef farið í þetta sumarhús fjölskyldunnar á hverju ári frá því að ég man bara eftir mér og aldrei nokkurn tíma hef ég haft með mér byssu. En mest fyrir einhverja gleymsku hefur þessi byssa verið í bátnum hjá mér um skeið en hins vegar engin skotfæri í hana. Þegar við vorum svo að fara í gærmorgun mundi ég allt í einu eftir byssunni og því að engin voru í hana skotin. Þá datt mér allt í einu í hug að hlaupa inn og sækja nokkur skot sem ég stakk í úlpuvasann. Það var meiri happahugsunin.“

Skepnan ferjuð Björninn var stoppaður upp og færður á Dýrasafnið í Reykjavík.

Stoppaður upp

Jón Gunnarsson, sem einnig skaut á dýrið, rifjar upp atburðinn nokkrum árum seinna. Hann segir að þeir hafi verið hræddir um að bjarndýrið myndi brjóta upp dyrnar á skýlinu, eins og hann þekkti til af sögum að hefði gerst, eða ráðast á drengina sem líklegir voru til að kalla á þá í mat og höfðu ekki hugmynd um bjarndýrið. Mikil spenna hafi því verið í skýlinu. Þeir hafi mikið spekúlerað í hvað væri best að gera í stöðunni þar sem byssan var inni hjá þeim en skotin fyrir utan þar sem björninn var. Datt þeim meðal annars í hug að góma björninn í net sem þeir höfðu haft utan um bílvélina, komast með það upp á þakið og kasta yfir björninn. Endirinn var eins og áður sagði að þeir komust út, náðu í skotin og brutu síðan rúðu á skýlinu og skutu björninn þar í gegn.

Björninn var hengdur upp í stroffu og fluttur til Ísafjarðar þar sem múgur og margmenni tók á móti honum. Hann var um 180 sentimetra langur og 200 kíló að þyngd. Ísafjarðarbær sýndi því áhuga að eignast dýrið en úr varð að Jón E. Guðmundsson stoppaði björninn upp og fór hann svo á Íslenska dýrasafnið í Reykjavík og þaðan í Safnahúsið á Selfossi. Jón Gunnarsson segir að það hafi ekki verið fjallað mikið um þessa lífsreynslu þeirra á þessum tíma. Þó muni hann eftir því að einhver „jólakálfur“ úr Háskólanum hafi skrifað grein og skammað þá fyrir að hafa skotið greyið. Þessum manni var aldrei svarað og segir Jón að varla sé nokkur svo vitlaus að klappa bjarndýri til að vita hvort það bíti.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Fókus
Fyrir 2 dögum

Cher afhjúpar skuggahliðar hjónabandsins – Íhugaði að kasta sér fram af svölum

Cher afhjúpar skuggahliðar hjónabandsins – Íhugaði að kasta sér fram af svölum
Fókus
Fyrir 2 dögum

Íslensk hjón fóru á kaffihús í miðbænum – Fengu áfall þegar reikningurinn kom

Íslensk hjón fóru á kaffihús í miðbænum – Fengu áfall þegar reikningurinn kom
Fókus
Fyrir 2 dögum

Fór í trekant með eiginkonunni og nágrannanum – Það rústaði hjónabandinu

Fór í trekant með eiginkonunni og nágrannanum – Það rústaði hjónabandinu
Fókus
Fyrir 2 dögum

Segja atvikið í bardaganum sýna að úrslitin hafi verið fyrir fram ákveðin

Segja atvikið í bardaganum sýna að úrslitin hafi verið fyrir fram ákveðin
Fókus
Fyrir 3 dögum

„Konur sem sætta sig við framkomu sem þær eiga ekki skilið eru kannski í samböndum sem þeim líður ekki vel í“

„Konur sem sætta sig við framkomu sem þær eiga ekki skilið eru kannski í samböndum sem þeim líður ekki vel í“
Fókus
Fyrir 3 dögum

Lára og lyfjaprinsinn eiga von á erfingja

Lára og lyfjaprinsinn eiga von á erfingja