Hugmyndir Arion banka um sameiningu við Íslandsbanka eru ekkert annað en tilraun til að auka hagnað bankanna á kostnað almennings. Þrátt fyrir fullyrðingar bankastjóranna um að slíkur samruni myndi skila neytendum ávinningi bendir reynslan til hins gagnstæða. Þegar bankaskatturinn var lækkaður átti sá ávinningur að skila sér í lægri vaxtamun og þjónustugjöldum en ekkert slíkt hefur gerst. Þvert á móti hafa bankarnir haldið áfram að maka krókinn á kostnað heimila og fyrirtækja.
Á sama tíma og landsmenn glíma við hækkandi framfærslukostnað og húsnæðisverð moka bankarnir inn gróða sínum í vasa fjárfesta. Á næstu misserum munu Arion banki, Íslandsbanki og Kvika greiða hluthöfum sínum samtals 50 milljarða króna í arð. Landsbankinn hefur einnig tilkynnt að hann muni greiða 19 milljarða í arðgreiðslu, sem þýðir að samtals nema arðgreiðslur þessara fjögurra banka 69 milljörðum króna – meira en sjálfir kjarasamningarnir kostuðu! Það er galið að horfa upp á slíka fjárhæð dregna úr hagkerfinu á meðan fólk á erfitt með að ná endum saman.
Fjármagnið sem bankarnir moka í eigendur sína kemur ekki úr lausu lofti. Það er rifið upp úr vösum almennings með okurvöxtum, himinháum þjónustugjöldum og gríðarlegum vaxtamun sem bankarnir græða óhikað á. Þessi staða sýnir svart á hvítu að íslenskir neytendur hafa aldrei fengið þann ávinning sem þeim var lofað þegar bankaskatturinn var lækkaður. Þvert á móti hefur þetta orðið til þess að bankarnir geta nú mokað enn stærri fjárhæðum í arðgreiðslur til fjárfesta í stað þess að lækka kostnað fyrir almenning.
Landsbankinn, sem er í eigu ríkisins, hefur á síðustu tíu árum greitt tæpa 200 milljarða króna í arð til ríkissjóðs. Þetta eru gríðarlegar upphæðir sem að stórum hluta koma úr vösum íslenskra neytenda í gegnum okurvexti og himinhá þjónustugjöld. Þetta er ekkert annað en dulin skattlagning á launafólk, heimili og almenning.
Fjármálakerfið er eins og hrægammur sem svífur yfir heimilum landsmanna og steypir sér niður og læsir klónum í ráðstöfunartekjur heimilanna. Spurningin sem stendur eftir er: Ætlar ríkisstjórn sem kennir sig við félagshyggju, réttlæti og jöfnuð að láta þetta átölulaust? Hversu lengi á að leyfa bankakerfinu að mergsjúga þjóðina undir því yfirskini að þetta sé innan „eðlilegra“ arðsemismarka? Hversu lengi á að líta fram hjá þeirri staðreynd að sameining stórra banka mun aðeins auka samþjöppun á markaði, minnka samkeppni og gera almenningi enn erfiðara fyrir? Það er löngu tímabært að spyrna við fótum gegn stjórnlausri græðgi bankanna og krefjast raunverulegra breytinga á íslensku fjármálakerfi.
Af hverju taka stjórnvöld ekki á þessari græðgi bankanna? Þau horfa á arðgreiðslurnar sem nauðsynlegan tekjustofn fyrir ríkið. Tekjustofn sem má líkja við blóðpeninga enda eru þeir fengnir með því að níðast á neytendum. Það er ekki hægt að réttlæta slíka skattlagningu á almenning í nafni hagvaxtar eða stöðugleika þegar allt bendir til þess að íslenska þjóðin sé látin greiða fyrir fjármálakerfi sem þjónar fyrst og fremst eigendum bankanna en ekki samfélaginu í heild.
Nú er tækifæri fyrir ríkisstjórn sem kennir sig við að standa með alþýðu þessa lands að breyta Landsbankanum í samfélagsbanka þar sem arðsemi verði stillt í hóf. Almenningur á Landsbankann og því er kjörið að hann njóti þess í formi samfélagsbanka, þar sem arðgreiðslur fara til samfélagslegra umbóta fremur en fjárfesta.
