Milljarðatekjutjón Landsvirkjunar vegna þess hvernig rammaáætlun hefur verið misnotuð til að tefja virkjanakosti er einungis lítill hluti þess heildartjóns sem þær tafir valda. Fyrirtæki verða ekki til vegna þess að þau fá ekki rafmagn og önnur geta ekki stækkað af því að þau fá ekki viðbótarorku. Samfélaginu er ekki bjóðandi upp á þá óstarfhæfu ríkisstjórn sem nú situr. Stjórnin var nær sprungin áður en Covid skall á og veitti henni skjól vegna þess að hætt var að tala um pólitík í faraldrinum. Bergþór Ólason, þingflokksformaður Miðflokksins, er gestur Ólafs Arnarsonar í hlaðvarpi Eyjunnar.
„Það eru allir búnir að gleyma því að þegar Covid brestur á þá átti ríkisstjórnin ekki mikið eftir annað en að liðast í sundur. Covid var einhverslags björgun fyrir þessa ríkisstjórn, þegar menn hættu að tala um stjórnmál í tvö ár, drap okkur næstum því, við vorum með 14,2 prósent hjá Gallup í febrúar 2020 og féllum eins og steinn fram að kosningum, bara af því að það ekki verið að tala um pólitík,“ segir Bergþór.
Hann segir að svo hafi menn aftur þurft að fara að tala um pólitík, þegar ekki lengur var skjól af faraldrinum. „Þá byrja bara innri meinin að blasa við öllum og það er verið að ræða ósætti flokkanna í milli fyrir opnum tjöldum. Það var augljóst við þinglok í fyrra, vorið 2023, og þetta er auðvitað það sem blasir við núna. Samfélaginu er ekki bjóðandi upp á þetta; að þetta sé hjörðin sem stýrir málum því að taka fullt af flóknum og stórum ákvörðunum á mörgum sviðum stjórnmálanna.“
Þú nefndir sem eitt af stóru málunum, sem það vissulega er, orkumálin. Núna í vikunni komu fregnir af því að Landsvirkjun væri að verða af stórfelldum tekjum út af þeim vandræðagangi og þeim töfum sem hafa orðið vegna náttúrlega getuleysis þessarar ríkisstjórnar að stórum hluta.
„Afleiddu áhrifin eru margfalt tap Landsvirkjunar, bara til að setja það í samhengi. Þetta er alveg grafalvarlegt, það með hvaða hætti rammaáætlun hefur verið misnotuð er óþolandi. Ég hef nú talað fyrir því að við séum bara komin á þann stað að við þurfum að fara að setja sérlög um virkjanakosti eins og var áður, og það er þá hægt að byrja á því að tína verkefni sem eru í nýtingarflokki rammaáætlunar út. Það er nóg af góðum virkjanakostum sem við eigum, bæði í vatnsafli og jarðvarma. Þetta er algerlega fyrir neðan allar hellur og hefur svo neikvæð áhrif á þróun hagsældar og velsældar og framleiðslu og verðmætasköpunar í samfélaginu að við í þinginu bara getum ekki leyft þessu að halda áfram með þessum hætti,“ segir Bergþór.
Þetta hefur áhrif á kjarasamninga inn í framtíðina, þetta hefur áhrif á getu ríkisins til þess að standa undir heilbrigðis-, mennta- og velferðarkerfi.
„Já, já, og ríkisfjármálin eru erfiðari við að eiga. Áhrifin eru svo fjölþætt. En auðvitað er gott að tjón Landsvirkjunar sé dregið fram með þessum hætti, en eins og ég segi, allt afleidda tjónið; fyrirtæki sem ekki verða til af því að þau fá ekki rafmagn eða geta ekki stækkað vegna þess að þau fá ekki viðbótarrafmagn og þar fram eftir götunum. Þetta er enn meira tjón heldur en beina fjárhagslega tjón Landsvirkjunar.“
Einnig er hægt að hlusta á Spotify.