Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, segist ekki hafa orðið vör við að arðgreiðslur í sjávarútvegi séu meiri en í öðrum atvinnugreinum sem stundi áhættusaman rekstur. Hún segir greinina hins vegar ekki kveinka sér undan umræðu um það hvort kökunni sé skipt jafnt.
Stór sjávarútvegsfyrirtæki og eigendur þeirra hafa verið mjög fyrirferðarmikil í fjárfestingum í óskyldum greinum og hafa meðal annars fjárfest gríðarlega mikið í innlendum framleiðslufyrirtækjum, heildsölum og olíudreifingu, svo dæmi séu nefnd. Þá á Samherji ráðandi hlut í Eimskip.
Heiðrún Lind er gestur Ólafs Arnarsonar í hlaðvarpi Markaðarins á Eyjunni.
Heidrun Lind Klippa 3
Ólafur benti á að þessar miklu fjárfestingar í óskyldum greinum eru á sama tíma og sjávarútvegsfyrirtækin fjárfesta gríðarlega mikið í endurnýjun tækja- og skipakosts jafnframt því sem eigendur greiði sér drjúgan arð út úr fyrirtækjunum. Margir telji þetta benda til að sjávarútvegurinn greiði of lítið fyrir aðganginn að hinni verðmætu auðlind.
„Ég skil þessa umræðu bara mjög vel og við kveinkum okkur ekkert undan henni, að til umræðu sé hvort kökunni sé skipt jafnt,“ segir Heiðdís Lind. „Þá finnst mér líka mikilvægt að við horfum á myndina og hvernig þessu er skipt. Ef ríkið tekur til sín þriðjung af afkomu fiskveiða er auðvitað stór hluti eftir inni í fyrirtækjunum sjálfum, óútleystur hagnaður sem blessunarlega, og þar finnst mér sjávarútvegurinn hafa sýnt mikla ábyrgð þessi ár frá hruni þegar vel hefur gengið í sjávarútvegi til að nýta góða tíma einmitt til þess að fjárfesta í nýjum tækjum, búnaði, nýsköpun og skipum til þess að búa sig undir samkeppnina fram veginn og halda áfram verðmætasköpun til framtíðar,“ segir hún.
Hún segir að horfa verði til þess að eigendur fyrirtækjanna hafi lagt til fjármagn, vinnu, tíma og þekkingu og þeir fái greiðslur til sín fyrir þá fjárfestingu. „Ég hef ekki séð að arðgreiðslur úr sjávarútvegi hafi verið meiri en úr öðrum atvinnugreinum þar sem rekstur er áhættusamur. Það er í raun alveg sama hvaða kennitölur við skoðum, það drýpur ekkert smjör af hverju strái í sjávarútvegi. Ég ætla ekki að hafa skoðun á því í hvað fólk sem fjárfestir í sjávarútvegi eða öðrum atvinnugreinum og fær til baka arð úr þeirri fjárfestingu nýtir þá fjármuni. Umræðan er hins vegar oft svona. það má ekki flytja fjármuni til útlanda, það má ekki fjárfesta í íslensku atvinnulífi.
Umræðan er líka um það hvort sá sem á eitthvað í sjávarútvegi megi fjárfesta í öðru sjávarútvegsfyrirtæki þannig að í hvað eiga fjármunirnir þá að fara annað en að fara í vinnu, góða vinnu í öðrum fyrirtækjum þar sem verið er að skapa verðmæti. Kannski er ég sjálf stödd í einhverri búbblu með þetta. Mér finnst þetta dálítið sérkennileg umræða. En við kveinkum okkur ekki undan þessari umræðu um það hvort kökunni sé skipt með réttmætum hætti. Þá er það bara ákvörðun Alþingis frá einum tíma til annars hvor svo sé eða ekki,“ segir Heiðrún Lind.
