Á fundi Borgarráðs Reykjavíkur í gær var samþykkt tillaga borgarstjóra um að skipa stýrihóp um aðgerðaráætlun loftgæða.

Með tillögunni fylgir erindisbréf hópsins en samkvæmt því er hlutverk hópsins að marka langtímastefnu um loftgæði og uppfæra aðgerða- og viðbragðsáætlun Reykjavíkurborgar um loftgæði.

Hópurinn á meðal annars að hafa hliðsjón af þeim heimildum sem tilgreindar eru í 85. grein umferðarlaga númer 77 frá 2019 sem varða takmörkun eða bann umferðar um stundarsakir, meðal annars vegna heilsufarsástæðna og botna þá lagalegu óvissu og mismunandi sjónarmið sem ríkt hafi um þessar heimildir í lögunum.

Í þessari lagagrein segir eftirfarandi um bann við umferð af heilsufarsástæðum:

„Sveitarstjórn eða Vegagerðinni, þegar um þjóðveg er að ræða, er heimilt að takmarka eða banna umferð um stundarsakir á vegi eða svæði þegar mengun er yfir heilsufarsmörkum eða hætta er talin á að svo verði. Til grundvallar slíku banni skal liggja fyrir rökstuðningur fyrir takmörkun umferðar vegna mengunar, studdur mæliniðurstöðum og mengunarspám.“

„Takmarkanir á umferð vegna mengunar frá ökutækjum geta t.d. falist í breytingum á hámarkshraða, takmörkun á umferð stærri ökutækja eða takmörkun almennrar umferðar með því að heimila tilteknum bifreiðum akstur á ákveðnum svæðum eftir oddatölu/jafnri endatölu eða sambærilegum endabókstaf skráningarmerkja. Upplýsingar um slíkar takmarkanir skulu gefnar með umferðarmerkjum og auglýsingum á opinberum vettvangi, svo sem á vefsetri Vegagerðarinnar eða sveitarfélags eða með öðrum tryggum hætti.“

Í 85. greininni kemur einnig fram að ráðherra geti sett reglugerð um nánari ákvæði um úrræði og við við hvaða kringumstæður megi grípa til takmarkana á umferð. Hins vegar er ekki vísað í neina reglugerð við greinina eins og hún birtist í lagasafni á vef Alþingis. Því virðist slík reglugerð ekki hafa verið sett.

Í erindisbréfi hópsins kemur ekki fram í hverju hin lagalega óvissa, um þessar heimildir í lögunum um takmörkun á umferð af heilsufarsástæðum, felst.

Hópnum er einnig meðal annars falið að skoða aðgerðir erlendis til að auka loftgæði, efna til umræðu um þær og meta hverjar gætu hentað hérlendis.

Í stýrihópnum sitja fjórir borgarfulltrúar: Aðalsteinn Haukur Sverrisson úr Framsóknarflokknum, sem er jafnframt formaður, Dóra Björt Guðjónsdóttir Pírötum, Hjálmar Sveinsson frá Samfylkingunni og Marta Guðjónsdóttir Sjálfstæðisflokknum. Fimmti fulltrúinn er Elín Björk Jónasdóttir sem er fulltrúi Vinsti grænna í hópnum. Elín á ekki sæti í borgarstjórn en var í þriðja sæti á lista flokksins í síðustu borgarstjórnarkosningum en flokkurinn fékk þá einn fulltrúa kjörinn.

Stýrihópnum verða til aðstoðar sérfræðingar Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur og Umhverfis- og skipulagssviðs borgarinnar.

Hópurinn á að skila tillögum sínum fyrir lok nóvember á þessu ári.