Með reglulegu millibili eru birtar niðurstöður í Písakönnunum og Ísland stendur sig átakanlega illa. Drengir hafa mun verri les- og málskilning en stúlkur og standast jafnöldrum sínum annars staðar ekki snúning. Þessu fylgir umræða í fjölmiðlum þar sem safnað er saman pólitíkusum, almennum gáfumennum og skólafólki. Niðurstaðan er venjulega sú að þessi þróun sé skólakerfinu að kenna.
Mjög stór hluti íslenskra drengja eyðir fleiri klukkustundum á dag í heimi tölvuleikja. Þeir sitja með heyrnartæki og spjalla við félagana á óskiljanlegu tungumáli sem er blanda af ensku og íslensku og skammstöfunum.
Síminn er helsta tjáskiptaform þessara stráka. Þeir skiptast á stuttum athugasemdum þar sem úir og grúir af enskum skammstöfunum og enskuslettum. Unglingar lesa ekki eins mikið og áður enda er bókin á hröðu undanhaldi fyrir tölvusamskiptum og tölvuleikjum. Mikið er horft á stutt myndskeið í símanum sem venjulega eru á ensku.
Tölvuleikir eru verkfæri djöfulsins. Þeir eru ávanabindandi og forheimskandi. Markhópurinn eru ungir karlmenn sem ánetjast leikjunum og hverfa inn í gerviheim sem fullnægir þörf þeirra fyrir spennu og stöðuga umbun. Tölvuheimur klámsins fræðir þá um kynlíf og samskipti kynjanna. Smám saman ganga þeir algjörlega í björg og hverfa úr öðru mannlegu samfélagi inn í gerviveröld tölvunnar þar sem þeir eru öruggir og líður vel. Venjulegt líf veldur þeim kvíða og angist sem síðan er meðhöndlað með þunglyndislyfjum og amfetamíni (adhd-lyfjum). Þetta er ekki séríslenskt fyrirbæri heldur hefur árangur annarra þjóða versnað í takt við aukna farsímaeign unglinga.
Þetta er ekki sök skólanna heldur heimilanna sem láta óhefta tölvu- og símanotkun afskiptalausa. Tölvuleikir og enskuskotin samskipti í þröngum heimi við jafningja sína eru orsökin fyrir hörmulegu gengi í Písakönnunum.