Vistkerfi bókaútgáfu hér á landi og annars staðar hefur breyst á undanförnum árum og Covid hafði mikil áhrif. Þýðingar eiga undir högg að sækja og kiljusala hefur engan veginn náð sér á strik eftir Covid. Streymisveitur hafa breytt bókamarkaðnum. Heiðar Ingi Svansson, framkvæmdastjóri Iðnú útgáfu og formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, er gestur Ólafs Arnarsonar í hlaðvarpi Markaðarins á Eyjunni.
„Munstur bókaútgáfu hefur verið að breytast mjög mikið. Innkoma hljóðbóka og Storytel á markaðinn hefur haft mjög mikil áhrif á íslenskan bókamarkað, kannski ekki eins mikil áhrif á jólabókaútgáfuna og jólamarkaðinn eins og einhverjir reiknuðu með,“ segir Heiðar Ingi.
Þú gefur ekki svo auðveldlega streymi í jólagjöf?
„Nei, nei, en þú getur gefið lesbretti, það er alveg gjöf. En það er ákveðin íhaldssemi, við erum bókaþjóð og þetta jólabókaflóð og þessu útgáfa fyrir jólin á sér langa sögu og hefð og hefur tilfinningalegt gildi líka. Mín tilfinning er sú að sala söluhæstu titla hefur verið að minnka og markaðurinn hefur verið að breytast. Það er minna selt af þýðingum. Fyrir ekkert mjög löngu voru þýðingar dálítið stór hluti, vandaðar þýðingar í innbundnum útgáfum á metsölulistum. Svo færðist þetta í kiljur og kiljuútgáfan hefur tekið miklum breytingum og er í mestri samkeppni við streymið,“ segir Heiðar Ingi.
„Svo varð dálítið drastísk þróun með kiljur í Covid þegar búðirnar voru jafnvel lokaðar og stærsti einstaki söluaðili kilja á Íslandi er bókabúðin í Leifsstöð og hún var lokuð í Covid. Þá var eitthvað trend byrjað, áskriftafjöldinn hjá Storytel var að aukast og svo gerist það bara á sama tíma að allir eru heima hjá sér, lokaðir inni og ekki hægt að fara út í bókabúð eða til útlanda. Þá kemur Storytel sterkt inn. Þetta var kannski þróun sem var byrjuð en þarna gerðist svo mikið á skömmum tíma. Síðan hefur kiljusala ekkert náð sér eftir það,“ segir Heiðar Ingi og bætir því við að alveg megi spyrja sig hvort hluti af þessi hafi verið alveg eðlileg þróun.
„Við erum að horfa á að bókaútgáfa alls staðar í kringum okkur er á miklum tímamótum, er á fleygiferð og breytingar gerast mjög hratt. Þetta gerist líka í löndunum í kringum okkur. Eins og hér á Íslandi má segja að vistkerfi bókaútgáfu í þessum löndum hafi verið óbreytt í nokkuð langan tíma. Kjarninn í því hér á Íslandi er jólabókaútgáfan. Ef hún breytist verulega, minnkar – það eru einhver mörk, ef þú ferð undir þau, ef bókaútgáfa fyrir jólin dregst ákveðið mikið saman þá er farið að hrikta í stoðum þessa vistkerfis.“
Hlaðvarpið verður aðgengilegt hér á Eyjunni kl. 12 á hádegi á morgun, laugardaginn 9. desember.