Ferðamannaveturinn hefur verið gjöfull á Íslandi og neikvæð áhrif af efnahagsþróun erlendis eru ekki sjáanleg. Áhugi á Íslandsferðum er mikill og útlit er fyrir að útflutningstekjur ferðaþjónustunnar slái fyrri met í ár. Gjaldeyristekjur ferðaþjónustunnar leika lykilhlutverk í að draga úr halla á utanríkisviðskiptum í ár.
Korn Íslandsbanka fjallar um þetta í dag.
Brottfarir ferðamanna um Flugstöð Leifs Eiríkssonar voru 142 þúsund í apríl sl. samkvæmt nýbirtum gögnum Ferðamálastofu. Hefur fjöldinn einungis tvisvar verið meiri í aprílmánuði, þ.e. árin 2017 og 2018.
Bandaríkjamenn leystu Breta af hólmi í apríl sem fjölmennasta þjóð meðal ferðafólks á Íslandi en Bretar voru, líkt og stundum áður, fjölmennastir þjóða hér á landi yfir vetrarmánuðina. Alls voru tæplega 27 prósent ferðamanna í apríl frá Bandaríkjunum. Bretar fylgdu þeim þó fast á hæla með 24 prósent heildarfjöldans og þar á eftir komu Pólverjar (7 prósent), Þjóðverjar (4 prósent) og Frakkar (4 prósent). Þá fjölgar heldur þeim Kínverjum sem sækja landið heim og voru þarlendir ferðamenn tæplega 3 prósent af heildarfjöldanum í apríl.
Frá áramótum hafa 561 þúsund ferðamenn farið af landi brott um Leifsstöð sem jafngildir 63 prósenta fjölgun milli ára. Er það í takti við spá okkar frá febrúarbyrjun. Ljóst er að áhyggjur okkar og margra annarra af neikvæðum áhrifum efnahagsmótvinds í Bretlandi og á meginlandi Evrópu á ferðavilja til Íslands hafa góðu heilli ekki raungerst.
Þá eru horfur bjartar fyrir árið í heild. Bókunarstaða hjá ferðaþjónustufyrirtækjum er að mati Íslandsbanka almennt býsna sterk fyrir komandi háannatíma og áhugi á Íslandsferðum virðist síst vera að dvína. Þessu til stuðnings bendir bankinn á nýlega könnun Evrópska ferðamálaráðsins um ferðaáform Evrópubúa. Um það bil 1,6 prósent svarenda áformaði samkvæmt könnuninni að bregða sér til Íslands næst þegar farið yrði út fyrir landsteinana og er það svipað hlutfall og hjá hinum Norðurlöndunum. Í því sambandi má benda á að síðasta árið fyrir faraldur heimsóttu tæplega 6 milljónir ferðafólks Noreg heim og fyrir Svíþjóð var talan 7,6 milljónir samkvæmt Ferðamálastofnun SÞ.
2023 metár í ferðaþjónustutekjum?
Tekjur af erlendum ferðamönnum hafa heldur betur tekið við sér eftir að ferðatakmörkunum vegna faraldursins var aflétt fyrir rúmu ári síðan. Í fyrra voru útflutningstekjur ferðaþjónustunnar og tengdra greina 448 milljarðar króna samkvæmt gögnum Hagstofunnar. Ekki liggja fyrir tölur um þjónustuútflutning það sem af er ári, að janúar undanskildum. Í janúarmánuði voru tekjur vegna neyslu erlendra ferðamanna hér á landi ríflega 21 ma.kr. Að auki voru útflutningstekjur vegna samgagna og flutninga ríflega 14 milljarðar en yfir helmingur af slíkum tekjum hefur alla jafna skrifast á flugfargjöld erlendra ferðamanna með innlendum flugfélögum að faraldurstímanum undanskildum.
Íslandsbanki telur að út frá fyrirliggjandi gögnum megi lauslega áætla að tekjur af erlendu ferðafólki á fyrsta þriðjungi ársins hafi verið á bilinu 130 – 140 milljarðar. Til samanburðar hafi vöruskiptahalli verið 87 milljarðar á sama tíma. Á árinu í heild gætu slíkar tekjur orðið í kring um 600 milljarðar en þær urðu mestar 510 milljarðar árið 2018.
Talsverð útgjöld falla til vegna þjónustukaupa Íslendinga á erlendri grundu. Í janúar var þjónustuinnflutningur til að mynda 45 milljarðar og þar af fóru tæpir 16 milljarðar þjónustukaup landsmanna á ferðalögum erlendis.
Hagfræðingar Íslandsbanka segja ljóst að um þessar mundir dragi sundur á nýjan leik með tekjum og útgjöldum vegna ferðalaga milli landa og gjaldeyrisinnflæði vegna ferðalaga verði væntanlega umtalsvert í sumar og haust. Bankinn býst við að betra jafnvægi komist á utanríkisviðskipti þegar líður á þetta ár eftir talsverðan halla á síðasta ári.
