Seðlabankinn hefur ákveðið að hækka stýrivexti um eitt prósent, sem er töluvert hærri hækkun en margir bjuggust við. Þar með eru stýrivextir komnir í 3,75 prósent og boðar Seðlabankinn jafnframt frekari vaxtahækkanir til að hafa hemil á verðbólgunni sem gæti farið yfir átta prósent á næstu mánuðum.

Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins, segist ekki geta litið á þessa vaxtahækkun sem annað en stríðsyfirlýsingu.

„Þessi ákvörðun Seðlabankans er í mínum huga ekkert annað en stríðsyfirlýsing við launafólk, neytendur, heimili og fyrirtæki landsins. Það er alveg ljóst að þetta getur vart annað en kallað á hörð viðbrögð af hálfu verkalýðshreyfingarinnar og mun klárlega endurspegla kröfugerðir þeirra sem nú er verið að ganga frá vítt og breitt um landið.“

Vilhjálmur telur að Seðlabankinn þurfi að skýra ákvörðun sína betur út, einkum í ljósi þess að með hækkuninni muni fjármagnskostnaður fyrirtækja á almennum markaði hækka um nánast sömu fjárhæð og kosti að ganga frá kjarasamningum á almennum markaði.

„Það er alveg ljóst að aukinn fjármagnskostnaður fyrirtækja mun fara beint út í verðlag og þjónustu sem að á endanum endar á herðum neytenda. Það væri gott ef seðlabankastjóri gæti útskýrt það á mannamáli hvernig kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði séu ætíð að ógna stöðugleika í íslensku samfélagi þegar bara þessi stýrivaxtahækkun getur leitt til þess að það kosti fyrirtækin jafnmikið og að ganga frá kjarasamningi á hinum almenna vinnumarkaði.“

Veltir Vilhjálmur því fyrir sér hvers vegna Seðlabankinn noti ekki aðrar leiðir, sem bankanum eru færar, til að grípa inn í verðbólguna. Svo sem með því að beina sjónum að húsnæðismarkaðinum.

„Það er með ólíkindum að hann skuli enn og aftur dekra við fjármálaöflin og það hefur verið grátbroslegt að sjá í fréttum að undanförnu að aðalálitsgjafarnir um stýrivaxtahækkunina hafa verið fulltrúar úr bankakerfinu þar sem þeir hafa verið að spá umtalsverðri hækkun á stýrivöxtum og nú hefur þeim orðið að ósk sinni. Rétt er að geta þess að fjármálakerfið hefur svo sannarlega hag af því að vextir fari upp enda hefur þeim tekist að tala stýrivaxtahækkunina upp í hæstu rjáfur með framferði sínu á liðnum dögum.“

Hann segir ekki annað að sjá en að stórfyrirtæki landsins geti haldið áfram að græða með því að varpa þeim kostnaðarhækkun yfir á neytendurna. Á sama tíma eigi heimili von á gífurlegum hækkunum á afborgunum, séu þau með óverðtryggð lán með breytilegum vöxtum.

„Það er ekki að sjá annað en að framferði stórfyrirtækja sem hafa varpað öllum sínum kostnaðarhækkunum viðstöðulaust yfir á neytendur til að geta viðhaldið arðsemisgræðgi sinni áfram og svo þessar gríðarlegu vaxtahækkanir muni leiða til mikilla átaka á íslenskum vinnumarkaði.

Heimili sem er með 50 milljóna húsnæðislán á breytilegum vöxtum getur átt von á að greiðslubyrðin aukist um 41 þúsund krónur á mánuði eða tæpar 500 þúsund krónur á ári. Heldur Seðlabankinn að slík aukning á greiðslubyrði auki líkurnar á að hægt verði að ganga frá kjarasamningum, nei fjandakornið ekki!“