Þorvarður Hjaltason, fyrrverandi formaður Samtaka sunnlenskra sveitarfélaga, segir í pistli á Kjarnanum að fullyrðingar um laka fjárhagsstöðu Reykjavíkurborgar séu úr lausu lofti gripnar. „Fjármál ber oft á góma í umræðunni um málefni borgarinnar. Oftar en ekki er því haldið fram allt sé þar í kaldakoli, skuldirnar geigvænlegar og fari sífellt hækkandi,“ segir Þorvarður í upphafi pistilsins.
Þorvarður bendir á að Sjálfstæðisflokkurinn hafi að undanförnu verið helst í því að tala um það hversu illa farið er með peningana í borginni. Hann nefnir til að mynda Eyþór Laxdal Arnalds, oddvita flokksins í síðustu borgarstjórnarkosningum, sem einn af þeim sem fullyrða að borgin sé illa rekin og að skuldir séu alltof miklar. Miðflokkurinn á sinn fulltrúa í þessari umræðu líka þar sem Vigdís Hauksdóttir, oddviti Miðflokksins í Reykjavík, hefur fetað svipaðar slóðir og Eyþór á kjörtímabilinu.
Þá vitnar hann í orð sem Ragnhildur Alda Vilhjálmsdóttir, sem sóttist eftir oddvitasæti Sjálfstæðismanna í borginni í komandi kosningum en hafnaði í öðru sæti, lét falla í Pallborðinu á Vísi fyrir kosningar. „Það er einfaldlega þannig að borgin er að reka sig á Vísa-kortinu eins og sagt er,“ sagði Ragnhildur í þættinum.
Þorvarður ákvað að kanna réttmæti þessara staðhæfinga sem minnihlutinn í borginni hefur farið með að undanförnu. „Í því skyni er einfaldast að afla sér upplýsinga á vef Sambands íslenskra sveitarfélaga en þar er að finna ítarleg tölfræðigögn um fjármál sveitarfélaganna,“ segir hann.
Í pistlinum fer Þorvarður yfir fjölda af gögnum frá Sambandi íslenskra sveitarfélaga en í þeim má sjá að fjárhagsstaða Reykjavíkur er ef til vill ekki jafn slæm og Sjálfstæðismenn hafa haldið fram að undanförnu – sérstaklega ekki þegar litið er á stöðuna í hinum sveitarfélögunum á höfuðborgarsvæðinu.
Eitt línuritið sem Þorvarður notar máli sínu til stuðnings sýnir skuldahlutfall Reykjavíkur, það er hlutfall milli skulda og heildartekna ársins, miðað við hlutfallið hjá öðrum sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu. „Þar er miðað við að hlutfallið fari ekki yfir 150%. Sveitarfélagið má með öðrum orðum ekki skulda meira en 50% hærri upphæð en sem nemur heildartekjum ársins,“ segir Þorvarður.
„Á þessu línuriti sést að skuldahlutfall Reykjavíkurborgar er lægst eða 96% og langt undir þeim viðmiðum sem sett hafa verið en hæst hjá Hafnarfjarðarbæ 160%,“ segir hann svo en línuritið sem um ræðir má sjá hér fyrir neðan.
Þorvarður fer einnig yfir skuldir á hvern íbúa og veltufjárhlutfall um áramótin 2020/2021. Á þeim línuritum kemur einnig Reykjavík best út.
„Af því sem á undan er rakið er ljóst að fullyrðingar um laka fjárhagsstöðu Reykjavíkurborgar og hvað þá að í eitthvað óefni stefni eru algjörlega úr lausu lofti gripnar. Staðan er í raun þveröfug, borgin stendur best fjárhagslega allra sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu á nánast öllum mælikvörðum. Til viðbótar má nefna að borgin sinnir mikilvægum málaflokkum eins og velferðarþjónustu mun betur en hin sveitarfélögin og eyðir þar af leiðandi hlutfallslega mun meiri fjármunum í því skyni.“
Þorvarður segir að lokum að óneitanlega vakni upp sú spurning hvers vegna því er haldið fram að borgin sé að standa sig mjög illa. „Annað hvort er um vísvitandi ósannindi að ræða (í anda þessara ummæla Nixons fyrrum forseta USA um pólitíska andstæðinga sína: „let the bastards deny it“) eða þá að um mjög yfirgripsmikla vanþekkingu sé að ræða. Hvorugt er gott.“