Titringur er í foreldrum barna á leik- og grunnskólaaldri vegna komandi skólaárs vegna áframhaldandi takmarkana og reglna heilbrigðisyfirvalda um sóttkví barna. Virðist margir foreldrar sjá fyrir sér haust af ítrekuðum sóttkvíum með tilheyrandi vinnu- og tekjumissi.
Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, gerir einmitt þetta að umræðuefni í grein sinni sem hann birtir á Vísi og á vef Samtakanna í morgun.
Halldór er ómyrkur í máli og segir ljóst að reglurnar Þórólfs Guðnasonar sóttvarnalæknis munu valda uppnámi á næstu vikum. „Það blasir við að þúsundir barna munu lenda í sóttkví og fullbólusettir foreldrar þeirra og systkini í mörgum tilvikum. Skólastarf verður slitrótt. Frístundaheimili hálfopin – og tómstundir og íþróttir barna verða ekki svipur hjá sjón,“ skrifar Halldór.
Þau börn sem ekki verða í sóttkví munu mæta uggandi í hólfaskiptan skóla sem takmarkar verulega kennslu og upplifun barna, eins og kemur fram í sannfærandi umfjöllun nýs skólastjóra Melaskóla, sem kallar eftir breyttum reglum um sóttkví barna.
Spár Halldórs um áhrif þessara reglna á starfsemi leik-, grunn- og framhaldsskóla, en hann spáir að þeir muni lamast. Þá munu, samkvæmt spám Halldórs, fjöldi fólks missa fleiri vikur úr vinnu og starfsemi fyrirtækja og stofnana skerðast verulega. „Lítil fyrirtæki munu loka. Einyrkjar sitja uppi fullbólusettir en tekjulausir og einkennalausir í séríslenskri sóttkví barna.“
Halldór ber þá jafnframt stöðuna á Íslandi og í nágrannaríkjum.
Á Norðurlöndum og á Bretlandi er allt annað fyrirkomulag. Þar hafa stjórnvöld lagt kapp á að lifa með veirunni—ekki bara í orði heldur á borði. Á Norðurlöndum er sóttkví barna yngri en 18 ára ekki beitt með sama hætti. Starfsemi leikskóla, frístundaheimila og grunnskóla er samkvæmt tiltölulega hefðbundnu fyrirkomulagi. En allir gæta að sér.
Segir hann þá jafnframt að orð íslenskra stjórnvalda um að stefnan sé að lifa með veirunni séu innantóm orð, enda beitingu sóttkvíar á börn víðs fjarri þeirri stefnu.
Á Norðurlöndum er fullbólusett og einkennalaust fólk ekki sett í sóttkví, jafnvel þótt það hafi verið beint útsett fyrir veirunni. Niðurstaðan er sú að lífið gengur nokkurn veginn sinn vanagang á Norðurlöndunum. En allir eru meðvitaðir um að vágesturinn er enn á ferli en mæta honum með sjálfsprófum, hraðprófum og persónulegum sóttvörnum í forgrunni alls. Þangað eigum við að stefna.
Halldór segir íslensk stjórnvöld telja sig vita betur en sóttvarnayfirvöld erlendis og varar hann við slíkri sýn á málin:
Viðkvæði sóttvarnaryfirvalda á Íslandi er að vísindamenn og læknar sem fara fyrir sóttvörnum á öðrum Norðurlöndum og í Bretlandi séu ekki að meta áhættuna rétt. En þau geri það hins vegar sjálf. Það er drambsfull nálgun að telja að allir aðrir misskilji stöðuna hrapalega og vaði í villu og svíma. Meira að segja fordæmi frá Noregi og Danmörku eru algjörlega afskrifuð.
Þetta hrópandi ósamræmi á milli sóttvarnarreglna og beitingu sóttkvíar á börn og ungmenni skapar áleitnar spurningar sem ekki hefur verið svarað. Í öðrum löndum fer fram áhættu- og hagsmunamat sem skilar allt annarri niðurstöðu en hjá íslenskum sóttvarnaryfirvöldum. Í nágrannalöndum er að skapast samfélagsleg sátt um að standa þurfi vörð um fleira en sóttvarnir; til dæmis andlega heilsu barna og fullorðinna, menningarlíf, félagslegar þarfir og sköpun efnahagslegra verðmæta.
„Það misræmi sem nú er uppi þurfa sóttvarnaryfirvöld að skýra að fullu með öðrum rökum en að halda því fram að allir aðrir hafi rangt fyrir sér,“ segir Halldór að lokum.
