„Er nema von að þá hafi mér ekki hugnast að standa í þessu lengur?“ spyr Halldór Guðmundsson, rithöfundur og fyrrverandi forstjóri Hörpu, í pistli um tíma sinn sem forstjóri og hvernig hann tókst á við hið opinbera og eigendur Hörpu í starfi sínu.
Hefur pistlinum verið margdeilt á Facebook og hann sagður sprenghlægileg harmsaga í boði íslenskrar stjórnsýslu.
Halldór segir að hæfara fólk hafi tekið við af sér en spáir því að álögurnar muni bera rekstur Hörpu ofurliði og tekur dæmi um þann kostnað sem hann þurfti að mæta í starfi sínu.
Halldór, sem einnig er bókmenntafræðingur, nefnir pistil sinn Kafka við Sæbrautina, með vísun í rithöfundinn Franz Kafka, hvers persónur lentu oft í fáránlegum og súrrealískum aðstæðum, en eitt helsta vandamálið sem Halldór stóð frammi fyrir var auglýsingaskilti á Sæbrautinni í eigu Hörpu.
Skiltið var hinsvegar ekki á deiluskipulagi Reykjavíkurborgar og fyrir vikið gat Harpa ekki fengið fullgilt leyfi fyrir samkomuhaldi og vínveitingum, þar sem ekki hefði farið fram lokaúttekt á byggingunni. Þurfti því að fá byggingastjóra og sækja um breytingu á deiluskipulagi með tilheyrandi vinnu og kostnaði, vegna skiltis sem stóð þar fyrir og stendur enn.
„Allt væri þetta saklaus skemmtisaga, ef hún væri ekki svona dýr, og það mætti ekki lesa hana – eins og ýmsar sögur Kafka – sem táknsögu,“
segir Halldór.
Hann lýsir samskiptum sínum við hið opinbera og eigendur hússins, sem er almenningur, í gegnum ríki og borg, en heildarkostnaður við byggingu Hörpu var 21 milljarður króna:
„…og það komu þær stundir að manni fannst að engum væri meira uppsigað við húsið en einmitt eigendunum sjálfum. Þó taldi ég mig vita að það væri ekki meiningin,“
segir Halldór og nefnir dæmi um kostnaðinn við reksturinn:
„Fyrir það eitt að skrá Hörpu sem eiganda hússins, í stað Tótusar, hugðist sýslumaðurinn í Reykjavík rukka okkur um ríflega 300 milljónir í stimpilgjöld. Með ærnum (lögfræði)kostnaði og mörgum fundum tókst að koma í veg fyrir það. Þá sendi Þjóðskrá áskorun um að láta gera brunabótamat hússins, sem ég hélt í sakleysi mínu að hefði verið gert fyrir löngu. Fyrir það þarf að greiða svokallað skipulagsgjald, í kringum 70 milljónir. Sem bætast við alls kyns önnur gjöld sem lögð er á húsið og skulu ekki öll tíunduð hér, enda engin leið að hafa í við tollheimtumenn í þeim efnum.“
Halldór minnist einnig á fasteignagjöldin sem Harpa þurfti að greiða og málaferlum við eigendur hússins:
„Þegar ég var þar húsvörður borgaði Harpa röska milljón á dag, eða sem nemur einni Eldborgarleigu, þrisvar til fjórum sinnum meira á fermetra en önnur stórhýsi á landinu (t.d. Smáralind, Kringlan eða Leifsstöð). Það hefur verið í sakleysi þess sem var nýbyrjaður sem ég spurði eigendur hvort ekki mætti breyta því. Jú, var svarið, þú getur farið í mál við okkur. Svo í nokkur ár rak Harpa mál á hendur eigendum sínum, stórt og dýrt og þvælið gegn harðsnúinni vörn, í þeim eina tilgangi að húsið mætti verða rekstrarhæft,“
skrifar Halldór, en Harpa vann málið loks fyrir Hæstarétti, sem Halldór segir að hafi létt undir með rekstrinum, en aðeins um skeið:
„En það var skammvinn sæla og fljótlega fundu tollheimtumenn leiðir til að halda álögum á húsið svo gott sem óbreyttum, hvað sem leið sigrum Hörpu fyrir dómstólum. Er nema von að þá hafi mér ekki hugnast að standa í þessu lengur?“
Halldór nefnir að í millitíðinni hafi hæfara fólk tekið við og gert allt sem það getur til að bæta reksturinn:
„En ég óttast að eðli starfans sé hið sama og algerlega í anda Sísýfosar sem alltaf velti grjóti upp sömu hlíðina. Því má það verða huggun harmi gegn, þegar álögurnar hafa endanlega borið reksturinn ofurliði, að skiltið hefur hlotið formlegt samþykki og Harpa fengið lokaúttekt og fullgilt leyfi til samkomuhalds. Þá getur skiltið staðið áfram á sínum stað og borið vitni þeim viðburðum sem hefðu getað orðið í húsinu.“
