„Nú er allt sem ég hef bent á undanfarin ár að teiknast upp og verða að raunveruleika. Ég hef skrifað margar greinar um að með græðgisvæðingu sinni sé Landsvirkjun að slátra orkusæknum iðnaði á Íslandi og setja lífsviðurværi þúsunda fjölskyldna sem byggja afkomu sína í fullkomið uppnám,“

segir Vilhjálmur Birgisson, formaður Verkalýðsfélags Akraness í kjölfar frétta um að álverið í Straumsvík sé mögulega að loka vegna stöðugs rekstrartaps í mörg ár.

Hefur Rannveig Rist, forstjóri ISAL, sagt að framtíð fyrirtækisins velti á því hvort takist að semja upp á nýtt við Landsvirkjun um hagstæðara raforkuverð.

Einokunarforstjóri verði rekinn

Vilhjálmur segir Hörð Árnason, forstjóra Landsvirkjunar vera einokunarforstjóra sem beiti óbeinum hótunum og vill að hann verði rekinn:

„Ég spyr, ætla stjórnvöld og þingmenn að láta einokunarforstjóra Landsvirkjunar sem eftir mínum upplýsingum beitir viðskiptavini sína óbeinum hótunum að stefna lífsviðurværi þúsunda fjölskyldna í hættu og 40% af gjaldeyristekjum þjóðarinnar?

segir Vilhjálmur og bætir við:

„Ég vil að skipt verði um forstjóra Landsvirkjunar áður en honum tekst að slátra þessum fyrirtækjum og stefna þúsundum starfa í enn meiri hættu en nú er og eyðileggja atvinnugrein sem skapar upp undir 300 milljarða í útflutningstekjur!“

Þræta eins og sprúttsalar

Vilhjálmur segir Landsvirkjun þræta eins og „sprúttsalar“ fyrir að raforkuverð hér sé ekki samkeppnishæft við önnur lönd. Staðreyndin sé hins vegar önnur, sem sjá megi í því að ISAL hafi skilað samfelldu tapi frá 2010, þegar nýr raforkusamningur var gerður við Landsvirkjun.

Vilhjálmur nefnir að raforkuverðið í Kanada, þar sem Rio Tinto sé einnig með álver, sé helmingi lægra:

„Eru menn svo hissa á að verið sé skoða möguleika á að loka álverinu í Straumsvík sem mun valda atvinnumissi að minnsta kosti 500 manna og töpuðum útflutningstekjum sem nemur um og yfir 60 milljörðum?“

Ekki bara ISAL

Vilhjálmur segir hið sama gila um önnur orkufrek fyrirtæki, þau séu að sligast undir háu orkuverði:

„Það er ekki bara að álverið í Straumsvík sé í hættu heldur einnig Elkem Ísland á Grundartanga en eins og ég hef fjallað um þá náði Landsvirkjun að knýja fram stórhækkun á raforkuverði til fyrirtækisins í fyrra, en sú hækkun nemur um eða yfir 1,3 milljörðum ári. Forstjóri Elkem hefur tilkynnt róttækan niðurskurð m.a. með fækkun starfsmanna og einnig sagt að framtíð fyrirtækisins ráðist á næstu 12 til 14 mánuðum.“

Meira en samanlögð auðlindagjöld

Vilhjálmur segir um gríðarlegar upphæðir að ræða:

„Rétt er líka að rifja upp og upplýsa að í skjóli einokunar Landsvirkjunar náði LV að knýja fram gríðarlega hækkun á raforkuverði til Norðuráls sem tók gildi í 1. nóvember 2019 og nemur sú hækkun 4 milljörðum á ári. Samtals er verið að hækka raforkuverð hjá fyrirtækjum þar sem mínir félagsmenn starfa hjá á Grundartanga um 5,3 milljarða sem er meira en öll auðlindagjöld í sjávarútvegi.“

Upplýsir um orkverðið

Sem kunnugt er þá er orkuverð Landsvirkjunar ekki opinbert. Þó sagði Hörður Árnason við RÚV í dag að hann væri meira en tilbúinn til að upplýsa um það, líkt og Rannveig Rist, forstjóri ISAL, hefur óskað eftir:

„Já. Við myndum fagna því. Við höfum lengi talað fyrir því að raforkuverðið yrði gert opinbert. En ég held bara að fyrirtækin þyrftu að ná saman um það,“

sagði Hörður og má því vænta þess að það verði upplýst á næstu dögum.

Vilhjálmur tekur hinsvegar af skarið og hefur sjálfur reiknað út verðið:

„En fyrir þá sem kynna sér málið er hægt að sjá hvað verið er að greiða fyrir orkuna og það liggur fyrir að álverið í Straumsvík er að greiða milli 38 til 40 dollara fyrir MW. Þetta þýðir að ef álverið er að nota um 350 MW þá er fyrirtækið að greiða Landsvirkjun um 15 milljarða á ári í raforku.

Nú liggur fyrir að Rio Tinto á og rekur álver t.d. í Kanada, en þar er svokölluð álverstenging og er meðalverðið til álvera í Kanada um þessar mundir 26 dollarar á MW sem þýðir að álverið á Íslandi er að greiða um 5 milljörðum meira en álver í Kanada fyrir sama raforkumagn.