Fjárfestingarfélagið Sólarsalir ehf. sem er í eigu Jim Ratcliffe, eins ríkasta manns Bretlands, hefur keypt jörðina Brúarland 2 í Þistilfirði, samkvæmt frétt RÚV. Frekari jarðakaup eru ekki sögð áformuð, en Ratcliffe hefur keypt margar jarðir í Þistilfirði og Vopnafirði undanfarin ár. Er talið að hann, ásamt viðskiptafélögum sínum, sem telur einnig Jóhannes Kristinsson, gjarnan kenndan við Fons, eigi yfir 40 jarðir hér á landi, hvers samanlögð stærð nemur um 1000 ferkílómetrum, samkvæmt samantekt Morgunblaðsins í júlí í fyrra og taldist þá um 1 prósent af Íslandi.
Um 7.700 jarðir eru skráðar hér á landi, þar af eru um 6.600 lögbýli. Alls 384 jarðir eru að hluta eða í heild sinni í eigu aðila með lögheimili erlendis og 62 jarðir eru í fullri eigu aðila með erlent lögheimili.
Samkvæmt Jóhannesi Sigfússyni, bónda á Gunnarsstöðum og formanns veiðifélags Hafralónsár, var ekkert samráð haft við landeigendur um kaupin, en með í kaupunum fylgdi veiðiréttur í ánni, og eiga félög Ratcliffe því nú meirihluta veiðiréttar í ánni:
„Alla vega hefur enginn hugmynd um þetta fyrr en það er búið að ganga frá þessu. Eins og þetta með að Brúarland sé byggt út úr Gunnarsstöðum og í óskiptu landi, þá höfum við ekki hugmynd um þetta fyrr en okkur er tilkynnt um þessa sölu. Ég held að skatturinn ætti nú að skoða þessi mál. Það er eini aðilinn sem hefur til þess tæki til hvernig þetta fer fram. Ég held að það sé svolítið mikið um það að þetta sé bara borgað allt með seðlum,“
segir Jóhannes við RÚV.
Margar jarðir Ratcliffe og félaga liggja að Finnafirði á Austfjörðum, eða um 30 þúsund hektarar, hvar framundan eru fyrirhuguð mikil uppbyggingaráform í formi umskipunarhafnar, vegna nýrra siglingaleiða um norðurslóðir í kjölfar bráðnunar jökla á svæðinu.
Elís Pétursson, sveitastjóri Langanesbyggðar, hefur þó sagt að engin tengsl séu milli stórtækra jarðakaupa Ratcliffe og þess verkefnis sem framundan sé í Finnafirði, en Ratcliffe er einnig eigandi Ineos, eins umfangsmesta gas- og olíufyrirtækis heims, en meðal hlutverka umskipunarhafnarinnar í Finnafirði er olíubirgða- og gasvinnsluaðstaða.
Hefur Ratcliffe haldið því fram að jarðakaup hans séu til þess að tryggja uppbyggingu laxveiði á svæðinu, með meirihlutastjórn í veiðifélögum.
Haraldur Benediktsson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, vill að ríkið losi sig við þær 450 jarðir sem það hefur viðað að sér í gegnum árin, en andvirði þeirra er talið vera um sex milljarðar króna. AF þeim eru um 150 í umsjón ýmissa ríkisstofnana, um 300 eru venjulega bújarðir sem flestar eru leigðar út, en sumar eru eyðijarðir.
Haraldur segir við Fréttablaðið í dag að ríkið eigi að fara í átak til að losna við jarðirnar þar sem núverandi ástand skapi óvissu fyrir leigjendur og og enginn ágóði sé fyrir ríkið að halda þeim í sinni eigu.
Nefnir Haraldur að nokkur eftirspurn sé eftir þessum jörðum.
Sigríður Á. Andersen, þáverandi dómsmálaráðherra Sjálfstæðisflokksins, sagði í fyrrasumar að ótti fólks við kaup útlendinga á jörðum hérlendis væri tilfinningalegs eðlis og óljóst væri hvað fólk óttaðist. Hún sagði að þó væri ástæða til að bregðast við slíkum áhyggjum, en eitt þyrfti yfir alla að ganga.
Sjá einnig: Hræsnarinn Ratcliffe og jarðirnar hans á Íslandi