Framganga Halldórs Blöndal, fyrrverandi forseta Alþingis, á Austurvelli í gær vakti athygli samkomugesta. Samkvæmt sjónarvottum var Halldór æstur og reiður og skammaðist út í hvern þann er heyra vildi, því hann taldi að mótmælendur væru að sýna styttunni af Jóni Sigurðssyni óvirðingu. Þá átaldi hann mótmælendur fyrir að ganga illa um Austurvöll, en fleiri hafa haft orð á að umgengni hafi ekki verið til fyrirmyndar.
No borders hópurinn, sem staðið hefur fyrir mótmælum hér á landi gegn aðstöðu og aðbúnaði hælisleitenda, hengdi einnig spjald um háls styttunnar af Jóni Sigurðssyni sem á stóð:
„I´m surrounded by marvelous people“, eða „Ég er umkringdur undraverðu fólki.“
Halldór, sem er fyrrverandi forseti Alþingis og ráðherra Sjálfstæðisflokksins, er þó ekki á sama máli, því hann telur með þessu athæfi hafi minning Jóns Sigurðssonar verið svert. Hann kannast þó ekki við að hafa haft sig í frammi með neinum æsingi, heldur hafi hann sýnt fyllstu kurteisi:
„Þeir hengdu eitthvað drasl upp á styttuna af Jóni Sigurðssyni. Ég sagði að mér fyndist þetta óviðeigandi, en ég sýndi þessu fólki fulla kurteisi,“
sagði Halldór við Eyjuna í dag og gagnrýndi hælisleitendur fyrir hegðun sína:
„Mér finnst hælisleitendur bara eiga að sýna okkur kurteisi. Ef ég væri að leita hælis í öðru landi myndi ég ekki byrja á því að sýna yfirgang. Mér finnst þetta nú ekki góðs viti að koma svona fram.“
Halldór hefur litla samúð með þeim er sýna af sér slíka hegðun:
„Samúð? Ég hef ekki samúð með mönnum sem ganga fram með slíkum hætti. Ég hef samúð með mönnum sem koma frá eymd sinni. En ekki með mönnum sem ferðast milli landa í alþjóðasamtökum og hafa næga peninga.“
Aðspurður hvort það væri tilfellið, að hælisleitendur hefðu næga peninga milli handanna, minntist Halldór á að klæðaburður þeirra hefði ekki gefið annað til kynna:
„Þeir báru sig þannig fannst mér. En þeir báru sig ekki þannig að þeir þyrftu að sýna háttvísi til að fá landvistarleyfi“
Til ryskinga kom fyrir viku síðan milli mótmælenda og lögreglu þar sem piparúða var beitt. Var lögreglan sökuð um að beita óþarflegri hörku, en lögreglan sagði um hefðbundnar aðferðir að ræða og minnti á að ekki hefði verið sótt um leyfi fyrir mótmælunum.
Mótmælendur höfðu þó fullt leyfi borgaryfirvalda um helgina og reistu stórt tjald á Austurvelli þar sem sumir gistu næturlangt. Fóru mótmælin þó friðsamlega fram og án afskipta lögreglu.
Halldór segir þó að um ofbeldi hafi verið að ræða:
„Þetta er ofbeldi, að vaða upp á þann mann sem Íslendingum þykir vænst um, sem er stærsta nafn okkar í sjálfstæðisbaráttunni. Að klifra upp á hann og hengja upp á hann drasl. Þetta er ofbeldi við okkar tilfinningar. Ég fór þarna til að skoða þetta og gekk hringinn í kringum Jón. Sagði að mér fyndist þetta óviðkunnanlegt því mér þætti vænt um Jón Sigurðsson og minningu hans. Ég tel það ekkert skrítið að fyrrverandi forseta Alþingis leiðist svona framkoma. Þeir spilla því að fólk geti notið Austurvallar. Svo fannst mér nú líka ósmekklegt að einhver maður, Íslendingur sem vék sér upp að mér, taldi að Jón Sigurðsson hefði verið ómerkilegur maður, en það er ekkert við því að gera auðvitað,“
sagði Halldór og undraðist fjarvera lögreglu, því hún hefði væntanlega verið kölluð til ef menntskælingar hefðu tekið upp á því að gera slíkt hið sama við styttuna af Jóni.
Fleiri hafa tekið undir gagnrýni Halldórs. Hannes Hólmsteinn Gissurarson stjórnmálafræðiprófessor, segir mótmælendurna eiga ekkert erindi hingað, viðhafi það slíka framkomu:
„Þessi ljósmynd verður Degi borgarstjóra ætíð til háðungar og stórkostlegrar skammar. Hælisleitendurnir, sem hann bauð afnot af Austurvelli til að mótmæla (og tjalda!), þakka fyrir sig með því að smána leiðtoga sjálfstæðisbaráttunnar, Jón Sigurðsson. Ég vil ekki veita fólki, sem ber ekki virðingu fyrir þjóðararfi okkar og umhverfi, heldur sóðar allt út, hæli. Það á ekki erindi hingað.“
Og einnig:
„Lögreglan verður að fá stuðning frá stjórnvöldum. Það er óþolandi, að hælisleitendur frá Nígeríu óvirði minningu Jóns Sigurðssonar á Austurvelli og misnoti íslenska fánann. Ég hefði aldrei trúað því, að þetta yrði liðið. Og aðeins nokkrir mánuðir síðan við héldum upp á 100 ára fullveldi!“
Björn Bjarnason, fyrrverandi ráðherra Sjálfstæðsiflokksins, segir:
„Kjarni baráttu No Borders er að ekki skuli farið að landslögum gagnvart hópi þess fólks sem samtökin taka undir verndarvæng sinn. Kröfur af þessu tagi fela í sér að ekki séu allir jafnir fyrir lögunum. Sé þessum kröfum andmælt er hrópar No Borders-fólkið að ráðist sé á minnihlutahópa. Að stjórnendur Reykjavíkurborgar skuli leggja Austurvöll undir tjaldstæði vegna þessa segir enn eina söguna um stjórnarhætti í ráðhúsinu.“
Í svipaðan streng tekur Ólafur Ísleifsson, þingmaður Miðflokksins og dregur í efa þann slæma aðbúnað hælisleitenda sem kvartað sé undan:
„Hve lengi eiga tjaldbúðirnar að standa á Austurvelli? Ljósmyndir Útlendingastofnunar af aðbúnaði í Keflavík gefa ekki til kynna að illa sé búið að fólkinu nema síður sé. Er til of mikils mælst að minning Jóns Sigurðssonar sé ekki vanvirt af þeim aðilum sem þarna eiga hlut að máli?“