Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra, lagði í gær fram á Alþingi frumvarp til laga sem beint er gegn ólöglegum smálánum. Meðal markmiða frumvarpsins er að koma í veg fyrir að lántökukostnaður vegna smálána fari fram úr því sem leyfilegt er samkvæmt íslenskum lögum. Lögin munu veita stjórnvöldum heimild til að fá upplýsingar um starfsemi smálánafyrirtækja. Þá segir enn fremur að ef lánafyrirtækin brjóti gegn þessu sé lántaka ekki skylt að greiða heildarlántökukostnað.
Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna, sem harðast hefur barist gegn smálánafyrirtækjum undanfarin misseri, sagði á Facebook í gær að frumvarpið gengi ekki nógu langt og hefði þar af leiðandi engin áhrif á starfsemi smálánafyrirtækja og gaf þannig í skyn að frumvarpið sé vita gagnslaust:
„Því miður gengur þetta frumvarp engan veginn nógu langt til að hafa áhrif á smálánastarfsemi. Það þarf að lækka hámarksvexti og setja þak á innheimtukostnað.“
Breki sagði við RÚV að lækka þyrfti leyfilegan heildarlánakostnað íslenskra neytendalána:
„Það vantar að stöðva alla hvata til smálánastarfseminnar. Hvergi nokkurs staðar þar sem eru hámarksvextir eru þeir jafn háir og á Íslandi. Hér eru þeir 50 prósent auk Seðlabankavaxta. Þannig að 53 prósent rúmlega á Íslandi hér núna, sem er í rauninni alveg galið,“
segir Breki.
Samtökin hafa talað fyrir að hámarki fimmföldum Seðlabankavöxtum, sem þó eru mun hærri en hæstu yfirdráttavextir. Breki telur einnig að taka þurfi betur á innheimtunni, lög takmarki kostnað við fruminnheimtu og milliinnheimtu krafna, en öðru sé nær þegar komi að löginnheimtu:
„Þá gildir bara villta vestrið. Það eru engin lög.“
Breki segir smálánafyrirtæki og innheimtufélög þeirra nýta sér þetta út í ystu æsar, til að hlaða innheimtukostnaði á kröfurnar. Leggja samtökin til að Finnska leiðin verði farin, hvar hámarksvextir eru 20 prósent og innheimtukostnaður 50 prósent.
