Umsvif byggingageirans minnkuðu lítillega í maí og júní sé miðað við veltu en á fyrstu mánuðum ársins hafði þegar tekið að hægja á vexti hans. Samdrátturinn er svipaður og í öðrum atvinnugreinum, en sögulega hafa sveiflur í byggingariðnaði oft verið meiri. Eins hefur dregið úr innflutningi á byggingarhráefnum.

Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri mánaðarskýrslu Íbúðalánasjóðs, en helstu punktar skýrslunnar eru:

• Hægst hefur á fasteignamarkaðnum eftir mikla siglingu undanfarinna ára. Meðalsölutími íbúða annarra en nýbygginga hefur þó haldist nokkuð stöðugur lengi á höfuðborgarsvæðinu.
• Dregið hefur úr veltu í byggingariðnaði á árinu og innflutningur á byggingarhráefnum hefur verið að dragast saman.
• Árshækkun á íbúðaverði á höfuðborgarsvæðinu er nú minni en hækkun almenns verðlags miðað vísitölu neysluverðs. Hækkunin er þó meiri annars staðar.
• Árshækkun leiguverðs hefur einnig verið hófleg á höfuðborgarsvæðinu og mælist nú neikvæð á Suðurnesjum og Austurlandi. Hins vegar hefur það hækkað verulega á Suðurlandi.
• Endurteknar stýrivaxtalækkanir hafa leitt til lægri vaxta á fasteignalánum. Þrátt fyrir betri kjör fyrir lánþega hefur dregið úr nýjum íbúðalánum.

Íbúðaverð hækkar nú mest á landsbyggðinni

Árshækkun íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu var 2,4% í ágúst samkvæmt vísitölu paraðra íbúðaviðskipta. Megnið af þeirri hækkun átti sér stað í september til desember í fyrra, hækkunin á fyrstu átta mánuðum þessa árs er aðeins um 0,5%. Árshækkun íbúðaverðs í nágrannasveitarfélögum höfuðborgarsvæðisins nam 6,3% og annars staðar á landsbyggðinni um 3%. Meðalsölutími íbúða hefur haldist nokkuð stöðugur á árinu en meðalsölutími nýrra íbúða lækkaði aftur eftir að hafa hækkað í maí síðastliðnum.

Hóflegar hækkanir á leiguverði höfuðborgarsvæðinu

Talsverður munur er á þróun leiguverðs eftir landssvæðum. Árshækkun á leiguverði mældist 5,2% á höfuðborgarsvæðinu í ágúst á sama tíma og almennt verðlag hækkaði um 3%. Á Suðurnesjum lækkaði leiguverð hins vegar á milli ára, eftir mjög kröftugar hækkanir árið þar á undan. Leiguverð á Suðurlandi hefur haldið áfram að hækka verulega eða um 17,2%, en á Austurlandi hefur það lækkað um 14% frá sama tíma árið 2018.

Fleiri leigjendur telja að þeir verði áfram á leigumarkaði eftir 6 mánuði en hefur verið og áfram eru tiltölulega fáir leigjendur sem telja líklegt eða öruggt að þeir muni kaupa sér fasteign á næstu 6 mánuðum.

Umsóknir um húsnæðisbætur eru einnig misjafnar eftir landshlutum, en tiltölulega margir hlutfallslega á Suðurnesjum og fáir á Suðurlandi og Austurlandi eru meðal umsækjenda.

Vextir farið áfram almennt lækkandi

Vextir Seðlabankans hafa lækkað um 1,25 prósentustig frá því í maí síðastliðnum sem hefur leitt til þess að vextir á fasteignalánum hafa einnig lækkað. Lækkunin er þó misjöfn, allt frá 0,5 prósentustigum og að 1,7 prósentustigum. Aðeins hefur dregið úr nýjum íbúðalánum bæði frá fyrri mánuði og frá sama mánuði árinu áður. Mikill munur er þó á samsetningu nýrra lána en ný óverðtryggð lán hafa aukist um 41% á milli ára meðan verðtryggð lán hafa dregist saman um 51%.

Merki um lítinn samdrátt

Starfsfólk í byggingariðnaði með erlent lögheimili hefur farið fækkandi undanfarin tvö ár og fækkar enn.  Starfsfólki með íslenskt lögheimili hefur hins vegar ekki verið fleira síðan árið 2008 og heildarfjöldi starfsfólks í greininni er því enn með mesta móti. Því fjölgar þó hægar en áður og voru 3% fleiri á öðrum ársfjórðungi þessa árs en á sama tíma í fyrra.

Skýrsluna má lesa í heild sinni hér: https://www.ils.is/um-okkur/frettir/frett/2019/10/15/Husnaedismarkadurinn-Manadarskyrsla-oktober-2019/