fbpx
Fimmtudagur 26.desember 2024
Eyjan

Sjón skrifar um íslenska nýnasista – raunverulegar fyrirmyndir

Egill Helgason
Mánudaginn 14. október 2019 10:51

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Sjón sendir frá sér bók sem nefnist Korngult hár, grá augu (gæti verið bókartitill ársins). Verkið fjallar um hóp nýnasista á Íslandi í kringum 1960. Þá, einungis einum og hálfum áratug eftir stríðslok, var nokkur uppgangur nýnasisma víða í heiminum, en þó varla í þeim mæli sem við upplifum nú. Að því leyti er bók Sjóns afar tímabær. Nasisminn var aldrei kveðinn niður fyrir fullt og allt, hann er enn til meðal okkar og getur sprungið fram ef við gáum ekki að okkur.

Aðalpersóna bókarinnar nefnist Gunnar Kampan. Hann er ungur maður í Vesturbænum í Reykjavík, við fáum að kynnast honum og hann er ekkert sérstaklega óvenjuleg persóna. En hann er ákafur nasisti, skrifar greinar og stefnuskrár í anda nasismans og safnar um sig hópi ungra manna sem eru sama sinnis. Það fer ekki framhjá neinum sem hefur smáþekkingu á sögu að þarna er stuðst við raunverulega atburði.

Fyrirmyndin að Gunnari Kampan hét Bernhard Haarde. Hann var aðalhvatamaður að stofnun Þjóðernissinnaflokks Íslands sem starfaði um hríð, vann í banka, en fór á engan hátt dult með skoðanir sínar. En hann andaðist ungur – líkt og aðalpersóna í bókinni eftir Sjón.

Nokkur blaðaskrif voru um íslensku nýnasistana á sínum tíma, ekki síst þegar þeir héldu hátíðlegan afmælisdag Hitlers með því að hylla nasistafána við leiði þýskra hermanna í Fossvogskirkjugarði.

Hér er svo önnur grein úr Alþýðublaðinu sem segir frá verslunum sem bjóða upp á „nazistaófögnuð“ til söliu, þetta var bæklingur sem nefndist „Hvor er sekari Ben Gurion eða Eichmann?“

Í bókinni fjallar Sjón líka um tengsl Gunnars Kampan við erlenda nasista sem eru raunverulegar persónur. Þar má nefna George Lincoln Rockwell, bandarískan nasista sem var um tíma kvæntur íslenskri konu, og svo indverskri konu, Savitri Devi Mukherji, en hugmyndafræði hennar var dulhyggja blandin nasisma, gyðingar væri boðberar hins illa en Hitler væri einhvers konar guðleg vera.

Savitri Devi dvaldist á Íslandi árin 1946-1947 og bar eyrnalokk með hakakrossmerki, líkt og kemur fram í bókinni.

 

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Pennar

Mest lesið

Nýlegt

Eyjan
Fyrir 5 dögum

Segir 10 Prís verslanir opna á næsta ári

Segir 10 Prís verslanir opna á næsta ári
Eyjan
Fyrir 6 dögum

Afhjúpar lævíst plott Sjálfstæðisflokksins til að tryggja sér fjárhagslega yfirburði – Svona reyndi hann að veikja samkeppnina

Afhjúpar lævíst plott Sjálfstæðisflokksins til að tryggja sér fjárhagslega yfirburði – Svona reyndi hann að veikja samkeppnina
Eyjan
Fyrir 6 dögum

Halla endurnýjar listaverkin á Bessastöðum

Halla endurnýjar listaverkin á Bessastöðum
Eyjan
Fyrir 6 dögum

Framkvæmdastjóri Samtaka verslunar og þjónustu: Góð verslun fyrir jólin – sprenging í netverslun í nóvember

Framkvæmdastjóri Samtaka verslunar og þjónustu: Góð verslun fyrir jólin – sprenging í netverslun í nóvember
Eyjan
Fyrir 1 viku

Björn Leví skrifar – Verri niðurstaða

Björn Leví skrifar – Verri niðurstaða
Eyjan
Fyrir 1 viku

Sigmundur um vöruhúshneykslið – „Ekki skipulagsslys heldur skemmdar­verk”

Sigmundur um vöruhúshneykslið – „Ekki skipulagsslys heldur skemmdar­verk”