Forseti Kína, Xi Jinping, er nú í opinberri heimsókn í Bandaríkjunum og fundar með Donald Trump, Bandaríkjaforseta, um ýmis mál. Eitt af þeim málum sem Trump hyggst ræða við hann varðar Norður-Kóreu og sífelldar tilraunir ríkisins með eldflaugaskot og kjarnorkuvopn. Trump sagði nýleg að ef Kínverjar vilji ekki taka þátt í að leysa vandann sem Norður-Kórea er þá muni Bandaríkin gera það ein.
Trump vill að Kínverjar beiti Norður-Kóreu meiri þrýstingi til að láta af vopnaskaki sínu. Á sama tíma vill hann gera breytingar á viðskiptum á alþjóðavettvangi í þá veru að Bandaríkin standi betur en Kína gefi eftir. Það er því spurning af hverju Kínverjar eigi að leggja Bandaríkjamönnum lið við að reyna að hemja stjórnvöld í Norður-Kóreu í vopnaskaki sínu án þess að fá nokkuð fyrir sinn snúð.
Norska ríkisútvarpið fjallaði nýlega um málið. Í þeirri umfjöllun var bent á að Trump vilji herða refsiaðgerðirnar gegn Norður-Kóreu enn frekar, eða allt þar til þarlend stjórnvöld neyðast til að hætta eldflauga- og kjarnorkuvopnatilraunum sínum eða þar til einræðisstjórnin hrekst frá völdum.
Xi Jinping hefur aðra sýn á málið. Hann vill frekar að viðræður Kína, Bandaríkjanna, Rússlands, Suður-Kóreu og Japan um málefni Norður-Kóreu verði teknar upp á nýjan leik. Norður-Kórea tók þátt í þessum viðræðum en hætti þátttöku 2009. Kínversk stjórnvöld lögðu nýlega til málamiðlun sem gengur út á að Norður-Kórea hætti öllum kjarnorkutilraunum gegn því að Bandaríkin hætti árlegum heræfingum með Suður-Kóreu. Það eru litlar líkur á að það gerist.
Ekki langt í að Norður-Kórea eigi langdrægar eldflaugar
Bandarískar leyniþjónustur telja að Norður-Kórea muni búa yfir nothæfum langdrægum eldflaugum, sem geta borið kjarnorkuvopn, innan 18 til 24 mánaða. Þegar sú staða kemur upp getur einræðisstjórnin ógnað Bandaríkjunum með kjarnorkuárásum á Los Angeles eða Hawaii og auðvitað á herstöðvar Bandaríkjanna í Kyrrahafi.
Þetta vill Trump ekki að gerist. Kínverjar telja á hinn bóginn að þeim stafi ekki sérstaklega mikil hætta af einræðisstjórninni í Norður-Kóreu eða eldflaugum þeirra. Það sem Kínverjar óttast hins vegar er að einræðisstjórnin hrekjist frá völdum. Það gæti leitt til mikils flóttamannastraums yfir til Kína og í framhaldinu gætu Kóreuríkin sameinast. Það myndi þýða að Kína væri skyndilega komið með landamæri að ríki sem er náið bandalagsríki Bandaríkjanna. Auk þess eru um 30.000 bandarískir hermenn í Suður-Kóreu og þeir myndu líklega vera áfram til staðar í sameinuðu ríki.
Er hernaður raunhæfur valkostur?
Bill Clinton íhugaði af alvöru að grípa til hernaðaraðgerða gegn Norður-Kóreu 1994 en féll frá því. Ástæðan er að fórnarkostnaðurinn við slíka árás er alltof hár til að hægt sé að réttlæta hernað.
Í fjöllunum nærri hlutlausa svæðinu á milli Kóreuríkjanna hafa Norður-Kóreumenn komið fyrir gríðarlegum fjölda af stórskotaliðsvopnum. Þessi vopn geta lagt bæði Seoul, höfðuborg Suður-Kóreu, og Tókýó, höfuðborg Japans, í rúst á skömmum tíma eftir því sem segir í umfjöllun Norska ríkisútvarpsins. Seoul er í aðeins 40 km fjarlægð, í beinni loftlínu, frá landamærunum. Engin eldflaugavarnarkerfi geta varið borgina gegn skothríð frá stórskotaliðinu í fjöllunum. Reikna má með að mannfall meðal óbreyttra borgara hlaupi á milljónum ef til átaka kemur.
Eini möguleikinn er því að ráðast á Norður-Kóreu með mjög markvissum og skjótum hætti þannig að allir helstu leiðtogar landsins verði „gerðir óvirkir“ á sama tíma þannig að þeir nái ekki að fyrirskipa viðbrögð við árásinni. En slík aðgerð væri sannkallað hættuspil og óvíst hvernig færi.
Ekki má gleyma að einræðisstjórninni í Norður-Kóreu virðist vera slétt sama um almenning í landinu og virðist ekki hafa áhyggjur af þótt mikill fjöldi óbreyttrar borgara gæti látið lífið í átökum. Að minnsta kosti hafa milljónir landsmanna soltið í hel í gegnum árin án þess að dregið væri úr útgjöldum til hers landsins.
Hernaður gegn Norður-Kóreu er því ekki spennandi kostur og gæti einnig haft í för með sér bein átök á milli Kína og Bandaríkjanna ef allt færi á versta veg.
