Vísindamenn við Bangor háskólann í Wales í Bretlandi drápu óvart mörg hundruð ára gamlan skelfisk sem fannst við Íslandsstrendur. Skelfiskurinn hafði verið lifandi frá því fyrir siðaskipti.
Greint var nýlega frá málinu í blaðinu Onet en málið kom upp fyrir nærri 20 árum síðan.
Vísindamenn fundu skelfiskinn í rannsóknarsiglingu við Íslandsstrendur árið 2006. Tilgangur rannsóknarinnar var að rannsaka loftslagsbreytingar á norðurslóðum þúsund ár aftur í tímann. Skelfiskar geta veitt vísindamönnum miklar upplýsingar um jarðsöguna, það er upplýsingar sem leynast í skeljum þeirra.
Bæði lifandi og dauðum skelfiskum var safnað. Til þess að aldursgreina skelfiskana þarf hins vegar að opna skeljarnar og við það drepast þeir.
Vísindamennirnir gátu því ekki vitað að þeir væru að drepa einstakan rúmlega 500 ára gamlan skelfisk sem þeir fundu í rannsóknarleiðangrinum við Ísland.
Fyrstu aldursgreiningar sýndu að skelfiskurinn væri á bilinu 405 til 410 ára gamall. Það er að hann hefði orðið til í kringum aldamótin 1600. Nánari greiningar á skelfisknum sýndu hins vegar að hann væri 507 ára gamall. Það er hefði orðið til árið 1499.
Á þeim tíma voru ekki nema 7 ár síðan Kristófer Kólumbus sigldi fyrst til Ameríku. Hinrik VII, fyrstur Tudora, var Englandskonungur og Ferdinand og Ísabella höfðu hrundið yfirráðum múslima á Spáni. Hér á Íslandi börðust enskir og þýskir kaupmenn um leyfi til að versla og trúarbragðadeilur á milli mótmælenda og kaþólikka voru í aðsigi og endaði með aftöku biskupsins Jóns Arasonar í Skálholti árið 1550. Þá var skelfiskurinn Ming hins vegar kominn vel á sextugsaldur.
Talið er tölfræðilega ómögulegt að þetta sé elsti skelfiskurinn sem lifir við Ísland. Þessi var fyrir tilviljun gripinn í litlu úrtaki. Samkvæmt vísindamönnum við Bangor háskóla þá eru aðstæðurnar hér einkar hagstæðar til langlífis fyrir tegundina.
Það að skelfiskur lifi í 500 ár er hins vegar ekki algengt. Algengara er að þeir verði um 100 ára, meðal annars skelfiskar af sömu tegund sem hafa verið aldursgreindir við strendur Bandaríkjanna, Írlands og Bretlands. Þeir sem leggja sér þá til munns eru líklegast að borða lífveru sem er mun eldri en þeir sjálfir.
En hvers vegna verða þessir skelfiskar svona háaldraðir? Ein af ástæðunum er talin vera sú að þeir eru einstaklega vel varðir fyrir rándýrum, með sínar hörðu, þykku og lokuðu skeljar. Þá er einnig talið að tegundin hafi þróað með sér viðspyrnu við náttúrulegri öldrun. Ekki er vitað hversu gamlir þeir geta orðið.
